Усміхнуўся месяц ясны

Зінаіда Панцялееўна і брывом не павяла, быццам не чула. 3-пад самапіскі, якую яна старанна вадзіла, каліграфічным почыркам вымалёўваліся словы: «Не, вярней — не было парадку. Цяпер ёсць, цяпер поўны парадак. Што і сведчым: больш за сотню ўдзячных жанчын, што ціха і мірна стаім у чарзе за цудоўнымі боцікамі «казачок».

Элегантныя рукі белай ружы ўзялі кнігу, моцна ашчаперылі, і з пышных грудзей вырваўся гаротны ўздых:

— Загадчыцы прадуктовай базы — не адмовіш, білетнай касірцы на чыгуначнай станцыі — таксама трэба ўдружыць, загадчыца парфумернай секцыі — парфуму модную абяцала…

— У пачатку дня падысці? — далікатна перапыніла яе Зінаіда Панцялееўна.

Белая ружа чароўна ўсміхнулася падрумяненым тварам з сімпатычнымі ямачкамі на шчоках:

— Не, у пачатку наступнага года.

ЛЯЧЭБНЫЯ ЗАХАПЛЕННІ

Санаторны ўрач Марына Панцеляймонаўна, маладая жанчына з пабеленымі валасамі і залатымі пярсцёнкамі на пульхных пальцах, бадзёра запэўніла бухгалтара Атрошчанку:

— Вылечым мы ваш гіперацыдны гастрыт, не сумнявайцеся, малады чалавек. За гадзіну-паўтары да яды будзеце піць па шклянцы лячэбнай вады «Друскінінкай». На нашым курорце розныя хваробы лечаць. Напрыклад, у другім бювеце — вада «Дзукія». Тая — ад анацыднага гастрыта. А ў вас — гіперацыдны. Дні са тры адапціруйцеся, потым пап’яце «Друскінінкай»…

— I ўсё лячэнне? — здзіўлена запытаў Атрошчанка. Да слоў урача ён паставіўся з недаверам: якая можа быць карысць ад вады?

— Не ўсё, не. Пабольш хадзіце, захапляйцеся, малады чалавек, прыродай. Захапленне таксама, калі хочаце ведаць, лячэбная працэдура. Яно выклікае прыемныя эмоцыі, а яны дабратворна ўплываюць на нервовую сістэму. Так што — піце ваду і весела баўце час. А захапляцца на нашым курорце ёсць чым.

У галаве ў Атрошчанкі мільганула саркастычная думка: «Ад вады павесялішся! Самае пітво для весялосці». Але ён сярдзіта абарваў сябе: «Выкінь гэта з галавы! Даў сабе слова, дык трымайся — лячыцца ж прыехаў».

Марына Панцеляймонаўна паглядзела на яго так уважліва і добразычліва, што ён зразумеў: цяпер ён — выратаваны, цяпер — канец яго пакутам.

Па першым часе нішто не прыцягвала Атрошчанкаву ўвагу. Хадзіў ён маркотны і замкнёны. Ёў усё, што ставілі на стол. Афіцыянткі адразу зауважылі гэта і сталі прыносіць яму дабаўку.

Але пакрысе ён пачаў захапляцца. Спачатку — магутнымі соснамі па-над Нёманам. Якія яны прыгожыя і ўрачыста-велічныя! Загадкава шэпчуць штосьці таямніча-ўзрушлівае, здаўна знаёмае Атрошчанку.

Потым — салаўямі. Як зацёхкаюць у прыбярэжнай гушчэчы, як зойдуцца — душу пераварочваюць! Атрошчанку ўжо не рупіў паўгадавы баланс, які трэба будзе яму складаць неўзабаве. Аднойчы яму падумалася: «Мне б цяпер вершы пісаць, каб умеў… А можа, паспрабаваць? Што я, горшы за грыба таго старога, паштальёна Старасотнікава? Той жа амаль кожны месяц у раённай газеце ганарары мае…»

Іншы раз Атрошчанку карцела: пужнуў бы тых салаўёў — кыш, спакуснікі, усё падбіваеце. Добра б — на вершы толькі. Ды дзе там!.. Слухаеш вас, кустоўных салістаў, а самому і думаецца, і мроіцца, мроіцца салодка-узрушлівае…

Сонечным нядзельным ранкам Атрошчанка, падбадзёраны салаўямі, борзда пашыбаваў да збудавання з рознакаляровымі шыбамі ў вокнах, што гасцінна гаспадарыла на беразе Нёмана. Чамусьці вельмі спяшаўся, усё роўна як прадчуваў нешта незвычайнае. А там ужо людзей было — як насення ў сасновай шышцы. Ціснуліся да вялізнага грыба пасярод бювета, локці ў ход пускалі. Вядома ж — па здароўе лезлі, не абы якую — лячэбную ваду піць.

Атрошчанка, не надта задумваючыся, да якога крана яму кіравацца, таксама ўшчаміўся ў натоўп. I раптам зусім побач убачыў гулліва-ўсмешлівы твар. Адвярнуўся, але адразу вочы яго пацягнула ў той бок як магнітам. Крадком прыгледзеўся. Твар належаў зграбнай маладзіцы гадоў пад трыццаць.

Потым яны недалёка адзін ад аднаго стаялі каля сценкі бювета, пілі ваду з невялічкіх адмысловых фарфоравых чайнічкаў. Жанчына дробненька глытала і бліскала з-пад пушыстых веек сінімі маланкамі.

Атрошчанка не заўважыў, як яго чайнічак апусцеў. Здавалася, толькі два-тры разы глытнуў, і ўжо дно — вышай барады. Нейкая невядомая сіла трымала яго ў бювеце, але ж не будзеш так проста стаяць слупам, вочы мазоліць чалавеку. Ён зноў пасунуўся да грыба, падставіў чайнічак пад бойкі цурок.

Так вось, неўпрыкмет, пакрысе пачаў ён піць штораз па дзве-тры порцыі лячэбнай вады. I падужэў. Бадзёры стаў. Куды і падзелася яго ранейшая санлівасць! На досвітку прахопіцца, сядзе каля акна і глядзіць, як разгараецца зара. А салаўі тым часам — аж шалеюць.

Крадком ад самога сябе Атрошчанка пазіраў на свае вялікія чырвоныя рукі, парослыя рудымі валасамі. Выцягваў з кішэні люстэрка, вывучаў твар. Бровы яго ссоўваліся: каб не нос бульбінай і не прыкрыя маршчыны каля рота, дык быў бы ён, думалася яму, вельмі прыгожы мужчына. I рост у яго што трэба, і вочы сакаліныя. Варта было толькі нешта рабіць з тымі разорамі каля рота, неяк замаскіраваць іх.

Мудрыя рашэнні — самыя простыя, і прыходзяць яны неспадзявана. Вусы!.. Трэба адгадаваць вусы. Тут табе і маскіроўка, і прыгажосць, і мода…