Усміхнуўся месяц ясны

— Што за нарада ў рабочы час? — Пакой запоўніла мажная постаць дырэктара. У апошні, і нават перадапошні час ён і раней заходзіў сюды.— Начальству косці пераціраеце?

Абодва ўсхапіліся.

— Як можна, Сямён Сямёнавіч! Начальства мы шануем. — Барыс Барысавіч бліснуў у бок Сяргея Сяргеевіча чорнымі, шпаркімі, як жучкі, вочкамі. — Мы тут вось раіліся…

— Ага, мяркуем выступіць з ініцыятывай…

— 3 якой, бясцэнныя мае? — Сямён Сямёнавіч уклаў у сваю інтанацыю ладную дозу дырэктарскага сарказма.

— Яшчэ не прыдумалі. Але абавязкова прыдумаем, мы не падвядзем.

Далоні дырэктара выкрасалі іскры.

— Малайцы. На ініцыятывы ў нас апошнім часам нешта беднавата. Нідзе нас не чуваць. Дзейнічайце!

Так жа шырока зеўранулі дзверы, і дырэктар знік, як прывід.

— Гусак, — напаўголаса атэставаў яго ўслед Барыс Барысавіч,— ге-ге-ге… Адгегекаў, лічы.

Раптам вочы яго бліснулі, ён выпнуў грудзі.

— Дык кажаш, як індык? Та-ак, браце, індык — не якісьці там гусак, паважная птушка. Ходзіць, значыцца, па двары сярод курэй ды качак… А то і гуску ўшчыкне. Гаспадар!.. Дык ты от што: не цягні, прыдумвай ініцыятыву. Зразумеў?

— Ага, бо той студэнт пакуль цераз губу пераплюне… А тым часам наша прагрэсіўка…

— Які студэнт? Што ты вярзеш?

— Як які? Ты не чуў хіба? Усе збіраюцца выбіраць новым дырэктарам тавараведа Дземідзенку. Малады, талковы, з дыпломам.

Барыс Барысавіч раптам сігануў да дзвярэй.

— Пачакай, куды ты? — Сяргей Сяргеевіч ступіў услед за ім. Але той крутнуўся, наставіў яму да грудзей далоні:

— Не, я першы павіншую таварыша Дземідзенку, я першы!..

УЗБАГАЦІЎСЯ

Мастак Ігар Корчык ехаў у любімы горад ва ўзнёслым настроі. А чаму б не быць яму ў гуморы? Жыццё яго цякло як тая светлая ручаіна паміж алешын і лазняку, якую ён нядаўна так натуральна проста намаляваў алеем на палатне, — скакойна і роўна.

Дзесці апоўначы Ігар Альбертавіч падышоў да бакавушкі ў вестыбюлі вялізнай гасцініцы.

~ Таварыш адміністратар, пасяліце мяне, калі ласка, — гукнуў у акенца, нічога там не бачачы ў паўзмроку.

— У нашай гасцініцы кладуць на ложак па аднаму чалавек. А цяпер на ўсіх ложках спяць, — пачуўся з кутка незадаволены жаночы голас. I там на канапе паварушылася коўдра.

Корчык абурыўся такой няўважлівасцю, але прымірэнча падумаў, што, можа, у чалавека нервы не ў парадку, і сказаў прыцішана:

— Дык, можа б, таварыш адміністратар, раскладушку дзе-небудзь паставіць?

Жанчына не адказала. А неўзабаве з бакавушкі пачулася спакойнае соннае сапенне. «Вось дык праява, — разгублена падумаў Ігар Альбертавіч. — Дрыхне ці што?»

Ён нерашуча патаптаўся на месцы, падышоў да швейцара, які цягуча пазяхаў каля акна.

— Можа, дзе ў калідоры канапа пустуе? — спытаў, спадзеючыся на яго спагаду. На ўсякі выпадак ніжэй нахіліў галаву, каб паказаць сваю ветлівасць.

— Я туды не хаджу, — хрыпла адказаў швейцар. — Мая справа — пры дзвярах.

— Але, можа, зрабілі б ласку, зірнулі…

3 бакавушкі данёсся гаротны ўздых:

— О, насланнё… Грамадзянін, што вы тут распараджаецеся? Чаму спаць людзям перашкаджаеце? Я зараз папрашу…

Ігар Альбертавіч апасліва паглядзеў на акно, па шыбах якога забарабанілі цяжкія кроплі дажджу, прыгнечана змоўк. Роспачна падумаў: «Ну, што ты цяпер зробіш з ёю? Бач, распатворала! Нічога, раніцай яна ў мяне інакш загаворыць».

Астатак ночы ён прамарнеў на расхістаным рыпучым крэсле.

Ужо рэпрадуктар на сцяне запрашаў на фіззарадку, калі Корчыка аж напалохаў вокрык з акенца:

— Давайце ваш пашпарт, грамадзянін.

У бакавушцы сядзела элегантная жанчына ў акулярах, з капой мядзяна блішчастых валасоў. Пафарбаваныя вусны яе смыкалі цыгарэту.

— Ну, вось і ўсё у парадку, — пыхкнула яна дымам Корчыку ў твар, падаючы пропуск. — А вы шум падымалі. На трэці паверх…

У пакоі, у якім адміністратар вызначыла Ігару Альбертавічу месца, малады хлопец у спартыўным касцюме ўсклікнуў:

— Во добра! Удвух весялей будзе. А то цэлы вечар учора не было з кім і словам перакінуцца.

Корчык, які трыбушыў каля шафы свой партфель, выпрастаўся, зірнуў на спартсмена і раптам кінуўся ўніз. Сігаючы праз дзве прыступкі па шырокай лесвіцы, засланай мяккім дываном, ён аж заходзіўся гнеўнымі думкамі: «Ды я цябе ў пух разнясу, бюракратка пагарджаная! Зараз я табе пакажу, як нікчэмныя фанабэрыі свае строіць!» Ігар Альбертавіч уяўляў, як спалохаецца яна, як будзе прасіць у яго прабачэння. Але ён не даруе ёй. Не таму, што мастак Корчык такі жорсткі чалавек. Бюракраты слязу пускаюць, калі ім трымаць адказ трэба. Небяспека мінула — яны зноў за сваё. 3 імі трэба рашуча.

— Валянціна Іванаўна, тое месца, якое вы мне вызначылі, з учарашняга дня пуставала, — крыкнуў Корчык, уціснуўшыся ў акенца бакавушкі шырокімі плячамі.

— Вы ўжо ведаеце, як і завуць мяне?

— Каб вас ды не ведаць? Завочна, з дапамогай пакаёўкі, пазнаёміўся,— кінуў Ігар Аль6ертавіч з выклікам, учапіўшыся пальцамі за свой круглы падбародак. — Знаёмствы ж заўсёды чым-небудзь уз6агачаюць чалавека. Мяне таксама…

Яна не дала яму дагаварыць.