Vortaro de Esperanto 1910

Homo, kies okupo estas labori por iu laŭ liaj ordonoj, precipe en lia hejmo:

pordisto, lakeo.

Servo, servado.

Ago, agoj, okupo de tiu, kiu servas:

milita servado, Diservo.

Servuto.

Mallibera servado de la kamparanoj, kiuj en la mezaj jarcentoj restis kvazaŭ posedaĵo de la mastro:

La servuto estis nuligita en Ruslando en la jaro 1861.

Servutulo.

Homo, plenumanta la servuton.

Ses.

6; kvin plus unu.

Severa.

-

1.

Ne pardonanta la kulpojn kaj kiel eble plej forte punanta ilin:

severa juĝisto, severa verdikto.

-

2.

Akra, ne milda:

severa vintro, severa klimato. -

3.

Akra, neĝentila:

severa admono.

Severe

En severa maniero.

Severeco.

Eco de tio, kio estas severa.

Sevrugo

(Zool.). Manĝebla fiŝo el la familio de l' sturgoj

(Acipenser stetlatus).

Sezono.

Parto de la jaro, karakterizata de specialaj trajtoj (temperaturo, okupoj):

vintro, ĉassezono, bansezono.

Sfero. - 1.

(Geom.). Figuro, kies kurba surfaco estas en ĉiuj punktoj egaldistanca de unu interna punkto, nomata centro:

La tera globo havas la formon de kunpremita sfero.

-

2.

Medio de agado, de influo:

sfero de politika influo.

Sfera.

-

1.

Havanta la formon de la sfero:

sfera korpo. -

2.

Koncernanta fenomenon, kaŭzitan de la sfera formo:

sfera aberacio.

Duonsfero.

Duono de sfero:

Ĉiu granda rondo dividas la sferon en du duonsferojn.

Sfereco.

Sfera formo:

La sfereco de la tero ne estis konata de la antikvuloj.

Sfinkso

-

1.

Fabela besto de la antikvaj Egiptanoj, kun leona korpo kaj virina brusto kaj kapo. -

2.

Persono, kiun oni ne povas kompreni:

Li estas vera sfinkso: ĉiujn liajn agojn ĉirkaŭas mistero.

Sfinktero

(Anat.). Ringforma muskolo fermanta eniron:

sfinktero de la veziko.

Si.

Resenda pronomo de la tria persono, uzata en komplementoj, kiam ili rilatas la subjekton de l' frazo:

mi lavas min; vi lavas vin; li, ŝi, ĝi, ili lavas sin.

Sia.

Poseda pronomo de la tria persono, uzata en komplementoj, kiam ili rilatas la subjekton de l' frazo:

Venis la reĝo kun siaj korteganoj.

Sibli.

Eligi sonon, konsistantan el longedaŭra s.:

La serpento siblas.

Siblo.

Sono, konsistanta el longedaŭra s.

Sidi.

Resti senmova sur la postaĵo de la korpo:

sidi sur seĝo, sidi ĉe la tablo.

Sidigi.

Meti iun senmove sur la postaĵo de lia korpo:

sidigi infanon sur benko.

Sidiĝi.

Sin meti senmove sur la postaĵo de sia korpo:

Sidiĝu, mi petas.

Kunsidi.

Partopreni kun aliaj personoj en komuna diskutado kaj konsiliĝo:

Kunsidis ĉiuj membroj de la komitato.

Kunsido.

Komuna diskutado kaj konsiliĝado de membroj de societo, de juĝantaro k. t. p.:

La kunsido de la estraro estis publika.

Sieĝi.

Ĉirkaŭi fortikaĵon per militistaj fortoj por ĝin preni.

Sieĝo.

Agoj de tiu, kiu sieĝas:

La sieĝo de Trojo.

Sieĝanto.

Militisto, kiu sieĝas.

Sieĝato.

Militisto, loĝanto de urbo, kiun oni sieĝas.

Sifiliso

(Med.). Seksa malsano, infekta kaj heredata.

Sifilisa.

De sifiliso, koncernanta sifilison, kaŭzita de sifiliso:

sifilisa ulcero.

Sifono.

-

1.

Kurbigita tubo kun neegalaj branĉoj, uzata por transverŝi fluidojn. -

2.

Botelo kun tia tubo por gasaj akvoj.

Sigelo.

Signo, farata sur mola substanco, por fikse fermi koverton, por pruvi aŭtentikecon de dokumento.

Sigeli.

Fari sigelon, fermi per sigelo:

sigeli koverton.

Sigelilo.

Peco de ŝtono, de metalo aŭ de alia malmola substanco, sur kiu estas gravurita signo aŭ surskribo, por sigeli.

Sigelvakso.

Substanco, farata el ŝelako, rezino kaj vakso, uzata por sigeloj. Komparu:

Stampo.

Signo.

Linio, figuro, gesto, movo, havanta specialan signifon, koniganta penson: Fari signon ĉe la paragrafo, kie oni interrompis la legadon. Interpunkciaj signoj: punkto, komo, signo de elkrio, de demando. Per la signo de la mano la militestro ordonis la atakon.

Signi.

Fari signon.

Postesigno.

Signo, lasita de io, kio pasis: postesigno de katastrofo.

Piedsigno.

Signo, lasita de piedo sur la tero: piedsigno de lupo. Komparu:

Noto.

Signalo.

Interkonsentita signo, por komuniki de malproksime averton, ordonon, novaĵon:

fervoja signalo.

Signali.

Fari signalon.