Vortaro de Esperanto 1910

Ideala modelo (objekto aŭ persono), kuniganta en si en tre alta grado la esencajn trajtojn de ĉiuj objektoj aŭ personoj de la sama speco:

la japana tipo.

Tipa.

-

1.

Estanta tipo:

tipa drinkulo.

-

2.

Karakterizanta tipon:

tipaj ecoj de la Angloj.

Tiri.

Per streĉo de la fortoj movi objekton al si:

La ĉevaloj tiras la veturilon.

Tiro.

Ago de tiu, kiu tiras.

Altiri.

Tiri al io.

Eltiri.

Tiri el io, el interno de io:

eltiri la glavon el la ingo,

Kuntiri.

Tiri kune de du, de kelke da flankoj:

kuntiri pakaĵon per ŝnuro.

Retiri.

Tiri al direkto kontraŭa je la antaŭa movo:

retiri la etenditan manon.

Komparu:

Treni.

Tirano.

-

1.

Absoluta, kruela regnestro. -

2.

Kruela kaj absoluta homo. Tirana. Kruela kaj absoluta.

Tiraneco.

Eco de tiu, kiu estas tirana.

Titano.

Fortega grandegulo.

Titolo.

-

1.

Surskribo sur libro, sur ĉapitro, montranta en unu, en kelke da vortoj ĝian enhavon:

la titolo de romano. -

2.

Honora ofico, honora posteno:

akcepti la titolon de prezidanto.

Titoli.

-

1.

Doni litolon:

Kiel vi titolos vian novan verkon?

-

2.

Nomi per la titolo:

Ne forgesu dum la aŭdienco ĉiam titoli la ĉefon generalo!

Tiu.

Montra kaj relativa adjektiva pronomo: Sidiĝu sur tiu seĝo. Sidiĝu sur tiu seĝo, kiu staras ĉe la pordo.

Tosto.

Paroladeto dum festeno kun propono trinki por ies sano, por la sukceso de entrepreno.

Tosti.

Diri toston:

Oni tostis ĝis la matenruĝo.

Togo.

Longa vasta vesto de la antikvaj Romanoj, kovranta en drapŝiraĵoj la mal- dekstran brakon kaj lasanta la dekstran libera.

Tolo.

Ŝtofo el lino aŭ el kanabo.

Tolaĵo.

Diversaj objektoj, farataj ordinare el tolo:

ĉemizoj, kalesonoj, kolumoj, litotukoj, buŝtukoj.

Laktolo.

Tolo, kovrita per lako.

Toleri.

Permesi, ne malhelpi ion mal- agrablan por si, ion kontraŭan al siaj princi- poj, kvankam oni povus tion fari, se oni dezirus:

toleri la kapricojn de sia infano, toleri ĉiujn religiojn en sia regno.

Tolerema.

Kiu facile toleras:

tolerema ĉefo.

Toleremo.

Eco de homo tolerema.

Tolerebla.

Kiu povas esti tolerata:

tolerebla eraro.

Tomato

(Bot.). Vegetaĵo manĝebla el la familio de l' solanacoj

(Solanum lycoper- sicum).

Tombo.

Kavo en la tero, kie oni metas la homajn kadavrojn, la ĉerkojn kun la homaj kadavroj.

Tombejo.

Loko, kie oni faras tombojn.

Tombisto.

Homo, kiu enterigas la homajn kadavrojn.

Entombigi.

Meti en tombon.

Tombako.

Fandaĵo el kupro kaj zinko, similanta oron.

Tombolo.

Publika amuzo kun loterio.

Tono.

-

1.

Pura, muzika sono:

La tonoj de la fortepiano, la tonoj de la homa voĉo. -

2.

Maniero paroli por esprimi sian senton:

kolera tono.

Unutona.

Enuiga, teda per la manko de ŝanĝo:

unutona rakonto.

Komparu:

Sono, sonoro.

Tondi.

Fortranĉi harojn, lanon, herbon k. t. p. per speciala instrumento, nomata tondilo.

Tondilo.

Instrumento konsistanta el du ŝtalaj krucitaj brakoj kun interna tranĉa rando.

Tondro.

Granda ruliĝanta bruo, akom- pananta la fulmon.

Tondri.

Fari la bruon de tondro:

Hodiaŭ tondris multfoje. Ektondris la voĉo de la kolonelo.

Fulmotondro.

Ventego kun fulmoj kaj tondroj.

Tonsuro.

Senhara rondeto sur la supro de la kapo de la katolikaj pastroj, farata per razado de la haroj.

Topazo.

Multvalora flava ŝtono.

Topografio.

Detala priskribo de la situacio de loko, de ĝia surfaco kun ĝiaj akvoj, arboj, vojoj, konstruaĵoj.

Torĉo.

Simpla lumigilo, konsistanta el ligna mallonga bastono, ŝmirita per rezino, per peĉo.

Tordi.

Turni korpon per ĝiaj ekstremoj en kontraŭaj direktoj:

tordi ŝnuron.

Tordo.

Ago de tiu, kiu tordas.

Toreadoro.

Hispana cirka batalanto kontraŭ la bovoj.

Torento.

Rapidega fluo.

Torfo.

Elfosebla substanco, konsistanta el karbigitaj vegetaĵoj, miksitaj kun tero.

Torio

(Ĥem.). Th. Ĥemia elemento, malofta metalo.

Torni.

Turni sur speciala stablo lignan aŭ metalan pecon ĉirkaŭ ĝia akso kaj rondigi per akra instrumento:

torni lignon, torni globon el ligno.

Tornistro.

Leda ujo, portata sur la dorso, de la soldatoj, lernantoj.

Torpedo.

Subakva eksploda aparato, kiun oni ĵetas de batalŝipoj.

Torso.

Skulptaĵo, prezentanta nur la superan parton de la homa korpo, sen la kapo kaj brakoj. Komparu: