Vortaro de Esperanto 1910

Brusto, busto, talio.

Torto.

Granda rondforma kuko.

Torturo.

-

1.

Kruela turmento, per kiu oni iam devigis la akuzitojn fari konfesojn. -

2.

Kruela turmento:

Fervoja vojaĝo dum varmego estas vera torturo.

Torturi.

Kruele turmenti.

Tra.

-

1.

Prepozicio por esprimi movon, agon de unu ekstremo ĝis alia:

veturi tra la tuta urbo.

-

2.

Prefikso kun la sama senco:

traveturi urbon, tralegi libron.

Trabo.

Longa kvadratforma ligna peco de arbo laŭlonge segita. Komparu:

Stipo.

Tradicio.

-

1.

Buŝa komuniko de opinioj, doktrinoj, ritoj, moroj de unu generacio al alia:

La tradicio ligas la jarcentojn.

-

2.

Opinioj, doktrinoj k. t. p., tiamaniere komunikitaj.

Tradicia.

De tradicio, bazita sur tradicio:

tradicia festo.

Traduki.

Esprimi vortojn, frazojn k. t. p. de unu lingvo per samsencaj vortoj, frazoj de alia lingvo:

traduki esperante francan novelon.

Traduko.

-

1.

Laboro de tiu, kiu tradukas:

La traduko daŭris tri monatojn.

-

2.

Verko rezultato de la traduko:

La traduko aperis samtempe kun la originalo.

Trafi.

Atingi per ĵetita objekto:

trafi per kuglo.

Maltrafi.

Ne atingi per ĵetita objekto:

maltrafi leporon.

Tragedio.

-

1.

Teatra verko de altidea enhavo, prezentanta homojn de granda karaktero, kiuj batalas por nobla celo kaj pereas en ĉi tiu batalo:

La tragedioj de Ŝekspiro.

-

2.

Malfeliĉo, terura okazo, ka- tastrofo:

familia tragedio.

Tragedia.

-

1.

De tragedio:

tragedia spektaklo.

-

2.

Ekscitanta kompaton per sia malfeliĉo:

tragedia morto.

Tragikomedio.

-

1.

Tragedio, kiu en- havas ankaŭ komikajn scenojn kaj ne finiĝas per la morto de la heroo. -

2.

Miksaĵo de aferoj seriozaj kaj komikaj.

Traĥeo

(Anat.). Tubo de la spira aparato inter la laringo kaj la bronkoj.

Trajto.

-

1.

Linio de la vizaĝo: belaj trajtoj, severaj trajtoj. -

2.

Eco de karaktero:

Kompleta forgeso pri si mem estas la ĉefa trajto de lia karaktero.

Trakti.

Priparoli kun iu la kondiĉojn de afero por veni al interkonsento:

trakti kun la venkinto pri la paco; trakti kun la domposedanto pri la luo de loĝejo.

Traktado.

Agoj, vortoj de tiu, kiu traktas.

Traktato.

-

1.

Grava scienca raporto. -

2.

Skribita interkonsento inter du ŝtatoj:

komerca traktato inter Germanujo kaj Rusujo.

Tramo.

Omnibuso, veturanta sur reloj.

Tramrelo.

Konkava relo, sur kiu veturas la tramo.

Tramvojo.

Rela vojo por tramo:

La tramvojoj kunigas ĉiujn gravajn punktojn de nia urbo.

Tranĉi.

Dividi partojn de solida korpo per instrumento kun tre maldika rando:

tranĉi panon.

Tranĉo, tranĉado.

Ago, agoj de tiu, kiu tranĉas.

Detranĉi, fortranĉi.

Apartigi, forigi per tranĉo:

fortranĉi ekstremon de bastono.

Ĉirkaŭtranĉi.

Tranĉi ĉirkaŭe, fortranĉi la ĉirkaŭon.

Tranĉilo.

Ŝtala instrumento kun akra rando:

forkoj kaj tranĉiloj.

Ambaŭtranĉa.

Havanta klingon, kies ambaŭ randoj estas akraj.

Tranĉeo.

Kavo, elfosita en la tero por ŝirmi la atakantojn.

Trankvila.

Estanta en stato de certeco kaj sen timo pri tio, kio okazos:

esti trankvila pri la sukceso.

Trankvilo.

Stato de tiu, kiu estas trankvila.

Trankviligi.

Fari iun trankvila:

La vortoj de la kuracisto trankviligis la malsanulon.

Trankviliĝi.

Fariĝi trankvila:

La akuzato trankviliĝis, aŭdinte la verdikton.

Maltrankvila.

Estanta en stato de necerteco kaj timo pri tio, kio okazos.

Maltrankvilo.

Stato de tiu, kiu estas maltrankvila.

Maltrankviligi.

Fari iun maltrankvila, kaŭzi ies maltrankvilon.

Maltrankviliĝi.

Farigi maltrankvila. Komparu:

Kvieta, milda, serena.

Trans.

-

1.

Prepozicio por esprimi lokon, kiu estas ĉe la alia flanko de objekto aŭ direkton al tiu loko:

La lanterno staras trans la muro. Ĵetu la pilkon trans la muron.

-

2.

Prefikso por esprimi movon trans io, de unu loko en alian:

transiri, transĵeti, transskribi.

Transepto.

Transversa parto en kruc- formaj preĝejoj. Komparu:

Navo.

Transitiva