Vortaro de Esperanto 1910

Esti servas kiel helpa verbo por formi la kunmetitajn tempojn de la aktivo kaj ĉiujn tempojn de l' pasivo:

li estis aminta, li estas amata.

Estado.

Stato de tio, kio estas.

Estaĵo.

Tio, kio ekzistas, vivas.

Estanto.

estanteco.

Tempo nuna.

Estinto, estinteco.

Tempo pasinta.

Estonto, estonteco.

Tempo, kiu estos.

Estetiko.

Scienco pri la belo en la

belartoj,

en la vivo.

Estetika.

Konforma al estetiko, kiu rilatas la estetikon:

estetika objekto, estetika sento.

Estetike.

En estetika maniero.

Estimi.

Havi altan opinion pri ies morala valoro:

Oni tre ŝatas la talenton de l' ĵurnalisto N., sed oni ne estimas lin, ĉar li estas nehonesta homo.

Estimo.

Sento, opinio de tiu, kiu estimas.

Estiminda.

Kiu indas estimon.

Malestimi.

Havi malaltan opinion pri ies morala valoro:

malestimi perfidulon.

Estingi.

Malhelpi, ĉesigi bruladon, lum- adon:

estingi lumon, estingi fajron.

Estingiĝi.

Ĉesi bruli, ĉesi lumi.

Estro.

Ĉefo, superulo, komandanto: regnestro, regimentestro, centestro.

Estraro.

Kuniĝo de estroj: estraro de firmo, de societo.

Estrado.

Levita podio kontraŭ spektatoroj por artisto, oratoro, prezidantaro: En la esperantaj kongresoj la naciaj delegitoj okupas lokojn sur la estrado kun la prezidantaro.

Eŝafodo.

Podio, sur kiu oni ekzekutas krimulojn.

- Et.

Sufikso, esprimanta malaltigon, mal- fortigon de l' grado: rideti = senbrue, delikate ridi sole per la esprimo de la vizaĝo.

Etaĝo.

La tuto de la ĉambroj de domo, sur la sama nivelo:

En Ameriko ekzistas domoj, kiuj havas pli ol dudek etaĝojn.

Teretaĝo.

Etaĝo sur la nivelo de la tero.

Interetaĝo.

Etaĝo inter la teretaĝo kaj la unua etaĝo.

Etato.

-

1.

Konfirmita de la estraro tabelo de konstantaj oficistoj kaj de ilia salajro. -

2.

Salajro de konstanta registrara oficisto.

Etata.

Posedanta etaton (salajron).

Etendi.

-

1.

Fari ion rektolinia: etendi rubandon.

- 2.

Direkti ion ien, farante ĝin rektolinia:

etendi la manon al la ĉielo.

Etero. - 1.

Subtila fluidaĵo, pleniganta laŭ la antikvuloj la kosman spacon.

- 2.

(Fiz.) Senpeza, elasta substanco, ĉion penetranta, en kies vibrado konsistas la lumo, varmo, elektro, k. t. p.

- 3.

(Ĥem.) Senkolora, tre facile vaporiĝanta fluidaĵo, devenanta de l' ago de acido je alkoholo:

Sulfura etero estas uzata kiel rekonsciiga rimedo.

Eterna.

Kiu ne posedas en la tempo komencon, nek finon:

Dio estas eterna.

Eterneco.

Daŭrado sen komenco kaj fino; daŭrado sen fino:

Kio estas unu jaro kompare kun la eterneco?

Eternigi.

Fari ion eterna, fari ion neforgesebla:

eternigi sian nomon.

Etiko.

Scienco pri la principoj de la moralo.

Etika. - 1.

Kiu rilatas la etikon:

etikaj principoj.

- 2.

Konforma al la etiko:

etika ago.

Etiketo.

-

1.

Karteto, kiun oni fiksas sur sakoj, boteletoj k. t. p., por montri ilian enhavon, prezon.

- 2.

Kortega ceremoniaro; ceremoniaj manieroj.

Etimologio. - 1.

Parto de la gramatiko pri la deveno de la vortoj.

- 2.

Deveno de vorto: Tre granda parto de la esperantaj vortoj posedas latinan etimologion.

Etiologio.

-

1.

Medicina scienco pri la kaŭzoj de l' malsanoj.

- 2.

Kaŭzo de malsano:

La etiologio de la kankro estas nekonata.

Etnografio.

Scienco pri la popoloj, iliaj moroj, vivmaniero, legendoj, k. t. p.

Etnologio.

Scienco pri la homaj rasoj.

Etologio.

Scienco pri la deveno de la moroj kaj de l' moralo.

Etudo. - 1.

Muzika ekzerco en formo de muzika verko:

etudoj de Chopin.

- 2.

Rapide farita pentraĵo, desegnaĵo, sen zorgo pri detaloj.

Eŭdiometro

(Ĥem.). Aparato por la analizo kaj sintezo de gasoj.

Eŭdiometrio.

Metodo de la analizo per eŭdiometro.

F

Fabo

(Bot.). Vegetaĵo (legomo) el la samnoma familio, kun grandaj grajnoj (Faba).

Fabacoj

(Bot.). Familio de dukotiledonaj multepetalaj vegetaĵoj: fabo, pizo, fazeolo, trifolio, akacio.

Fabelo.

Rakonto pri elpensitaj, imagitaj eksterordinaraj aventuroj:

fabeloj de Andersen, de Grimm.

Fabela.

Nekredebla, elpensita. Komparu:

Fablo, legendo.

Eŭfemismo.

Anstataŭigo per delikata esprimo:

respektinda virino

anstataŭ:

maljuna virino.

Eŭkaristio.

Sakramento de la korpo kaj sango de Kristo.

Eŭnuko.

Kastrita viro — gardisto de haremo.

Eŭforbiacoj

(Bot.). Familio de dukotiledonaj unupetalaj vegetaĵoj: