Vortaro de Esperanto 1910

(Ĥem.). Fl. Ĥemia elemento, verdete flava gaso, malkomponanta la akvon kaj formanta komponaĵojn kun ĉiuj elementoj, ekster la oksigeno.

Fluto.

Muzika blovinstrumento, konsistanta el ligna truita tubo kun klavoj, kiun oni tenas horizontale kaj en kiun oni fajfblovas tra flanka truo.

Flutisto.

Muzikisto, kiu ludas fluton.

Foiro.

Granda bazaro, aranĝata periode en antaŭfiksitaj tagoj.

Fojo.

Vorto, kiu kunigita kun nombra vorto, esprimas kvanton, ripeton:

unufojon

aŭ

unufoje; du fojojn

aŭ

dufoje, k. t. p. Mi legis la artikolon du fojojn, kaj mi ne komprenis ĝin.

Foje.

Iam (en la pasinta tempo).

lafoje.

En kelkaj momentoj, de tempo al tempo.

Ĉiun fojon.

En ĉiu aparta fojo.

Per unu fojo.

Ne prokrastante, ne haltante, per unu sola ago:

Per unu fojo trahaki ŝtipon.

Fojno.

Falĉita kaj sekigita herbo, uzata kiel paŝtaĵo.

Foko

(Zool.). Marhundo (Phoca vitilina).

Fokuso.

Punkto de optika sistemo, kie kuniĝas la radioj de la lumo.

Folio

(Bot.).

- 1.

Kreskanta sur la trunko aŭ branĉoj plata, ordinare verda parto de vegetaĵoj:

La folioj de la palmoj estas tre longaj kaj mallarĝaj.

- 2.

Plata ebena objekto:

papera folio, kupra folio.

Foliaro.

La tutaĵo de la folioj de arbo:

La foliaro de cipreso formas piramidon.

Trifolio

(Bot.). Herbo el la familio de l' fabacoj, uzata kiel paŝtaĵo

(Trifolium).

Fondi.

Krei kaj aranĝi institucion:

fondi societon.

Fondo.

Ago de tiu, kiu fondas.

Fonetiko.

Parto de la gramatiko pri la sonoj de la lingvo.

Fonetika.

-

1.

Kiu rilatas la fonetikon:

fonetika teorio.

- 2.

Konforma al la fonetiko:

fonetika ortografio.

Fonetike.

En fonetika maniero.

Fonografo.

Aparato, kiu notas kaj reproduktas sonojn:

la fonografo de Edison.

Fonometro

(Fiz.). Aparato por mezuri la intensecon de sonoj.

Fonto.

-

1.

Loko, kie akvo aŭ alia fluidaĵo eliĝas el la tero:

fonto de trinkebla akvo, fonto de petrolo.

- 2.

Kaŭzo, punkto de deveno; loko, kie oni prenas, akiras ion:

fonto de malĝojo; fonto por aĉetoj, fonto por scienca verko.

Fontano.

-

1.

Akvo aŭ alia fluidaĵo ŝpruc- anta supren el la tero:

fontanoj de petrolo.

- 2.

Aparato ŝpruciganta la akvon alten per la pezforto:

La fontanojn oni konstruas ordinare sur placoj aŭ en ĝardenoj.

For.

-

1.

Interjekcio, esprimanta malestiman ordonon eliri, malproksimiĝi, flankiri:

For, sendanka filo!

- 2.

Prepozicio (for de) esprimanta: esti malproksime de io, malproksimiĝi de io:

Li estas for de tie ĉi. Li veturas for de tie ĉi.

- 3.

Prefikso, havanta la saman sencon, kiel la prepozicio:

foresti, forporti, forpeli.

Forgesi.

-

1.

Perdi la memoron pro io, ne plu memori pri io:

forgesi ies nomon, forgesi gramatikan regulon.

- 2.

Ne fari ion pro forgeso; lasi, preterlasi pro forgeso:

forgesi hejme la gantojn; forgesi nomon en la listo.

Forgeso.

Perdo de la memoro pri io, manko de la memoro pri io.

Forgesema.

Kiu facile forgesas, kiu havas malbonan memoron.

Forgesemo.

Eco de tiu, kiu estas forgesema.

Forĝi.

Doni deziratan formon al fero per la fajro kaj martelo:

Forĝu feron, dum ĝi estas varmega.

Forĝejo.

Loko, kie oni forĝas.

Forĝisto.

Homo, kies metio estas forĝi.

Kunforĝi.

Kunigi per forĝado.

Forĝebla.

Kiu povas esti forĝata:

forĝebla metalo.

Forko.

Tenilo kun du, tri, kvar longaj dentoj ĉe la ekstremo, per kiu oni trapikas pecojn de manĝaĵo, por porti ilin al la buŝo.

Forkego.

Longa bastono kun du

_;

tri, kvar longaj lignaj aŭ metalaj dentoj ĉe unu ekstremo por pajlo, fojno, k. t. p.

Formo.

-

1.

Vazo, kesto, en kiun oni verŝas fanditan metalon, metas paston, k. t. p., por ricevi objekton, reproduktantan la geometrian aspekton de tiu ĉi vazo, kesto:

formo

por kukaĵo; formo por arĝenta kandelingo.

- 2.

Eksteraĵo, ekstera aspekto, geometria aspekto:

formo de skatolo.

Formi.

-

1.

Doni formon; fari laŭ modelo:

formi poton el argilo.

- 2.

Esti la materialo, el kiu io konsistas:

La vaporoj formas nebulojn.

Formiĝi.

Ricevi formon:

La tera globo formiĝis dum multe da jarcentoj.

Forma.

Havanta la formon de: