Аністыя

Якаў Фаміч. Вы думаеце, міліцыя яго адпусціць?

Божашуткава. Не сумняваюся.

Якаў Фаміч. Чаму гэта вы не сумняваецеся?

Божашуткава. А ў міліцыі таксама свае паказчыкі ёсць! У нас — чым больш, тым лепш, а ў іх — чым менш, тым лепш. Ну што вы яшчэ раздумваеце, Якаў Фаміч? Дзейнічаць трэба, а вы думаеце!

Якаў Фаміч. Ведаеце, як гэта называецца? Узяць чалавека за гарляк. Рызыка вялікая, Рагнеда Іванаўна.

Божашуткава. Калі справа ідзе аб выратаванні чалавека, пра рызыку не думаюць, Якаў Фаміч. Вунь людзі не думаюць, калі пад поезд кідаюцца, каб чалавека выратаваць!

Якаў Фаміч. Добра, добра, не буду… А вы ўпэўнены, што народ нас падтрымае?

Божашуткава. Народ трэба арганізаваць, Якаў Фаміч. Арганізаваць і пераканаць. Я ж вам сказала: народ я бяру на сябе. Вам застаецца толькі адно — пазваніць начальніку міліцыі. Скажыце, што наш калектыў бярэцца зрабіць з Салавейчыка чалавека. Чалавека з вялікай літары… Якаў Фаміч, я проста не пазнаю вас. Пастарэлі вы, ці што?

Якаў Фаміч. А, чорт, было не было! Не столькі пераканалі, колькі… Дзе тут у мяне яго тэлефон запісаны? (Шукае ў настольным календары, здымае трубку тэлефона, набірае нумар.) Міліцыя? Мне начальніка… Ну якая розніца — хто гаворыць… Дырэктар фабрыкі цацак Добрых. Гэта маё прозвішча такое — Добрых!.. Васіль Фядотавіч, гэта вы? Добрых… Мы вось тут параіліся і наважылі хадайнічаць перад вамі… Ага. Ці нельга перагледзець нашу справу?.. Так, Салавейчыка… Ну няўжо мы з адным хуліганам не справімся?.. Што?.. Ага, зразумела… Само сабой. Усё зробім як след. Дзякую, шчыра дзякую, Васіль Фядотавіч! Так-так, сёння ж. Будзьце здаровы! (Паклаў трубку.)

Божашуткава. Ну што? Што ён сказаў?

Якаў Фаміч. Выпусцяць… Сказаў, каб рабочыя яго самі судзілі. Сваім судом, таварыскім…

Божашуткава. Цудоўна! Гэта якраз тое, што нам патрэбна! Ну вось бачыце, Якаў Фаміч? А вы сумняваліся!

Якаў Фаміч. Прасіў строга судзіць, не патураць…

Божашуткава. Не турбуйцеся, Якаў Фаміч. Мы такі трыбунал яму наладзім!..

Якаў Фаміч. Ён прасіў зрабіць гэта аператыўна.

Божашуткава. Марудзіць не ў нашых інтарэсах.

Якаў Фаміч. Толькі вось якая штука, Рагнеда Іванаўна… Разам з хадайніцтвам мы павінны прыслаць у міліцыю і характарыстыку на гэтага… самародка.

Божашуткава. Ну дык што? І пашлём.

Якаў Фаміч. Пашлём?.. Калі мы напішам такую характарыстыку, якой ён заслугоўвае, то яго трэба трымаць у турме ўсё жыццё! А калі мы напішам такую, каб адпусцілі, гэта будзе, мякка кажучы, няпраўда.

Божашуткава. Канечне, трэба напісаць такую, каб адпусцілі! Інакш…

Якаў Фаміч. Гэта значыць, напісаць хлусню?

Божашуткава. Які вы наіўны чалавек, Якаў Фаміч! Гэта ж пустая фармальнасць! Паперка! Грош ёй цана! Колькі я такіх паперак за сваё жыццё падпісала! І, як бачыце, нічога, жывая.

Якаў Фаміч. Гэта не паперка, Рагнеда Іванаўна, а дакумент. І маніць у ім…

Божашуткава. Добра. Паглядзім на гэтую справу з другога боку. Так, мана, хлусня. Але хлусня ў імя высакароднай справы — гэта святая хлусня, Якаў Фаміч!

Якаў Фаміч. Вы так думаеце? А хто будзе падпісваць гэтую святую хлусню? У мяне, між іншым, партыйны білет у кішэні.

Божашуткава. Добра, Якаў Фаміч. Я падпішу характарыстыку на Салавейчыка. Як ваш намеснік.

Паўза.

Якаў Фаміч. Брыдка ўсё гэта! Агідна!

Божашуткава. Але ў нас з вамі няма іншага выйсця… Ёсць яшчэ адна непрыемная справа, Якаў Фаміч.

Якаў Фаміч. Ха! Калі гэта бяда хадзіла адна!.. Якая?

Божашуткава. Я зноў пра гэтую Дрозд…

Якаў Фаміч. Зноў вашы мадэлі рэжа?

Божашуткава. Яна ўвесь калектыў рэжа, Якаў Фаміч!

Якаў Фаміч. Якім чынам?

Божашуткава. Ці бачылі вы, у якой спадніцы яна ходзіць па фабрыцы. Увойдзе ў цэх — уся работа спыняецца. Усе мужчыны ад семнаццаці да шасцідзесяці на яе міні-спадніцу вочы вылупліваюць. Больш правільна — не на спадніцу, а на яе ногі. На калені!

Якаў Фаміч. Прыгожыя ногі, таму і глядзяць. Не разумею, якая ў гэтым крамола? Жаночае цела спакон вякоў лічылася ідэалам прыгажосці і наогул усялякай гармоніі…

Божашуткава. Няхай яны гэтай гармоніяй у музеях цешацца. Там усе статуі ў касцюмах Адама і Евы. А на вытворчасці, Якаў Фаміч…

Якаў Фаміч. Няўжо вы хочаце, Рагнеда Іванаўна, каб я яшчэ жаночымі спадніцамі займаўся, нарматывы ўводзіў — каму насіць ніжэй калена, а каму вышэй? Жанчына ёсць жанчына!

Божашуткава. Яна не жанчына!

Якаў Фаміч. А калі дзяўчына — тым больш!..

Божашуткава. Яна не жанчына і не дзяўчына. Яна член партыі!

Якаў Фаміч. А што, хіба член партыі бясполая істота? Я, напрыклад, лічу сябе ў некаторай ступені мужчынам.