ANTOLOGIO

Alexandros submisas Hyrkania. Il saveskas lore ke Bessos suproklamis

kom rejo dil Persiani sub la nomo Artaxerxès IV e refujis en Baktrianea

dum ke Satibarzane retroiris ad Aria (west-Afgania) e Barsaentès en

Drangiana (sud-Afgania). Alexandros arivas en Baktrianea. Bessos

kaptesas e tormentesas ante judiciesar en Ekbatana. De 330 til 328,

Alexandros e lua soldati subisas desfacila periodo. Li afrontas la Persiana

rezisto. Alexandros rezolvas modifikar lua armeo per enkorpigar en ol

Sogdianeana e Persiana kavalriani. Lua tradicionala soldati ne aprobas

ica novajo e deziras retroirar a lia lando. Il submisas Baktrianea e

Sogdianea po la preco di terorinda kombati. Alexandros fondas, dum lua

pasado, kinadeko de urbi nomata Alexandreia. Ica Macedoniana rejo

spozigas Rôxanê, filiino dil Baktrianeana aristokrato Oxyartès, segun la

Persiana rituaro. Lore la Persiana rezisto extingesas ed Iran pacigesas.

Alexandros iras plu fore vers l'Esto , t.e. skopo quan il deziras atingar

depos plura yari : Indos (India).

EN LA LANDO DIL ELEFANTI

Dum la printempo 327 a.K., Alexandros departas kun armeo de 120.000

personi a la vali dil fluvio Indus. Oportas dicar ke ita-tempe la Greki savas

tre poke pri ca regioni. Alexandros iras an la limito dil Persiana rejio en

326 a.K.. Rejo Poros volas impedar la Macedoniani transirar ica fluvio. Lua

trupi plufortigita da elefanti, afrontas violentoze olti di Alexandros ma fine

desvinkas.

Alexandros posedeskas la tota Pendjab ed adportas la kulturo Greka ad

ita regiono. Arivinta an la rivi dil rivero Hyphaso, Alexandros volas

pludurigar lua marchado vers la fluvio Gangâ ma lua soldati fatigegata per

la musono refuzas avancar. Alexandros tandem cedas ed erektigas dek-

138

e-du altari por la dei, cirkum kolono surhavante la epigrafo : «Hike haltis

Alexandros.»

LA RETROVENO DA ALEXANDROS

La trupi di Alexandros iras a la sudo,en la direciono dil Indiana oceano.

Parto de lua navaro konfidesas a Néarkhos. Alexandros ed altra parto de

lua soldati transiras kun grandega desfacilaji la dezerto di Gedrosia. Li

atingas la Persiala Gulfo pose la voyo di Shushan. Ibe, Alexandros

organizas amasala mariaj-festi, nome lua soldati spozigas Persiana

mulieri e lu ipsa spozigas filiino di Dareios. Rejo Alexandros decidas plura

politikala aranjuri, quale la iro da yuna Persiana nobeli en la rejala guardo

(tillore ol rezervesis a Macedoniana nobeli). Alexandros postulas anke

konsideresar kom deo. Deskontenta pro la aranjuri facita por l'armeo,

veterani sedicias en Opis. Alexandros mortigas dek-e-tri de la revolto-

duktanti.

INTERRUPTITA PROJETI

En 324 ante Kristo, Alexandros esas tilextreme tristigita pro la morto di lua

fidela kompanulo, Héphaistion. Plu tarde il iras en 323 a Babilono. Il

entraprezeskas granda programo de labori. Ilu aceptas anke ambasadisti

di Karthago, di Italia. Il esis reflektanta, on supozas, pri altra expedicion-

projeti. Ma il frapesis per forta febro qua igis lu mortar dum periodo di deko

de dii. La granda mastro di Grekia, Egiptia ed Azia, transmondeskas ye la

13ma di junio 323 a.K. evanta lore 33 yari.

La giganta Imperio quan Alexandros konquestis dum nur un yardeko ne

permanos pos lu. Quik de ilua morto, ol dividesos inter lua generali. La

mito di ta konquestero sorgesos ne nur dal ocidentala historio-redaktanti

ma anke dal orientani. Il volis konsideresar kom deo, Alexandros preske

sucesis taskope quoniam il mencionesas en ita du granda santa libri,

nome la Biblo e la Korano…

(Ek Kuriero Internaciona n° 2/2009)

LA KAFEO

La Franca roman-autoro Balzac drinkis «torenti» de kafeo, ma il

deskonsilis ol a la «stomaki ek paper-pasto». Voltaire glutis kinadek tasedi

de ol singladie. E Fontenelle, qua mortis kom centyarulo, dicis ke «se la

kafeo esas veneno, ol esas lenta veneno...».

139

Tanta legendi cirkondas la kafeo, ke onu ne savas quala de oli selektar.

La maxim difuzita esas olta di Kaldi, Yemenana pastoro di qua la kaprini

esis nefatigebla kande li regalis su per la reda beri di arboro havanta

brilanta foliaro. La yunulo raportis ica marvelo a la regulieruli di monakeyo

vicina qui volis gustar de la beri : pro ke li esis deceptita per olia bitreso, li

forjetis oli a fairo. Lore acensis de ico tante delicoza parfumo ke ica Deo-

viri rekuperis lua grilita kerni ed infuzigis oli. Li nomizis kawah (forteso e

vivozeso) la tale obtenita drinkajo, quan li kustumeskis drinkar konstante

e danke ol, ili ne plus havis desfacilaji restar vigilanta dum la noktala oficii...

Lo esas en un de la rakonti dil Mil nokti ed Un nokto, ke onu trovas la