9.11.2.3 (2): ‘in triduum se virilis concubitus expertem dimitti petivit’ ← BM (VI, 1, ext. 3): ‘orarunt ut ab eo uirginibus Vestalibus dono mitterentur, adfirmantes aeque se atque illas uirilis concubitus expertes futuras’ (жёны тевтонцев умоляли одержавшего победу Мария ‘подарить их весталкам, уверяя его, что они [точно так же, как] и жрицы Весты, впредь будут воздерживаться от близости с мужчинами’).
9.11.2.4 (1): ‘matrimonii experientiam’ ← BM (II, 1,3): ‘multorum matrimoniorum experientiam’ (полагали, что ‘большое число браков’ [одного человека] является признаком узаконенной распущенности).
9.11.2.4 (2): ‘commerciumque libidinis’ ← BM (VIII, 2, 2): см. комм. к 5.1.12.3.
9.11.2.5: ‘maritalis lecti blanditias’ ← BM (IX, 5,3): ‘maritalis lecti blanditiis’ (своими ‘супружескими ласками’ не постыдившись осквернить доброе имя самой республики).
9.11.3.1: ‘iuvenis amori eius flagrantissimo animo inhaereret’ ← BM (III, 8, ext. 4): ‘puer, animo eius flagrantissimo inhaerens amore’ (среди обвиняемых значился Демострат, у которого был сын Демохар… ‘Эфиальт воспылал к нему горячей любовью’).
9.11.3.2 (1): ‘stuprosae mentis nota’ ← BM (VI, 1,8): ‘stuprosae mentis’ (Метелл Целер показал, что он также может быть весьма настойчив, наказывая за ‘постыдные намерения’).
9.11.3.2 (2): ‘quasi plus libidinis viribus quam propriae indulsisset verecundiae’ ← BM (V, 3, 5): ‘plus L. Sullae viribus quam propriae indulsisti verecundiae’ (этим неблагодарным поступком ‘ты сделал больше для укрепления власти Л. Суллы, чем для удовлетворения своего собственного чувства благоприличия’).
9.11.3.3: ‘dividuum contubernium’ ← BM (IX, 5, ext. 3): ‘diuiduum contubernium’ (вот до какой степени благополучие и умеренность ‘далеки от того, чтобы жить вместе’).
9.11.4.2 (1): ‘profuso in somnum animo’ ← BM (I, 7, 5): ‘animo in somnum profuso’ (там, ‘заснув’, он увидел во сне, что блуждает по бездорожному пустынному месту).
9.11.4.2 (2): ‘existimavit duos alites coniugis suae genitali parte prolapsos’ ← BM (I, 7, ext. 5): ‘existimauerat genitali parte Mandanes enatam uitem’ (через некоторое время в другом сне ‘он увидел, как из чрева Манданы выросла виноградная лоза’).
9.11.4.3: ‘propassis alis’ ← Апулей, О божестве Сократа (Praef.): ‘ales… propassis utrisque pennis praelabitur’ (птица… ‘расправив свои крылья’, парит в воздухе). — Мл.
9.11.4.4: ‘tumultuoso clamore’ ← ККР (X, 2.13): см. комм. к 5.3.6.2.
9.11.4.5: ‘nisi ex his adumbratae quietis imaginibus certiorem fecunditatis suae fortunam hausisset’ ← BM (I, 7, praef.): см. комм. к 1.5.4.4.
9.11.4.6: ‘itaque ut vafro, ita inusitato consilio pudicitiae simulatio’ ← BM (VII, 4, 3): см. комм. к 10.5.0.7.
9.11.5.1: ‘nec Angliam… immunem ab hoc vexationis genere reliquerunt’ ← BM (VII, 3, ext. 8): см. комм. к 13.7.6.3.
9.11.5.2: ‘amplissimi beneficii nomine taeterrimam amplexatus iniuriam’ ← BM (V, 3, ext. 3): см. комм. к 6.8.7.6.
9.11.5.5: ‘aliquanto speciosius’ ← BM (IV, 2, 4; VII, 3, 9): см. комм. к 7.2.2.4.
9.11.5.7: ‘praelationem enim eorum honorabilem sibi magis quam contumeliosam fore’ ← BM (VII, 8, 4): см. комм. к 11.10.3.2.
9.11.6.1: ‘suas ad iniciendum manus Hiberniae promoverunt’ ← BM (II, 9, praef.; VIII, 1, dam. 1): см. выше комм. к 7.2.1.3.
9.11.6.2: ‘Kanutum… interpositum’ ← BM (II, 1,8): ‘convivium… interponebatur’ (наши предки установили также регулярный праздник’ и назвали его «каристии»).
9.11.6.3: ‘effuso gaudio’ ← BM (IV, 1, 2; V, 1, ext. 4): см. комм. к 8.16.8.2.
9.11.7.1 (1): ‘ad ultimum aetatis suae finem provectus’ ← BM (VIII, 13, praef.): см. комм. к 8.15.1.2.
9.11.7.1 (2): ‘magis de filiorum vita et incrementis quam reliquo spiritu suo sollicitus’ ← BM (IX, 11, 5): ‘senex de filii magis uita et incrementis quam de reliquo spiritu suo sollicitus’ (‘старик, который о безпасности и благополучии своего сына беспокоился куда сильнее, чем о том отрезке жизни, что осталось прожить ему самому’, принялся расспрашивать центурионов, всё ли у них хорошо и довольны ли начальники их службой).
9.11.7.3: ‘praesidium calliditatis amplexa’ ← BM (VII, 3, 3): ‘praesidium calliditatis amplexus est’ (Сципион… также ‘обращался за помощью к хитрости’).
9.11.7.4 (1): ‘doloris insignia’ ← BM (I, 1, 15): см. комм. к 11.7.17.3.
9.11.7.4 (2): ‘acerbitatem maeroris habitus’ ← BM (VIII, 11, ext. 6): см. комм. к 4.4.11.4.
9.11.7.8: ‘tunc temporis magis solatiis erigenda quam cladibus obterenda fuisset’ ← BM (V, 3, 2a): ‘eo tempore… solaciis magis adleuandus quam cladibus onerandus erat’ (в это же самое время Камилл потерял сына… и сам нуждался более в утешении, нежели в бремени [новых] несчастий).
10.1.1.1: ‘conspicuae fortitudinis operibus’ ← ВМ (IV, 3, 4): см. комм. к 0.1.3.1.
10.1.1.2: ‘aliquanto plus tamen ex avito fato amaritudinis quam ex tyrannide voluptatis accepit’ ← ВМ (V, 10, ext. 2): см. комм. к 2.8.4.5.