El vivo de ĉukĉoj

La tutan nokton ĝis frumatene daŭris la kunveno. La ĉef-raportanto estis la kuracisto. Li parolis pri anti...ismo inter la bazanoj, pri ŝovinismo ĉe la ĉukĉoj, pri kontraŭrevoluciaj ideoj en la Tundro kaj fine pri banditismo en la bazo mem. Li diris: «Tiun ĉi vesperon oni atakis min en la klubo mem: oni insultis min publike aludante mian naciecon; oni rompis al mi mian arĉon (li montris disrompitan arĉon); oni batis al mi la manon (ĝemante li levis la manon), kaj preskaŭ elbatis miajn dentojn».

Por fini tuj kaj por ĉiam tiujn ĉi malbonaĵojn, li proponis peli min el la partio kaj sendi min for en Vladivostokon. Li aldonis ke la bjuro entute subtenas lian proponon. Oni ekvotis. Escepte la bjuranojn kaj la kuraciston neniu levis manon.

La sekretario ruĝiĝis: «La bjuro serioze prijuĝis sian decidon kaj ĝi postulas, ke ĉiu memkonscia partiano, konsiderante la gravecon de la demando...» Denove neniu mano leviĝis. Estiĝis neelportebla situacio. Nun elpaŝis la bazestro: «Mi proponas fari al Kakume publikan mallaŭdon kaj averti lin se...» La eŭropanoj levis la manojn por la propono, la indiĝenoj levis la siajn kontraŭ. La nombroj estis egalaj. Denove ekparolis la sekretario; li minacis transdoni la aferon al la rajona partiorganizaĵo, al la regiona kaj eĉ en la centron. Ree leviĝis la manoj por kaj kontraŭ la nombroj restis la samaj.

Nova konfuzo. Por doni plimulton al la bjuranoj mi levis mian manon, sed vidante tion la kuiristino tuj mallevis la sian. La konfuzo ĉiam kreskis. Mi ŝanĝis lokon kaj sidiĝis apud mia bona protektantino. Ŝi obstinis: «Se vi levos la manon por, mi levos la mian kontraŭ kaj donos plimulton al la indiĝenoj».

Matene en la manĝejo surmure estis elpendita jena teksto: «La ĉelo de la bazo publike deklaras al Kakume sian severegan mallaŭdon pro lia maldisciplina konduto dum la lasta kinokunveno, kio multe malhelpis kaj embarasis la agitkulturan laboron de la ĉelo inter la indiĝenoj. La ĉelo avertas lin ke...»

Tamen tagmeze surmure en la sama loko anstataŭ la publika mallaŭdo jam pendis la karikaturo de la violonisto ludanta violonon per sia longa lango. Anstataŭ la kvar kordreguliloj vidiĝis kvar azenaj oreloj. La kuiristino certigis, ke sur la lango ŝi vidas la naciflagon de la kuracisto kaj en la oreloj ŝi senerare povis rekoni la azenajn orelojn de la bjuranoj.

Estiĝis grandioza skandalo. La bjuro mobilizis ĉiujn komsomolanojn (anoj de la komunista junulligo) de la bazo kaj komisiis al la kuracisto mem gvidi ilian laboron. Estis priserĉata la tuta bazo, pridemandataj kelkaj indiĝenoj. Oni ekparolis pri kontraŭrevolucia organizaĵo en la Tundro. Iu eĉ vidis liston de ĝiaj membroj. La aferon intervenis la GPU (politika sekretservo). La kuiristino antaŭdiris amasajn arestojn inter la ĉukĉoj. Nerulteng tute malaperis, sed lia pli juna frato, la deksesjara Taŭrulkotl venis viziti min du tagojn post la kinokunveno. Li volis ion rakonti al mi, sed... Mi insistis.

«Mia frato freneziĝis. Nun li ĉiam sidas ĉe la maro kaj malgajas kaj malĝojas, kaj volas paroli al neniu. Sed plej grave...»

Mi postulis aŭdi la plej gravan.

«Li ĵetis vian libron (de Jack London) en la maron. Prenu por ĝi kion ajn vi volas, ho Kakume! Felon de blanka urso, fokjakon, kurnarton (neĝoveturilon)».

Mi kliniĝis al li kaj flustris en lian orelon kion mi volus por la libro.

La sekvantan matenon mi iom malfruis por la matenmanĝo. Kiam mi eniris la manĝejon oni renkontis min per ĝenerala rido. Pensante ke temas pri io en mia vesto, mi rapide pripalpis min. La rido ankoraŭ plilaŭtiĝis. Vidante mian konfuzegon, la bonkora kuiristino kompateme ekflustris: «Alte, alte, sub la plafono mem, sur loko neniel atingebla, pendas nun la malbenita publika mallaŭdo, sed vi pendigis ĝin renversite».

Ĉiuj ridegis. La bazestro ordonis tuj forigi la mallaŭdon kaj la estro de la GPU invitis min amike ludi ŝakojn kun li post la matenmanĝo.

6. La neatendita bombeksplodo.

Baldaŭ post tio unu antaŭtagmezon mi sidis sola en mia ĉambro ĉe mia ŝaktabulo kaj pensis solvi originalan, trimovan ŝakproblemon trovitan ie en malnova revuo. Kiam mi estis preskaŭ trafinta je la ŝlosilo de ĝia solvo, subite aŭdiĝis terurega eksplodo. La tero ektremis, la domo ekskuiĝis, la fenestroj ekplendis ĉiuvoĉe. La ŝakaj gereĝoj, la nigraj kaj la blankaj, eksaltis for de sia tabulo kaj sekvataj de la ĉirkaŭantaro ekruliĝis ĉiuflanken por kaŝi sin ie. Kune kun ili forflugis ankaŭ la ŝlosilo. Mi saltis angulen por vesti min kaj kuri eksteren. La angulo estis malplena: nek la palto, nek la ĉapelo, nek eĉ la pendiloj troviĝis tie. Preter miaj fenestroj kriante kaj bruante kuregis la bazanoj. Ree kaj ree mi pripalpis la angulon, ĝis iel mi komprenis, ke mi trafis malĝustan angulon. Vestinte min fine mi elkuris la ĉambron. En nia sola, malgranda strateto mi renkontis la kuiristinon. Ŝi ĉiam sciis la unua ĉiujn novaĵojn ĉu la lokajn, ĉu la tutmondajn. Ŝi certe ne havis tempon por paroli kun ĉiu en la strato, tamen por mi, kiel ĉiam, ŝi faris escepton, ĉar...