Euhgeno Onegin

A. S. PUShKIN

EUhGENO ONEGIN

Romano en versoj

El la rusa lingvo tradukis kaj komentis N. V. NEKRASOV

19 3 1

SENNACIECA ASOCIO TUTMONDA

PARIS — LEIPZIG — MOSKVA

ANTAUhPAROLO

La romano «E_u_g_e_n_o O_n_e_g_i_n» de la granda rusa poeto A. S. Pushkin apartenas al malmulta nombro de la epokfarantaj mondverkoj kun tute eksterordinara signifo.

Per «Eugeno Onegin» la rusa literaturo unuafoje ekhavis senkompare brilan nacian majstroverkon, kiu ghis nun restas nesuperita artjuvelo kun eterna valoro.

La fama rusa publicisto kaj literatur-kritikisto V. G. B_e_l_i_n_s_k_i_j (1810 — 1848), kiu ludis tre gravan rolon en la historio de la rusa socio, jene karakterizis la signifon de «Eugeno Onegin»:

«Antau chio, en «Onegin» ni vidas poezie reproduktitan bildon de la rusa socio, prenita dum unu el la plej interesaj momentoj de ghia evoluo. Lau tiu chi vidpunkto «Eugeno Onegin» estas poemo h_i_s_t_o_r_i_a en plena senco de la vorto, kvankam en la nombro de ghiaj herooj mankas ech unu historia persono. La historia valoro de tiu chi poemo estas ankorau pli alta, car ghi estis unua kaj brila provo en tiu chi speco. En ghi Pushkin aperas ne simple kiel poeto nur, sed ankau kiel reprezentanto de la unue vekighinta socia memkonscio: estas merito supermezura! Antau Pushkin la rusa poezio estis ne pli ol kapabla kaj imitema dischiplo de la Europa muzo... Sed kun Pushkin la rusa poezio el timema dischiplo farighis talenta kaj sperta majstro... Kune kun la samtempa genia verko de Gribojedov[182] «Malfelicho pro sagheco», la versa romano de Pushkin starigis firman bazon por la nova rusa poezio, por la nova rusa literaturo...»

Detale analizante plue la tutan enhavon de la romano, B_e_l_i_n_s_k_i_j speciale substrekis la nacian signifon de la verko por la rusa socio en tiu senco, ke «Eugeno Onegin» lau sia enhavo kaj lau siaj ideoj estis unua vere naci-rusa kreajho. Sed tiun chi epiteton oni ne devas kompreni false. Apartenante al la tendaro de la t. n. «okcidentanoj» (t. e. partianoj de la europa kulturo por Rusio) kaj energie kontraubatalante la shovinismemajn «slavofilojn», B_e_l_i_n_s_k_i_j ne estis naciisto kaj, nomante la romanon de Pushkin «vere naci-rusa kreajho», li konsideris nur la veran respegulighon de la reala rusa vivo, ne pli.

Efektive, en la romano «Eugeno Onegin» ni renkontas tre multajn objektojn, faktojn kaj ideojn, kiuj ne estas rusaj lau sia deveno, sed estas nepre alinaciaj. Kaj tamen «Eugeno Onegin» pli fidele kaj bone respegulas la veran rusan nacian vivon, ol iu alia verko kun multe da «samovaroj», «bastoshuoj», «oksikoko» kaj «sarafanoj» (vere naciaj rusaj objektoj).

Kontraubatalante la rusnaciajn puristojn, B_e_l_i_n_s_k_i_j skribis:

«La rusa literaturo estas ne aborigena, sed transplantita kreskajho. Tiu chi cirkonstanco donas specialan karakteron al ghi kaj al ghia historio; ne kompreni tiun chi cirkonstancon au ne direkti al ghi la tutan atenton — signifas kompreni nek la rusan literaturon, nek ghian historion... Iuj kreskajhoj, transportite en novan klimaton kaj replantite en novan grundon, konservas sian antauan aspekton kaj siajn antauajn ecojn; la aliaj shanghighas en tiu kaj en la alia rilatoj, pro influo al ili de la nova klimato kaj de la nova grundo. La rusa literaturo povas esti komparata kun la kreskajhoj de la dua speco».

Efektive, antau farighi memstara kaj tute originala, en la komenco de sia ekzistado, la rusa literaturo plejparte estis imitanta la literaturon de aliaj pli frue evoluintaj nacioj. Precipe multe en la fino de la XVIII kaj en la komenco de la XIX jarcentoj la rusaj autoroj imitis la francajn klasikulojn, kiuj siavice imitis la senmortajn Romajn kaj grekajn antikvajn modelojn. Restajhoj de tiu chi imitad-kutimo konservighis ankau en «Eugeno Onegin» en sufiche ofta citado de la mitologiaj personoj, sed malgrau tio la tuta romano estas trapenetrita de tute alia spirito, ol la malnova pseudoklasika tendenco: la tuta «Eugeno Onegin» spiras per sana kaj originala realismo, kiu havas nenion komunan kun la pseudoklasikismo, sentimentalismo kaj romantismo de la antauaj literaturaj verkoj.

Alia — pli moderna — tendenco, nome la «bajronismo» devenanta de la angla verkisto Lordo B_y_r_o_n[79], estis dominanta en la epoko, kiam estis verkata «Eugeno Onegin». Multaj literaturistoj de plej diversaj nacioj imitis la strangan fieran kaj ribelan humoron de la herooj de B_y_r_o_n. Ech en la unua chapitro de «Onegin» oni povas vidi refleksighon de tiu «bajronisma» spirito («Beppo»), sed jam la pluaj chapitroj montras radikalan forigon de la «bajronismo» kaj dominadon de tute realisma mondkoncepto, plene originala kaj natura che Pushkin.