Гаспадар

Ляшчук. А вы ведаеце, што ён натварыў? Пакуль мы распівалі чаі, ён міжнародную выстаўку абрабаваў! Навейшае абсталяванне для кармацэха вывез! Дамовіўся са Знешторгам, абышоў Мінсельгас, паладзіў з Гандлёвай палатай, на вачах усіх вывез! Падчыстую! Уяўляеце маштаб?! Ціхі беларус!..

Новікава. Разбяромся.

Ляшчук. Вы мяне расчаравалі! Штосьці я не прыгадаю, Алена Мікалаеўна, каб райком адмяніў сваё рашэнне!

Новікава. Значыць, будзе ўпершыню.

Ляшчук. Не стварайце прэцэдэнта — благія прыклады заразлівыя.

Новікава. Бюро — заўтра.

Ляшчук. Вы ўяўляеце вынікі? У якім святле паўстане райком?

Новікава. Райком — гэта не папа, у непагрэшнасць якога… Жывыя людзі!

Ляшчук. Райком — гэта калектыў кіраўнікоў. І ўжо калі яны памыляюцца… Ой, Алена Мікалаеўна! Не туды, не туды!.. Мы далажылі ва ўсе інстанцыі, газетчыкі раструбілі… Возьмеце на сябе адказнасць?!

Новікава. Так. Лёс чалавека, а цяпер ужо і лёс калгаса, вялікага калектыву, важней за ўсякія перасуды. Калі карова патрабуе столькі любові, то якімі ж уважлівымі мы павінны быць да людзей! Мы часам баімся прызнацца, што кіраўнікі зрабілі памылку. Але людзі — бачаць! Дык як жа не разабрацца, чаму памылка? Хто дапусціў?

Ляшчук. А як на гэта паглядзяць у абкоме? (Быццам тэлефонную трубку, прыклаў руку да вуха, імітуе чужы бас.) Алена Мікалаеўна, што там у вас робіцца? Што за страсці ў Галынцы?.. Самі прасілі замяніць Зязюлю, а цяпер… Я думаю, не трэба было наладжваць чаяпіцце… Даруйце, у мяне нарада. Пі-пі-пі… (Адняў ад вуха «трубку».)

Новікава (не адразу, яе здзівіла падабенства). Тым не менш мы адменім рашэнне бюро. Нязручны Зязюля для грамадства карысней за памяркоўных старшыняў. Сатрыце са шчакі памаду.

Ляшчук (яго гэта не збянтэжыла). Не за гарамі канферэнцыя. Як доўга, Алена Мікалаеўна, вы збіраецеся заставацца на сваёй пасадзе?

Новікава. Гэта, Сяргей Міхайлавіч, вырашаць камуністы раёна.

Ляшчук. Што ж, час рассудзіць.

Абое адыходзяць. На сцэне Зязюля і Таіса.

Зязюля. Крыўдна, зноў не атрымаецца на поўдзень… Але потым — клянуся табе!

Таіса. Сядай.

Зязюля сеў. Села насупраць і Таіса.

Я рада, што пабывала тут. (Паўза.) Цяпер я ад’язджаю.

Зязюля. Па дачку?

Таіса. Назаўсёды.

Зязюля. Мы будуем такую бальніцу…

Таіса. Я пакідаю цябе.

Зязюля (памаўчаў). Так, зрабіла сваю справу — можна ехаць…

Таіса. Спалі мост, перакапай дарогу… Альбо я, альбо калгас.

Зязюля. Ведаеш, што я перажыў, калі накінуліся людзі? Што там бюро! Не дай Божа яшчэ калі-небудзь…

Таіса. А ў Ленінградзе ў нас бы атрымалася…

Зязюля. Калі пачуеш выццё адзінокага ваўка, ведай, гэта я…

Таіса. Дзякуй табе.

Зязюля. За што?

Таіса. За ўсё. І тут я не змагу, і без цябе… Бывай!

Зязюля. Бывай, генерал арміі выратавання…

Таіса. Не гавары так — было нешта большае. І было цудоўна…

Паяўляецца Харытончык. Бачыць, як пайшла Таіса. Да Зязюлі, узяўшыся за рукі, падыходзяць Міхась і Таня.

Таня (ззяе). Пётр Іванавіч, я застаюся!

Зязюля. Толькі паспрабуйце не запрасіць на вяселле!

З усіх бакоў да іх падыходзяць калгаснікі, іх шмат, глядзяць на Зязюлю.

Кацярына. Дык што, Іванавіч, будзем бульбу ўбіраць альбо… разбяжымся, як зайцы?

Зязюля. Я вам разбягуся! Харытон, за работу!

Харытончык (дастаў блакнот). Я тут палічыў… Ёсць цікавая думка! Што з вамі?

Зязюля (узяўся за сэрца). Нічога, Харытон, нічога… Мы яшчэ папрацуем!

Заслона

1984