Ido-English-Ido dictionary

CPU: CPU: centrala-procesanta-unajo (di komputoro).

Ido-English Dictionary : D

d: (mus.) re: second note of the diatonic scale.

da: (indicating agent after passive verb) la patri esas amata da sua filii: the parents are loved by their children; sendita da Deo: sent by God; trapikita da kuglo: pierced by a bullet; (agent) l'ocido di Caesar da Brutus: the murder of Caesar by Brutus; (authorship) dramati da Shakespeare: dramas by Shakespeare; Da qua esas ta libro? Ol esas da Petro: By whom is that book? It is by Peter; (object of a transitive verb compounded with -igar) me manjigas l'aveno manjesas da la kavalo = l'aveno manjesas da la kavalo: I make my horse eat oats; lu kredigis ita rakonto da l'dupo: he palmed this tale off on the dupe (la dupo kredis la rakonto); me sendigas mea letri da mea spozino = igar la spozino sendar mea letri: I make my wife send my letters. Def.: Montras individuo, objekto, kozo o kauzo qua igas, facas od efektigas ulo, II-731. V. exp.: vid. de. — FI

dafn-o: (bot.) daphne: any of various Eurasian shrubs (family Thymelaeaceae).

dag-o: dirk: a short shord or kind of poniard. — EFIS

«dahlia»: (bot.) dahlia (genus: Dahlia). — DEF

daim-o, -ulo, -ino: fallow-deer (Cervus dama). — F

daktil-o: (poet.) dactyl. — DEFIS

dal = da la.

dalmatik-o: (vestment) dalmatic. — DEFIRS

daltonism-o: Daltonism: color-blindness; -ika, -iko: color-blind (peron). — DEFIRS

dam-o: married or widowed woman; dame; (in cards, chess, checkers) a queen; -i: (game) draughts, checkers; ludar per -i: to play checkers; -o-planko: checker-, draught-board; -igar: (chess, checkers) to crown; -ifar: (checkers) to go to king, (at chess) to go to queen. — DEFIS

damask-o: (fabric) damask. — DEFIRS

damaskin-ar: (tr.) to damascene, damaskeen (iron, steel). — DEFIRS

damijan-o: demijohn; (cf. korbo-botelo). — EFIS

damn-ar: (tr., theol., fig.) to damn; -ito: person damned, a lost soul (cf. maledikar, blasfemar). Ex.: Deo damnas la maligni. Doktrino damninda. — DEF

damzel-o: young lady, miss, maid, damsel; unmarried woman, spinster; (before a proper name) Miss; -acho: wench; honor- -o: maid of honor; kontor- -o: office-girl, -woman; du -i di kinadek yari: two maiden ladies of fifty. — EF

dandi-o: dandy: fop; coxcomb. Def.: Homulo eleganta, segun la modo. — DEFR

danjer-o: danger, peril, jeopardy; -igar, pozar en -o: to endanger, jeopardize; -oza: dangerous. — EF

dank-ar: (tr.) to thank (ulu, pri, pro ulo); (cf. gratitudar). — DE

dans-ar: (tr., intr.) to dance. — DEFRS

dard-o: dart (pointed missile); sting (weapon of insects). — EFIS

darf-ar: may, to have a right to, be permitted; me darfas: I have the (legal) right or permission, or, it is not forbidden to me; on devas ne mentiar (o, on ne darfas mentiar): one should not (or, ought not to) lie. Def.: Havar la yuro o permiso; ol havas la senco legala, kontrea a l'ideo di interdikto; VI-487. Ex.: On darfas uzar darfar nur pri la kozi, qui dependas de lego o regulo, do de la volo, altravorte, nur kande on povas imaginar permiso od interkikto. On povas ya facar multa agi, quin on ne darfas facar. V. exp.: darfar = permisebleso, posibleso; devar = obligo morala; povar = povo; mustar = obligo fizikal, absoluta; expresas kurte l'ideo «oportas ke» o «necesa esas ke» (vid. oportar); II-166.

darn-ar: (tr.) to darn (garments). Def.: Specala modo di rapecar stofi, vesti, ne pozante peco, ma imitante la texuro; III-199. — E

Darwin-ismo: Darwinism; -ala: Darwinian. — DEFIRS

dat-o: (time) date; -izar: to date (a letter, etc.). — DEFIS

datel-o: (fruit) date; -iero: d. tree (Phoenix dactylifera). — DEFIS

dativ-o: (gram.) dative (-case). — DEFIRSL

datum-o*: (comp., science) datum: a single piece of information.

datumbaz-o*: (comp.) database: collection of information.

datur-o: (bot.) datura (genus: Datura); thorn-apple, Jimson weed (Datura stramonium). — EFIRS

dax-o: (zool.) badger (genus: Meles Taxus). — DI