Jahongir

«Hech narsaning fahmiga bormaydi-yu, tag‘in kuladi!» — deb ko‘nglidan o‘tkazdi u. Keyin qirg‘oqdagi tosh ustida o‘tirgan bir juft soyaga qarab, yengil tin oldi…

V. MULOYIM ARSLONLAR

Kichkina otryad yo‘lga tushdi.

Oldinda ikkita yo‘lboshlovchi negr, ularning orqasida Dugov, Elza, Shtirner va Kachinskiylar borishardi.

— Qurollaringiz qani? — deb so‘radi Elza hayron bo‘lib.

— Mana bu yerda! — dedi Dugov peshonasini ko‘rsatib.

— Miyangizda-ya? Radiongiz ham, qurolingiz ham miyangizda ekan-da? Ehtimol, elektr lamiochkasi ham bordir? — dedi hazillashib Elza.

— Ehtimol emas, aniq. Inson tafakkuri — qudratli kuch. Darvoqe, Kachinskiy, bu haqda Arrenius nima degan edi?…

— «Eng buyuk energiya manbai, bu — inson tafakkuri. Miya to‘qimalarida paydo bo‘ladigan elektromagnit tebranishlari — olamni zabt etuvchi eng qudratli kuch».

— Ana, xushyaxushzga qanaqa kuch yashiringanini eshitdingizmi! — dedi Dugov.

Ular tropik o‘rmonga kirib borishdi. O‘rmon nimqorong‘i edi. Turli-tuman qushlar daraxt shoxlari va chakalaklar orasida patillab uchib yurardi. U yer-bu yerdan yorib o‘tgan quyosh nurlari, xuddi projektorday, rang-barang yaproqlar va ular ichida g‘ujg‘on o‘ynayotgan har xil tusdagi parrandalarni yoritib, kamalakday tovlanardi. Yo‘l tugadi. Chirigan yaproqlar va qulab tushgan daraxtlar yurishni qiyinlashtirardi. To‘siqlardan o‘tishda Shtirner Elzaga yordamlashib bordi.

Kechadan beri Shtirner Elzaga nihoyatda mehribon bo‘lib qolgan edi.

— Sayohatimiz qanchaga cho‘ziladi? — deb so‘radi charchay boshlagan Elza. — Menimcha yirtqichlar juda ichkarida bo‘lsa kerak.

— Ularni qidirib nima qilamiz? — dedi Dugov. — Yirtqichlarning o‘zi oldimizga kelishi kerak. Birorta yalanglik topib, ularni chaqiramiz.

Ko‘p o‘tmay, ular yop-yorug‘ yalanglikka chiqishdi. O‘rmon qorong‘isidan keyin hammalari beixtiyor ko‘zlarini qisishdi. Kattakatta qizil, sariq va chiior lolalar yalanglikni gilamdai qoplab yotardi.

— Qanday ajoyib! — deya qichqirib yubordi Elza.

Ular o‘tirishib, suhbatga tushib ketishdi.

— Fursat yetdi, — dedi Dugov. — U yalanglikning o‘rtasiga borib to‘xtadi. Boshini sal oldinga chiqazdi. Yuzi jiddiylashdi. U o‘rmon qa’riga tikilgancha turgan joyida asta-sekin aylana boshladi.

Birdan Elza seskanib ketdi. Olisdan arslonning momaqaldiroqday o‘kirgani eshitilgan edi. Saldan keyin boshqa arslonlar ham o‘kira boshladi.

— Ilinyapti! — dedi kulib Kachinskiy.

Dugov esa hamon haligi vaziyatda aylanardi.

Bo‘kirishlar endi yaqindan eshitila boshladi. Daraxt shoxlaridagi maymunlar chiyillab qoldi. Hatto parrandalar ham bezovta bo‘lib, duv osmonga ko‘tarildi.

Mana, yirtqichlarning vazmin qadami ostyda shox-shabbalarning chirsillab singani eshitildi.

Ular har tarafdan chiqib kelib, qurolsiz, himoyasiz odamlarni qurshab ola boshladilar. Elzani vahima bosdi. Yangi qurol ish bermasa-chi? Hammalari tilka-pora bo‘lishadi!

Shtirner uning qo‘rqayotganini sezib, qo‘lidan ushladi.

— Xotirjax «bo‘ling!

Elza sal o‘zini o‘nglab oldi.

Bu orada bahaybat bir arslon yalanglikka chopib chiqdi-da, oftobdan ko‘zlari qamashib to‘xtab qoldi. Keyin bitta-bitta bosib Dugovning oldiga keldi va erkalanib boshiki uning oyoqlariga ishqay boshladi. Dugov uning yolidan asta silagan edi, arslon cho‘zilib yotib oldi. Sal o‘tmay, xuddi mushuk miyovlaganday ovoz eshitilib, yalanglikka ikkita bolasini ergashtirib ona arslon chiqib keldi. Ular ham Dugovning oyoqlari ostiga yotishdi. Keyin yana bir bahaybat arslon chakalakzor orasidan otilib chiqdi.

— Yetadi! — dedi Dugov. — Kemamiz shuncha mehmonni ko‘tarolmaydi. Sen ortiqchasan, — Dugov eng oldin chiqqan arsonning boshiga shapatilab qo‘edi, — o‘ziyam sharting ketib, parting qolibdi, sen boraver, qariya!

Arslon kattakon tili bilan Dugovning qo‘lini bir yaladida, chakalakzor ichiga chopib kirib ketdi.

— Mana bunisi rostdan ham chiroyli ekan! — deb davom etdi Dugov eng oxirida chakalakzor orasidan otilib chiqqan arslonning yelkasini silab. — Yungini qaranglar, xuddi tillaga o‘xshadi-ya! Nega… yiglayapsan, kichkintoy? Oyogingga tikan kirdimi? Voy, bechora-yey! Ke, optashlayman.

Dugov arslon bolasining oyogidan barmoqday keladigan tikani sugurib oldi. Ona arslon esa buni xotirjam kuzatib turdi.

— Bularning panjasi judayam nozik bo‘ladi, — dedi Dugov ElZaga murojaat qilib. — Shuning uchun ham tikandan ko‘p aziyat chekishadi. Yaqinroq kelsangiz-chi, frau! Ko‘ryapsiz-ku, chaqaloqday beozor bular!

Elza yaqin borib, arslonlarni silay boshladi. Ular erkalanib, boshlarini Elzaning oyoqlariga suykashardi.

— Bo‘ldi, ketdik. Hademay kun botadi. Yo‘lboshlovchilar qani?

Ulardan birini Kachinskiy o‘tlar orasidan topdi. Bechora negr qo‘rqib ketganidan o‘likday cho‘zilib yotardi. Ikkinchisi arslonning ovozini eshitishi bilan juftakni rostlab qolgan edi. Uni ham topishdi-yu, lekin u endi yo‘lboshlovchilikka yaramasdi. U shunday qaltirardiki, bo‘ynidagi chiganoq shodasi to‘xtovsiz silkinib turardi. Arslonlarga ko‘zi tushdi-yu, taxtadek qotdi-qoldi. Kachinskiy unga galati qilib bir qaragan edi, negr sal o‘ziga kelib, yo‘lga tushdi.