Jahongir

Endi to‘lqin bir-biriga ishqalayotgan mayda toshlarning ovozi baralla eshitila boshladi.

— Biz bo‘lsak shundoq joyda yashayapmiz! — deb yubordi birdan Emma chuqur xo‘rsinib.

— Unaqy demang, frau, — dedi Dugov va qulochini yozib atrofga ishora qildi, — Bundan ortiq fusunkor joy bo‘ladimi!

— To‘gri, lekin… har kuni bir xil… Yangilikni qo‘msar ekan odam! Bu yer yomon emas, ammo nimadir yetishmaydi baribir.

— Nima yetishmayotganini men bilaman! — dedi kulib Dugov. — Muzika yetishmaydi! Frau Bekker, siz chalishni bilasiz shekilli? Ichkarida pianinoga ko‘zim tushgan edi. Biror narsa chalib bersangiz-chi! Biz jim o‘tirib, eshitamiz.

— Iltimos, iltimos! — deb uning gapini quvvatladi Kachinskiy.

— Jonim bilan, — dedi Elza va xonaga kirib, royal yoniga o‘tirdi.

«Bugun judayam yaxshi chalaman», — deb ko‘nglidan o‘tkazdi u, tungi shabnam ingan muzdek klavishlar ustidan barmoqlarini yugurtirarkan.

— Nimani chalsam ekan? — u o‘ylab ulgurmasdan,barmoqlari xuddi allaqanday bir sirli buyruqni ado etganday, Sens-Sansning «Oqqush» kuyini chala ketdi.

Nihoyatda sokin va mayin bir kuy tun qa’riga, oy nuriga cho‘milib yotgan okean sahniga taralib, ohang sehri bilan tun latofati bir-biriga omixta bo‘lib ketdi.

— Qo‘lingiz dard ko‘rmasin!

Elza cho‘chib tushdi. Uning ro‘parasida royalga suyangancha Shtirner tikilib turardi. Qachon kira qoldiykin?

— Kechirasiz, xalaqit bermadimmi? Kirmaslikning iloji bo‘lmadi… Bu kuy… Iltimos, chalavering!..

Elza chalishdan to‘xtamay, Shtirnerning gaplariga entikib quloq solar va o‘z dardini o‘ylardi. «Oqqush», bu Sens-Sansning «Oqqush» i…» degan edy Shtirner qachonlardir oynaband zalda. Yo‘q, u yovuz odam bo‘lishi mumkin emas. O‘shanda ham ovozi hozirgiday muloyim edi.

— «Oqqush»… Sens-Sansning «Oqqush» i!.. Bu pyesani eng yaxshi muzikachilar ijrosida o‘n martalab eshitganman, — dedi Shtirner Elzadan ko‘z uzmay, — lekin sizning chalishingiz nima uchun meni bu qadar to‘lqinlantirib yubordi? Xuddi sizni ilgari qayerdadir ko‘rganimga o‘xshab tuyulganday, bu kuyni chalganingizni ham ilgari eshitgandayman…

Elza hayajonlanganidan ko‘ksi tez-tez ko‘tarilib tusha boshladi.

— Faqat tuyulayotgani yo‘q. Biz haqiqatan ham uchrashganmiz, — dedi u tezgina, chalishdan to‘xtamay.

— Qachon? Qayerda teb s radi Shtirner… ndai en tikib.

— Kechasi, momaqaldiroq paytida, shifti va devorlariga oyna qo langan zalda.

Shtirner peshonasini ishqalab, bir narsalarni eslashga urindi.

— Ha, rost… Shunaqa bo‘luvdi shekilli…

— Undan ilgari ham ko‘rishganmiz… Hozir siz unutib yuborgan kunlarda ko‘p ko‘rishganmiz… — Elza haligiday tez va asabiy ohangda so‘zlay ketdi. — Siz meni unutgansiz… Shternga aylangan paytingizda bergan bitta savolimga: «Kechirasiz, xonim, sizni tanimay turibman», — deb javob bergansiz.

— Yo‘g-e? Nahotki! Biz… siz bilan judayam yaqin tanish bo‘lganmizmi?

Elza ikkilanib qoldi. Barmoqlari chalkashib keta boshladi. Keyin u chalishdan to‘xtab, Shtirnerning ko‘zlariga tikildi.

— Judayam… — shunday dedi-yu, o‘z hayajonini yashirish uchun Raxmaninovning yangroq «Polishinel» kuyini chala ketdi. Shtirner ham qattiq hayajonda edi.

— Unday bo‘lsa… ilgari kim bo‘lganligshugni siz bilarkan siz-da?

Elza javob bermadi. «Polishinel» ohanglari tobora avjga chiqardi.

— Frau Bekker, o‘tinaman, ayting! Bu yerda men bilishim kerak bo‘lgan qandaydir sir bor!

Elza qo‘qqisdan chalishdan to‘xtadi va Shtirnerga jiddiy, hatto allaqanday bir hadikli nigoh bilan qarab, dedi:

— Buni sizga aytolmayman, ayniqsa, hozir aytolmayman.

— Nega chalmayapsiz? — ayvondan Dugovning ovozi eshitildi.

Elza yana chala boshladi.

Shtirner boshini xam qilgancha indamay qoldi. Saldan keyin tagin sekin gap boshladi:

— Siz chalgan kuy… sizning o‘zingiz… Nega?… — u kerakli so‘z qidirib bir oz to‘xtab qoldi. — Nega siz meni bunchalik hayajonga solasiz? Uzr. Men yuragimdagi gaplarni gapirib olishim kerak. Men duch kelgan chiroyli ayollarning orqasidan ergashib ketaveradigan suyuq odam emasman. Lekin siz… burilib qarashingiz, ko‘ylagingiz burmalari, chaqqon harakatlaringiz — hamma-hammasi yuragimga gulg‘ula solyapti, qalbimda allaqanday bir olis, lekin shirin xotiralarni qo‘zg‘ayaiti, — Shtirner birdan qizishib, Elzaning yoniga chopib keldi-da, qo‘llarini kaftlari orasiga olib, gapira ketdi: — Frau Bekker, mening o‘tmishda kim bo‘lganligimni aytmasangiz ham. mayli. Lekin, xuyudomiki, siz bilan tanish bo‘lgan ekanmiz, loaqal o‘sha paytlar… do‘stligixmiz, ehtimol, undan ko‘ra hexuye yaqinroq bo‘lgan kunlarixiiz haqida gapirib bering. Bu men uchun juda ham zarur… Yuring, sohilga tushaylik, o‘sha yerda haxushasini so‘zlab berasiz.

Ular ayvonga chiqishdi.

— Kondert tugad l? — dedi Dugov. — Afsus, biz endi xlaza qilayotgan edik — Frau Bekkerning boshlari og‘riyaiti, — Eza uchun Shtirner javob berdi. — Biz sohilda bir oz aylanib kelamiz.

Shtirner bilan. Elza sohilga tushib ketishdi.

Kachinskiy ularning ortidan o‘ychan tikilib qoldi. Tabiatan quvnoq Dugov esa bir jilmayib qo‘edi. Buni sezib, Emmaning jahli chiqdi.