Քաջարի զինվոր Շվեյկի արկածները

Ի պատիվ Կուներտի պետք է ասել, որ նա քիչ ժամանակ չվատնեց Տիրավա-Վոլոսկայում մի կուժ ջուր ճարելու համար։

Վերջապես նրան հաջողվեց կուժը թռցնել քահանայից, իսկ ջուրը քաշել տախտակներով ամուր փակած ջրհորից։ Այդ անելու համար նա, իհարկե, ստիպված եղավ մի քանի տախտակ պոկել։ Ջրհորը տախտակներով փակելու պատճառն այն էր, որ կասկածում էին, թե միջի ջուրը տիֆով վարակված է։

Սակայն պոդպորուչիկ Դուբն ամբողջ կուժը խմեց առանց որևէ հետևանքի, հաստատելով այն առածը, թե լավ խոզն ամեն ինչ կմարսի։

Բոլորը չարաչար սխալվում էին, կարծելով, թե Տիրավա-Վոլոսկայում գիշերելու են։

Պորուչիկ Լուկաշը կանչեց հեռախոսավար Խոդոունսկուն, ավագ գրագիր Վանեկին, վաշտի հանձնակատար Շվեյկին ու Բալոունին։ Հրամանը պարզ էր. բոլորր զենքները թողնում են սանիտարական մասում և գյուղամիջյան ճանապարհով անհապաղ դիմում դեպի Մալի Պոլանեց, իսկ հետո գետի երկայնքով, հարավ-արևելյան ուղղությամբ, դեպի Լիսկովեց։ Շվեյկը, Վանեկը և Խոդոունսկին նշանակված են զորաբնակարանապետներ։ Նրանք գիշերելու տեղեր պետք է գտնեն վաշտի համար, որը նրանց հետևից տեղ կհասնի մեկ կամ, ամենաշատը, մեկ և կես ժամ հետո։ Բալոունը պետք է կարգադրի, որ այն բնակարանում, որտեղ գիշերելու է նա, այսինքն պորուչիկ Լուկաշը, սագ տապակեն, իսկ մնացած երեքը պետք է հսկեն Բալոունի վրա, որ սագի կեսը չլափի։ Բացի դրանից, Վանեկն ու Շվեյկը վաշտի համար պետք է մի խոզ գնեն, որի քաշը համապատասխանի ամբողջ վաշտի համար սահմանված մսի նորմային։ Գիշերը պետք է գուլյաշ եփեն։ Զինվորների գիշերելու տեղերը պետք է միանգամայն կարգին լինեն։ Խուսափել ոջլոտած խրճիթներից, որպեսզի զինվորները հանգստանան ինչպես հարկն է, քանի որ դեռևս առավոտվա վեց և կեսին վաշտը Լիսկովեցից, Կրոսցենկոյի վրայով, առաջ է շարժվելու Դեպի Ստարայա Սոլ։

Գումարտակն այլևս փողի պակասություն չէր զգում։ Բրիգադի ինտենդանտությունը առաջիկա սպանդի համար Սանոկում նրան կանխավճար էր տվել։ Վաշտի դրամարկղում հարյուր հազար կրոնից ավելի փող կար, և ավագ գրագիր Վանեկը հրաման էր ստացել տեղ հասնելուն պես, այսինքն խրամատներում, հաշվել և վաշտին մեռնելուց առաջ փոխհատուցում վճարել նրա չստացած ճաշերի և հացաբաժինների համար։

Մինչ հիշյալ չորս հոգին պատրաստվում կին ճանապարհ ընկնելու, վաշտում հայտնվեց տեղիս քահանան և զինվորներին թռուցիկներ բաժանեց՝ յուրաքանչյուրին իր ազգի լեզվով։ Այդ թռուցիկների վրա տպագրված էր «Լուրդի երգը»։ Քահանան մի ամբողջ հակ «Լուրդի երգ» ուներ, որ նրա մոտ թողել էր մի բարձրաստիճան զինվորական հոգևորական, որն ինչ-որ օրիորդների հետ ավտոմոբիլով ճամփորդում էր ամայացած Գալիցիայում։

Ահավասիկ այգ երգը.

Ուր լեռան լանջն է ղեպ հովիտ իջնում,

Զանգն է ղողանջում, աղոթքի կանչում.

Ավե Մարի՛ա, ավե Մարի՛ա։

Կույս Բերնարդային երկնային հոգին

Տանում է կանաչ մի մարգագետին։

Ավե։

Տեսնում է կույսը կատարին ժայռի

Լույսով ողողված դասը սրբերի։

Ավե։

Զուգված են չքնաղ կապույտ շորերով

Եվ լուսաճաճանչ նոր գոտիներով։

Ավե։

Եվ Աստվածամոր ձեռքերը բարի

Պատած են հույլով վարդարանների։

Ավե։

Ա՛խ, Բերնարդայի դեմքն է այլայլվում

Երկնային ցոլքն է իր վրա փայլում…

Ավե։

Ծունկ է չոքում նա և աղոթք անում.

Լսում է Մարիամն ու պատասխանում.

Ավե։

«Ես էլ կարեցա անմեղ հղանալ,

Ուստի ուզում եմ ձեզ պաշտպան դառնալ։

Ավե։

Թող թափորներով բոլոր կողմերից

Ժողովուրդը գա և պատիվ տա ինձ։

Ավե։

Թող վկա տաճարն այս մարմար,

Որ հրաշք պիտի գործեմ ձեզ համար։

Ավե։

Իսկ դու էլ, աղբյուր, կարկաչիր, հորդիր,

Եվ կանչիր նրանց, սերս հաղորդիր»։

Ավե։

Ո՜հ, փառավորվիր դու,– հովիտ հովտաց,

Ուր դրախտային շուշանն այս ժպտաց.

Ավե։

Եվ սուրբ քարայրդ թող օրհնյալ լինի,

Ո՜վ մեր երկնային Մայր ու Տիրուհի։

Ավե։

Բացվել է ահա ուրախ առավոտ,

Եվ թափորները գալիս են քեզ մոտ։

Ավե։

Կամիր պաշտպանել դու արդարներին,

Մեզ էլ մի՛ մերժիր շնորհդ վերին։

Ավե։

Աստղ դառնալով մեր ճանապարհին,

Տար մեզ, հասցրու բարձրյալի գահին։

Ավե։

Մի՛ մերժիր մեզ էլ, ո՜վ Աստվածամայր,

Մեզ էլ գուրգուրիր, սիրիր մայրաբար։

Ավե։

Տիրավա-Վոլոսկայում արտաքնոցներ շատ կային, և ամենուրեք պետքարաններում թափված էին «Լուրդի երգի» թերթիկները։

Կաշպերյան լեռների զավակ կապրալ Նախտիգալը մի ահաբեկված հրեայի մոտ մի շիշ օղի էր գտել, մի քանի ընկեր-տղաներ հավաքել և «Իշխան Եվգենիի» եղանակով երգում էին «Լուրդի երգի» գերմաներեն տեքստը, առանց «Ավե» կրկներգի։

Այն առաջապահ ջոկատը, որը պարտավոր էր Տասնմեկերորդ վաշտի համար օթևան գտնել, իրիկնամթին ընկավ գետակի ափին գտնվող մի անտառակ, որի միջով պետք է հասներ Լիսկովեց։ Ճանապարհն անասելի դժվարացավ։

Բալոունն առաջին անգամ էր ընկել այնպիսի դրության մեջ, երբ մարդ չի իմանում, թե ուր է գնում։ Նրան ամեն ինչ,— և՛ խավարը, և՛ այն, որ նրանց առաջուց ուղարկել էին բնակարաններ գտնելու,— խիստ խորհրդավոր էր թվում։ Հանկարծ նրան համակեց մի թունդ կասկած, թե երևի դրա մեջ ինչ-որ դիտավորություն կա։

— Ընկերներ,— կամաց տնքաց նա, սայթաքելով գետի երկայնքով ձգվող ճանապարհին,— մեզ զոհ են բերել։

— Ինչպե՞ս թե,— նույնպես կամաց, բայց խստաբար գոռաց նրա վրա Շվեյկը։

— Ընկերնե՛ր, եկեք չգոռանք,— աղերսալից ձայնով խնդրեց Բալոունը։— Արդեն մարմինս սարսռում է։ Ես զգում եմ, որ հիմա մեզ կլսեն և կսկսեն կրակել։ Ես գիտեմ, նրանք մեզ առաջուց ուղարկել են, որ հետախուզենք, թե հո մոտերքում թշնամի չկա, իսկ երբ կրակոցներ լսեն՝ իսկույն կիմանան, որ այլևս առաջ գնալ չի կարելի։ Մենք, ընկերնե՛ր, հետախուզական պարեկ ենք, ինչպես ինձ սովորեցրել է կապրալ Տերնան։