Размаля ён на найчысцейшай рамейскай. У х вуснах мова мперы гучыць, як удар кастэтам у твар. Рэзка хвостка. Семгальцы так не гавораць. Нас выдае адмысловае местачковае маленне, якое не стане вытруцць нават мперская школа. "Псаваная рамейская", так яны гэта называюць.
Яму давялося сцягнуць з сябе верхнюю вопратку, каб працснуцца "склеп". Скнушы падшываную куртку, ён застася адной кашул, я бачыла парабелум без кабуры, заторкнуты за пояс. Пытання задаваць я не стала. Прымайстравашы дошку на месца, я паглядзела на важк драляны куфар, як стая ля акна. Куфар бы пафарбаваны сн колер прыгожаны па баках жотым завткам чырвоным бутонам. Мы трымал м вопратку пасцельную бялзну. Упёршыся куфар плячом, я не без цяжкасц ссунула яго з месца штурхала дагэтуль, пакуль ён не ста напрост над 'склепам'. Цяпер уцякач бы надзейным сховшчы, але адначасова пастцы. Ншто не перашкаджала мне выдаць яго стражнкам, кал тыя заявяцца з ператрусам.
Яны не прымусл сябе чакаць. Спачатку я пачула рэзк грукат у дзверы, потым засака з ляскам адляцела бок, вочы мне дары прамень карбднага лхтара. Я стаяла басанож на халоднай падлозе, загарнушыся кодру, кал яны валлся пакой. Стражнк. Я не надта здзвлася, угледзешы Яна гэтай гайн. Ён зраб выгляд, што не ведае мяне. Дзякуй хоць за тое, што ён не бра удзелу ператрусе. Ян проста стая ля дзвярэй з внтокай наперавес, пакуль ншыя абшуквал кватэру, зазрал пад ложк вывальвал на падлогу змесцва шафа куфара. З гутарк стражнка я зразумела, што шукаюць нейкага крамольнка, як хтрыся збегчы з-пад варты. Ён яшчэ зброены, апроч ншага.
- сётк, як ён цераз сцяну пераскочы?
- Няк. Яго Алех вывез на ведамаснай машыне.
- Алех? Усё ясна.
Смяюцца. Хто так гэты Алех, я не ведала, але тое, што з яго смяялся нават стражнк, было паказальным.
- Яны крамольнка паехал шукаць. Не даехал.
- Во! А я ведаю, дзе тыя крамольнк. У тваёй бабк зрэбнках!
- А ты што, зазра?
Цяпер яны не проста смяюцца, а ржуць у голас.
- Ствол яго таксама ад Алеха?
- Ага. яго кабура была расшплена. А той сядзе побач. Ну, стрэл яму проста рыла.
- Што, мазг выб?
- Ды не. Тольк фуражка зляцела. Ну штаны, напэна, таго.
- Змакрэл!..
Я потайк зрнула на брата, як мочк стая ля дзвярэй, змярцвела ад жаху. Ён пльна глядзе на размаляваны куфар. Ян не так ужо часта быва гэтым доме, але ён, вядома, памята пра 'лядоню'. ён не мог не заважыць, што вялзны куфар ссунуся са звыклага месца зараз стаць напрост над дошкай, якая закрывае ваход у падмосце. Але Ян нчога не сказа. Скончышы з ператрусам, стражнк сышл, пакнушы мяне пасярод разгромленай кватэры. Сыходзячы, брат нават не зрну на мяне. Незабаве за сцяной пачуся жаночы лямант п'яныя выкрык. Пачася вобшук у суседзя. Муж усётк бы дома. Зараз сп'яну палезе бойку са стражнкам. канечне, атрымае зубы. Шчыра кажучы, гэтая думка мяне зрадавала.
Кал сё сцшылася, я адсунула куфар дапамагла цекачу выбрацца з падмосця. Святла я не запальвала. Пражэктар на вулцы згас. Рамеец сядзе на падлозе, прывалшыся спнай да сцяны, вочы яго был прыплюшчаны, як у смяротна стомленага чалавека. Я мачала. Чакала, пакуль ён сам загаворыць.
- Чорт, у вас там вада нзе, - сказа ён нарэшце. - Крынцы размываюць фундамент. Як вы жывяце на такой ямне?
- Калсьц жыл нармальным доме. Ды выгнал, - адказала я.
Ён памача.
- А зваць цябе як? - спыта ён, зрнушы на мяне.
- Лта, - сказала я.
- Лта, - ён прымружыся, быццам нешта прыгадваючы. - Ага. Смешныя ж у вас мёны.
- А вашыя гучаць, як лаянка, - прамовла я абыякава.
Ён неразумела таропся на мяне. Потым хмыкну.
- Добра, Лта. Пайду я. Ты так падсталяешся.
Ён падняся на ног, накну куртку рушы да выхаду. Я яго не затрымлвала. Чым хутчэй ён сыдзе, тым лепш.
- Госпадзе, стольк людзей... - прамовла я вельм цха.
Ён азрнуся.
- Што?
- Стольк людзей, - патарыла я. - Пад кул, пад нож. гэта яшчэ не скончылася.
Ён стая на парозе, трымаючыся за дзвярную ручку, глядзе на мяне.
- Лта, кал для цябе гэта важна... - сказа ён павольна. - Там, на праспекце, кал сё пачалося... У натопе был агенты Канцыляры. У цывльным. Гэта яны пагнал людзей на Трымфальную. Хтосьц хаце, каб распачалася бойня. Тыя, на плошчы, гэтага не ведал. Н тыя, хто страля, н тыя, каго расстрэльвал. Гэта цябе суцешыць?
- Не, - сказала я коратка. - Але дзякуй тебе...
- Вэл, - прагавары ён. - Вэл Йорхас. Няма за што.
Потым ён сышо. Я не думала, што кал-небудзь убачу яго зно.