Мроi Багны (СИ)

Рака звалася Вужалка, што на мясцовай мове значыць 'Змеена', 'Дачка Змея'. Паводле падання, Вужалка з'ялялася сястрой-блзнюком крывавай Рудзцы, падземнай рак, што цячэ кране памерлых. 'Дачка Змея' брала выток у гушчарах Сумрадз, паднёвага скрайку правнцы, мнаючы Разлог-Сярэдня Ранны, бегла да Паночнага мора. Ля самага вусця Вужалка рабла круты выгн, звваючыся, нбы сапрадная змяя, шчыльную падбралася да Паночнай Багны. Мясцны тут был дзкя малазаселеныя - пяшчанк, балоты ды чорны ельнк на многя мл вакол. Пустынная, панурая мясцовасць, нчога прывабнага. Пасля таго, як каралества Семгален было пераведзена статус мперскай правнцы, некаторыя рамейскя арыстакраты прынялся будаваць сабе рэздэнцы на стромкх берагах Вужалк. Адтуль адкрывася давол малянчы вд на пяшчанк, а летку тут можна было папаляваць на хога - нзкарослых балотных дзко, лявана - грывастых вако, а таксама плямстых рыся, чый мех бы асаблва каштоным. Гэтая пустка магла прывабць хба тольк аматара лова на рэдкх звяро, але нават яны тут надога не затрымлвался. Адчувалася суседства з Паночнай Багнай. Страшнаватыя легенды, з ёю звязаныя, тут, вядома, н пры чым. Балачк напапсьменных язычнка рамейца не цкавл. Сумнавата тут проста, забавак мала. паветра гнлое. вада аддае торфам. Прабыць тут можна дзень-друг, самае большае тыдзень. сё, хутчэй дадому. Да Парфравага мора, пад шчодрае сонца Раме. На паднёвы сход. Тутэйшыя завуць рамейца 'паднёцам'. Па-хняму не вымавш, язык зломш. Пацешная ж у х гаворка. Зрэшты, у буйных гарадах ужо бегла размаляюць на рамейскай, а паночная мова выцясняецца на скраны, павольна, але няхльна згасаючы. Падумаць тольк... Усяго тольк дванаццаць гадо...

Нартас здрыгануся, пачушы голас лодачнка. Той нешта каза яму, але Нартас, паглыблены свае думк, не разабра сло.

- Я кажу, не нахляйся да вады, - цярплва патары лодачнк. - накш яны чэпяцца табе адзежу пацягнуць на дно.

- Хто?

- Ды тапельнцы, - лодачнк рыком выдра вясло з вады, быццам яно за нешта чаплася. - Тут яны. Бач, распусцл валасы, грэбц немагчыма.

Здзлены, Нартас ста узрацца цёмную паверхню рак. У нейк момант яму здалося, быццам ён бачыць пад вадой пасмы светлых валасо. Яны павольна калыхался, як сцёблы вадзяной раслны... Ды не, няма тут нчога. Гэта морак. Гульня ценя. Мрова, пасмы туману. А яны ж напраду вераць. Праклятае гэта месца, зачараванае, кажуць яны. Тут усё выткана з мроя. як у мроях, усё тут зменлва зыбка. Чорны ельнк раптам ператворыцца армаду зданя, з-за каменя пастане мярцвяк з нацягнутым лукам у руках калчанам ледзяных стрэл за спнай, на роным месцы раптам уздыбцца гара, а цвёрдая зямля расцячэцца тванню... Але ж ты не язычнк, каб прымаць на веру гэтую лухту? Усё мае сваё тлумачэнне. Альбн Гхор... Памятаеш яго? То ж бо. Выскачка не надта шляхетнага паходжання, што жо трыццаць з невялкм даслужыся да камандзра палацавай варты. Памятаеш, як ён смяяся? 'Ды палгон у х там бы, хутчэй за сё. Манеры адпрацовал, вдавочна, не адзн год. Цяпер зямля там нашпгаваная самерытам, вадзе ён таксама. Адсюль прывды. Вадзцы самерытавай сербанеш - не такое бачыш. А гэтыя жывуць там цэлым пакаленням. Яны псаваныя жо. Ад нараджэння з чарцям карагоды водзяць, таму што нараджаюцца вар'ятам. Гэта сё самерыт, я кажу!.. '

- Альбн... Альбн... Алас... - пранеслася над воднай роняддзю, быццам дых ветру прыбярэжных вербах.

Ля кармы над вадой ускнулася тонкая, бледная рука. Нартас не паспе адхлцца, ледзяныя слзкя пальцы абхапл яго шыю. Потым ён убачы аблчча тапельнцы. З яе мокрых валасо сцякал струмен вады, шырока раскрытыя вочы был зацягнуты мутнаватай плёнкай, як у мёртвых рыб. Распухлыя сня вусны рассунулся хваравтай усмешцы, блснул белыя зубы. Нартас ускрыкну адхснуся. Рука саслзнула, рот тапельнцы раскрыся, як у нямым крыку. Яна зняла далон да неба, быццам з маленнем аб лтасц, павольна пагрузлася на дно, знкла чарноцц вод.

- Алас...

- Я ж папярэджва, - прабурча лодачнк.

Ён з слай рвану вёслы прыняся нешта мармытаць сабе пад нос - мусць, словы малтвы. Туман зрабся гусцейшым. Нбы зачараваны, Нартас назра, як над ракой адзн за другм загарался агеньчык, быццам нечая нябачная рука запальвала свечк, якя лунал паветры. Узняся вецер, закруц над ракой пасмы туману. Напружышы зрок, Нартас разгледзе у шэрай смузе невыразныя абрысы. Аблччы. Твары мерцвяко. Чарапы, пазбаленыя плоц. Пустыя вачнцы, касцяныя хмылк. У клубах туману вымалёвался то кашчавыя рук, то растрапаная пасма валасо, то край савана. Ужо не жмуты туману, а бесцялесныя прывды кружылся над ракой у маклвым танцы.

Над цёмнай вадой уздымался сотн бледных рук, цягнулся да прывда, быццам втаючы х. Слзкя пальцы скрэбл аб драляныя борты чона, разгойдвал яго, пагражаючы перакулць. Лодачнк, здавалася, канчаткова страц прысутнасць духу. Кнушы вёслы, ён абхап галаву рукам таропся сабе пад ног, быццам не жадаючы бачыць таго, што адбывалася накол. Нартас зно пачу яго мармытанне: