Усю дарогу да порта юны Кронпрынц драма╝, адк╕ну╝шыся на мякк╕м сядзенн╕. Тое, што адбылося ╝ рэз╕дэнцы╕, ужо здавалася яму дурным сном. Хутчэй за ╝сё, так яно ╕ было - ён проста занудз╕╝ся падчас а╝дыенцы╕ ╕ засну╝, ╕ прымро╕лася яму нейкая лухта... Аднак ён усё ро╝на адчува╝ смутную трывогу ╕ н╕як не мог пазбав╕цца адной неадчэпнай думк╕. Яму зно╝ ╕ зно╝ успам╕на╝ся яго наста╝н╕к Юл╕ус Дэменца са сва╕м╕ захапляльным╕ лекцыям╕ па пара╝нальнай м╕фалог╕╕. 'Вандро╝н╕к, - расказва╝ спадар Дэменца. - Вандро╝н╕к, альбо, як называюць яго ксайлахск╕я вершн╕к╕, Айал-гач. Прыхадзень з базальтавай пустын╕ як╕, паводле падання╝, некал╕ прыйшо╝ у Царгорад. Ён не мае свайго твару, ╝ яго м╕льёны ╝васаблення╝, таму на выявах ён звычайна па╝стае безабл╕чным ╕ захутаным у чорную хлам╕ду. Вандро╝н╕к гарцуе на двухгаловым цмоку, ╕ дзе ступае яго нага, там г╕не ╝сё жывое, ╕ зямля ператвараецца ╝ чорны базальт...' Спадчынн╕к прастола сцепану╝ся ╕ паматля╝ галавой, быццам адганяючы насланнё. Усё гэта, канечне, надзвычай ц╕кава. Вярну╝шыся ╝ Геарот, ён абавязкова распытае наста╝н╕ка пра гэтага Вандро╝н╕ка. Альбо самастойна перашуфлюе энцыклапеды╕ ╕ старыя хрон╕к╕. Але пра тое, што здарылася сёння ╝ рэз╕дэнцы╕, ён у любым выпадку н╕кому не раскажа. Н╕кому, н╕кол╕ ╕ н╕завошта.
----------------------------------
Севаст - дзяржа╝ная пасада ╝ Па╝днёвай ╤мперы╕, адпавядае Прэм'ер-М╕н╕стру.
Геарот - горад ╝ Эвероне, стал╕ца Дуумв╕рату.
Рудз╕ца
Сярод плыня╝ крывавай Рудз'╕цы,
Ля падножжа ╝цёса╝ жалезных,
Узвышаецца выспа, як чэрап,
На той выспе хац╕на крывая...
Рака крыв╕ павольна плыла сярод спадз╕стых бераго╝, агорнутых цемрай. Спакваля з цемрадз╕ выступ╕л╕ абрысы камянё╝, параск╕даных уздо╝ж берага. Чорныя звонку, яны был╕ пакрыты трэшчынам╕, з як╕х сачылася загусцелая кро╝.
З╕рну╝шы наперад, ён разгледзе╝ сп╕частыя скалы на супрацьлеглым беразе рак╕. ╤х завостраныя вяршын╕ ╝зн╕мал╕ся да чорнага неба, а проста над ╕м╕ цьмела месяцовае сонца - згустак чарнаты, аблямаваны чырванаватай каронай. Скалы был╕ жывыя. ╤х стромк╕я сцены был╕ спярэшчаны вачам╕ ╕ ратам╕, падобным╕ да до╝г╕х раскол╕н. Раты несупынна адчынял╕ся ╕ зачынял╕ся, ляскаючы зубам╕ ╕ вык╕дваючы язык╕ барвовага полымя.
Страшны М'ану сядз╕ць у запеччы,
Па Рудз╕цы раск╕ну╝ ён сетк╕,
Лов╕ць Ману грэшныя душы
Ды ╝ жалезны кацёл ╕х к╕дае...
Над барвовай плынню ╝здыма╝ся мост - рашэц╕стая арка, зробленая з выбеленых пазванко╝. Мост бы╝ перак╕нуты ад берага да сярэдз╕ны рак╕, дзе ╝звышалася каменная выспа. Пасярод выспы стая╝ высок╕ частакол, на калах в╕сел╕ рог╕ ╕ конск╕я чарапы, а ╝н╕зе ляжал╕ дз╕╝ныя каменныя стоды, разб╕тыя жорны ╕ счанелыя костк╕ ц╕ то людзей, ц╕ то жывёл. Ён узышо╝ на мост ╕ рушы╝ да выспы. Ун╕зе пад мостам струмен╕ла крывавая плынь.
Дайшо╝шы да сярэдз╕ны моста, ён спын╕╝ся. Валадар Рудз╕цы выйша╝ з-за частаколу ╕ рушы╝ насустрач чалавеку. Ён выгляда╝, як бяскрылы цмок з шасцю лапам╕. Яго до╝гае кольчатае цела было пакрыта бурай калматай по╝сцю, а рагатую галаву вянчала жалезная карона *. Ступ╕╝шы на мост, цмок пера╝васоб╕╝ся. Цяпер ён ме╝ выгляд с╕вабародага старца з цёмным абл╕ччам ╕ ╕льдз╕стым╕ вачам╕. Старац бы╝ апрануты ╝ до╝гую белую кашулю, па╝зверх якой бы╝ нак╕нуты плашч з бурай во╝ны. На яго грудзях ╕ запясцях пазвоньвал╕ жалезныя кудмен╕, а ╝ руцэ ён сц╕ска╝ посах з амелы.
Чалавек сх╕л╕╝ галаву перад Ману. Валадар крывавай рак╕ прыпа╝ да яго вуха ╕ пача╝ шаптаць.
***
Яны крочыл╕ па топкай ╕мшары, ахутанай шчыльнай смугой. Туман по╝з н╕зка над багн╕шчам, курэ╝ над вокнам╕ прорва╝, блыта╝ся ╝ сцёблах журав╕нн╕ку з буйным╕ ягадз╕нам╕, як╕я ╝ начным змроку здавал╕ся чорным╕. Туман глушы╝ гук╕. Лез у глотку, як вата, заб╕ваючы лёгк╕я. Цяжка дыхаць. Дз╕╝на, што ён усё яшчэ трымаецца на нагах. Жа╝нер той стрэл╕╝ проста ва ╝пор. Прыстав╕╝ да грудзей в╕нто╝ку ╕ нац╕сну╝ на спуск.
'Ну што, Во╝чак, кап╕туляцыя?'
╤х ╝зял╕ ╝ кальцо ╕ проста пачал╕ адстрэльваць, як ва╝ко╝ у загоне. Хлопцы пайшл╕ на прары╝. Бегл╕ пад св╕нцовым дажджом, вал╕л╕ся долу, тварам у жо╝клую траву, што пахне дымам ╕ балотнай тванню, падымал╕ся, бегл╕, падал╕ зно╝...
"Во╝чак, дзе Ян? Дзе?"
Не ведаю, Л╕та. Коган бы╝ апошн╕, хто бачы╝ яго жывым. Хаце╝ выцягнуць яго з-пад агню. Валок за сабою пад кулям╕, трымаючы за руку. А той проста адшутрхуну╝ яго, се╝ на зямлю - да л╕хаматары, Коган, далей не пайду. Тады Коган суну╝ яму ╝ рук╕ сваю стрэльбу - ну ╕ чорт з табой! - ╕ пабег. Угаворваць часу не было. Халера!.. Трэ было с╕лком цягнуць. Кухталё╝ надаваць, у рэшце рэшт. ╤ што цяпер зроб╕ш?
- Пра ╕х не думай, Стах. У ╕х свой шлях.