Нарач

«Былі ў нас азёры, — быў хлеб і соль.
Паны ў нас азёры ўзялі,
Толькі нам кінулі чорствы падзол,
Голад, бяду, мазалі.
Калышуцца і гнуцца трыснікі,
Як бура наляцеўшая ударыць.
Ніколі цябе, Нарач,
Не кінуць рыбакі.
Нарач нам змывала з твару слёзы, пот
I ад вясны да вясны
Нас гадавала, карміла сірот,
Латала нам рызманы.

Калышуцца і гнуцца трыснікі,
Плывуць чаўны на сонечным загары.
Яшчэ ты ўбачыш, Нарач,
Устануць рыбакі!

Шумяць на узбярэжжы, шумяць лясы.
Будзем мы вольнымі зноў!
Крылле уздымуць чаўноў парусы,
Ўдаль паплывём на палоў.
Калышуцца і гнуцца трыснікі,
Збіраюцца навеяныя хмары.
З табою буру, Нарач,
Мы любім, рыбакі».

7

Што не спіцца, Тацяна?
Можа, ноч без зарніц,
Ноч вясенняя
Моцна крыллем шуміць
За парканам?
Вецер, можа, за ўзгоркам,
У гушчарах між дрэў
Заблудзіўшыся,
Зашумець зашумеў
Галасамі?
Можа, сны, сны паўночы
Неспакойна снуюць
Ці прысніліся
Ў гэту сінюю муць
Чые вочы?
Эх, дарэмна пытаеш,
Аб чым ціха звіняць
Зоры зорныя
I сасонкі шумяць, —
Не згадаеш.
Такдзявочыя мары,
Думы дзіўныя, сны
Небывалыя,
Расцвітаюць яны
На загары,
Раніцой напрадвесні,
Ці паўночнай парой,
Нібы папараць,
Ці світальнай зарой,
Ці песняй.

Частка чацвёртая

І

Кашуля шырокая з порту,
Лапці з пяньковых абор,
Ў шапцы салдацкай падзёртай
Ходзіць па вёсцы Прахор.
Ходзіць ад хаты да хаты:
— Гэй, нарачанскі народ,
Госці прыехалі ў сваты,
Клічуць збірацца на сход!
А вецер з-за возера сіні
З пахам смалістай сасны
Зблытаў Прахора чупрьшу,
Рве на грудзях рызманы,
Гне вербалозінаў веткі,
Шэпчучы казкі свае,
I на развешаных сетках
Песню пра Нарач пяе.

— Эх, рыбныя дні наступаюць,
Панства накорміць сірот! —
Ходзіць Прахор і склікае
Ўвесь нарачанскі народ.

Хаты прачнуліся, гумны,
I затрашчалі калкі, —
Вулкай вясковаю шумна
Гуртам пайшлі рыбакі.

2