Sami Swoi

– Na co obywatel czeka? – zniecierpliwił się przewodniczący komisji w narzuconym wojskowym płaszczu bez dystynkcji. Kargul zrozumiał, że jeśli nie ujarzmi ogiera, to przypadnie mu w udziale któryś z tych pozostałych smętnych wałachów. Wbił mocniej kapelusz na głowę i zaczął posuwać się do przodu, rozstawiając szeroko ręce. Ogier tylko łbem rzucił. Zafalowała jego grzywa, kiedy ruszył z kopyta, uderzając bokiem w pierś Kargula. Ten zatoczył się z głuchym jękiem i łomotnął o ziemię, aż zajęczała.

– Ta UNRRA wie, że u nas dziki zachód i dzikie konie nam przysyła – stwierdził mężczyzna z przylepionym w kąciku ust ogarkiem papierosa. Przy ogrodzeniu „corralu” stał ramię przy ramieniu ciasno zbity tłum gapiów.

– Taki do roboty się nie nagnie – dzielił się swoim doświadczeniem osadnik w rogatywce. Gruby sołtys Fogiel z sumiastymi wąsami miał odmienne zdanie:

– Jak go raz w karku złamiesz, to nim i lód na rzece przeorzesz. Koń z rozwianą grzywą przegalopował wokół areny, płosząc zza stołu komisję. Kargul zdołał się już pozbierać. Przeciął ogierowi drogę i zdołał chwycić oburącz kantar. Koń jednym szarpnięciem poderwał go do góry, zadarł ogon i ruszył z kopyta. Kargul, nie chcąc puścić zdobyczy, wlókł się za nim na kolanach, zostawiając wyryty ślad, jakby po zdeptanej kopytami ziemi ktoś przejechał saniami. Jadźka zakryła oczy rękoma. Wciśnięta w ramię Kokeszki, bała się spojrzeć na arenę. Zobaczyła kątem oka pryskających na boki członków komisji i zaczęła krzyczeć cienkim głosem:

– Tato! Uciekaj, uciekaj! Ogier zatoczył koło i ruszył do nowej szarży. Gnał prosto na stół zarzucony urzędowymi papierami, jak na barykadę wroga. Komisja rozpierzchła się jak stado kur na widok jastrzębia. Przewodniczący zgubił płaszcz, skacząc przez drągi ogrodzenia w ramiona gapiów. Ogier zarył się przed stołem. Uniósł w powietrze kopyta i załomotał nimi po blacie. Było to jak głos werbla. Stół z trzaskiem się przewrócił. Kałamarz wpadł w błoto, papiery pofrunęły w powietrze. Jeden z członków komisji ukląkł i nakrył głowę zadartą marynarką, zdając się na łaskę nieba i dzikiego mustanga. Rozległ się śmiech gapiów, którzy szyderczymi okrzykami zachęcali klęczącego urzędnika, by zmówił na wszelki wypadek modlitwę spadającego z dachu. Ten jednak wolał na kolanach przeczołgać się do ogrodzenia i przeleźć na drugą stronę. Witia z zachwytem patrzył na rozdęte chrapy ogiera, na jego szyję wygiętą niczym lira. Kargul otrzepał się z ziemi. Patrzał spode łba na ten żywy ogień. Kokeszko wychylił się przez ogrodzenie i pomagał Kargulowi strzepnąć ziemię z ramion.

– Na co brać tego dzikiego? – wzrokiem wskazał przywiązanego do koniowiązu wałacha.

– Tamten konik spokojniejszy.

– Lepiej jemu daj radę, jak mnie – Kargul zmierzył pogardliwym spojrzeniem Kokeszkę. Kokeszko poczuł na sobie wzrok Jadźki. Zrozumiał, że jeśli teraz nie podejmie wyzwania, straci szanse na zdobycie jej wzajemności. Dał dziewczynie do potrzymania kapelusz, zrzucił marynarkę i zaczął podwijać rękawy koszuli.

– Oho, szykuje się jak do babskiego łóżka – szydził człowiek z ogarkiem papierosa w kącie ust.

– Młynarz to nie wie nawet, czy do konia podchodzi się od łba, czy od ogona – sołtys Fogiel nie dawał Kokeszce zbyt wielkich szans.

– Dzikiego konia trzeba kowbojskim sposobem wziąć – odciął się Kokeszko, który już ujrzał się w roli Buffalo Billa. Wziął z rąk sołtysa linkę i zaczął ją nawijać między łokciem i przegubem. Przelazł między drągami i kręcąc linką niczym lassem nad głową, usiłował zajść ogiera z boku. Młynarz się zbliżał, a koń stał nieruchomo jak na obrazku. Jeszcze dwa kroki, jeszcze krok. Gapie zastygli w oczekiwaniu. Kiedy świsnął sznur obok głowy konia, ten z dzikim rżeniem zaszarżował na Kokeszkę. Cofając się w popłochu młynarz zawadził o przewrócony stół i rymnął na plecy, machając w powietrzu zadartymi nogami, jakby pedałował na niewidocznym rowerze. Nad jego głową zawisły kopyta ogiera. Kokeszko zasłonił głowę rękoma. Wzniecony przez konia obłok kurzu zasłonił na chwilę wszystko.

– Zastrzelić go – krzyczał młody milicjant, odpinając kaburę pistoletu.

– Może jeszcze żyje – wyrażał nieśmiałą nadzieję wystraszony urzędnik z komisji przydziału, który nie zdążył w podobnej sytuacji zmówić modlitwy spadającego z dachu.

– Ogiera zastrzelić – milicjant wyjaśnił swoje intencje. Wąsaty sołtys w drelichowej kurtce od munduru i czarnych spodniach jak od ślubnego garnituru poparł przedstawiciela władzy:

– Ludzi ta UNRRA zabija, a jeszcze każą za takiego osiemnaście tysięcy bulić. Sponiewierany Kokeszko kulił się na ziemi. Ogier z łomotem kopyt odbywał wokół okólnika triumfalną rundę zwycięzcy.

– Kto takiego dosiądzie, darmo powinien dostać – wyraził swoją opinię jakiś szczerbaty osadnik.

– Ale kto sobie z nim radę da? – mruknął Kargul, gotów już zrezygnować z amerykańskiej pomocy. Witia wcisnął klatkę z kotem w ręce zaskoczonej Jadźki i już był w „corralu”.