Бэршэ́нца о васта́ вышутькирдэ́,
Рат шылало́, чека́т сы скэдымэ́:
О бры́нды тэрныпэ́н хор гарадэ́.
Сы дром амэ́нгэ дрэ да рат бари́,
О гожыпэ́н, кай сыс ёв рай, родэ́са:
Сарэ́са нашады́ сы ягори́.
Лына́скро кучипэ́н сыр ту зракхэ́са?
Нэ мэ ада чёрья́тыр на дара́ва,
Бэршэ́нгирэ чюрья́тыр сом зракхно́:
Мэ николи́ дава́ на забистра́ва –
О гожыпэ́н гудло́, мэк хасино́.
Шукарипэ́н дрэ мрэ лыла́ дыкхно́,
Одо́й зракхно́ ячья́пэ зэ́лэно.
Сонэто 064
Коли́ дыкхтём бэрша́, сыр хаськирэ́н:
О кучипэ́н баро́ — нанго́, муло́,
Шука́р фэлатина́ тэлэ́ пэрэ́н,
Састы́р кирнёла, ґара́ зорало́.
Э пхув паны́ чинги́рла бокхало́,
О брэ́го дэ́лпэ, трашано́, палэ́;
Э пхув паны́ традэ́ла пасиндло́, –
Барьёна тэ тыкнёна адалэ́.
Коли́ дыкхтём, саво́ паруибэ́н,
Со парувэ́ла пэс ёв кокоро́,
Мэ ґалыём, сыр о бэрша́ явэ́н,
Чёрэ́ла ёв о камлыпэ́н миро́.
О мэрибэ́н нашты́ тэ парува́в,
Кама́м, соб тэ дара́в тэ нашава́в.
Сонэто 065
Састы́р, о бар, пхув тэ баро́ паны́ –
Вса лэ́ла корори́ хась зоралы́.
Сыр вырики́рла[51] ада шукарны́ —
На зоралы́, сыр лулуди́ ковлы́?
Кхандэ́ла дро лына́, сыр э ягви́н,
Нэ улыджя́на дывэса саро́:
Барэ́ бара ковлякирдэ́ исы́н,
Бэрша́ састы́р дандырна, сыр маро́.
Дрэ дар рова́ва: кай тэ згарава́в
Бэршэ́ндыр холямэ́ндыр лачё бар?
Сыр лэ́нгирэ ґэра тэ зрикира́в?
Данда, соб тэ на́ хан саро́ шука́р?
Дова нашты́! Саекх камлы́ патри́н
Дрэ мрэ чиндлэ́ лава́ джиды исы́н.
Сонэто 066
Кхино́, мэ со́м бахтя́са тэ мэра́в,
Сыр куч ничи́ буты́р мэ на латха́в
Прэ пхув, кай бокхалы́ мэрэ́л Паты́в,
Кай Чячипэ́н вытрадыно́ дро и́в,
Кай уриды́ сыр э бори́ Холы́
Бикнэ́ла о чяенгро Жужыпэ́н,
Кай Зо́р кирнэ́с пхутёл э хоханы́,
Раня́са сыкадёл: лав на́ выпхэн!
Кай муй Гиля́кэ запхандло́ миштэ́с,
Кай сыкавэ́ла Дылныпэ́н сарэ́нгэ
О дро́м, кай на дыкхно́ Дэвэ́л амэ́нгэ,
Кай Лачипэ́н кандэ́ла «Нажужэ́с».
Кхино́, мэ со́м бахтя́са тэ мэра́в,
Нэ сыр про свэ́то тут тэ ачява́в?!
Сонэто 067
Катхы́р дрэ лэ́стэ сы да кирныпэ́н?
Саро́ паш лэ́стэ кучипэ́н — шутло́:
О грэ́хо сыкадёл о учипэ́н,
Сыр бы дыксёл набут патывало́.
Палсо́ дро лолыпэ́н чямья́ макхья́,
Соб тэ джидёл о муй, сыр бы муло́?
Палсо́ чачё ладжя́ла гожыпэ́н,
Коли́ ж нанэ́ адя́кэ захало́?
Палсо́ дживэ́ла, коли нашадо́
Саро́, со лэс прэ Пхув, хай, рикирэ́ла?
Мангэ́ла ёв джидэ́ндыр рат джидо́,
Нэ со-то лэ́стыр Ёй дужакирэ́ла:
Соб тэ дыкхэ́н, Ёй рикирэ́ла лэс,
Бэрша́ сыр бут хаськи́рна холямэ́с.
Сонэто 068
Сарэ́ дрома, со прогэя́ чячес,
Прэ лэ́скирэ чямья́ миштэ́с дыкхнэ́:
Кай гожыпэ́н сыс — на латхэ́ла лэс,
Тэ про чека́т бэрша́ на хоханэ́.
Ёв на чёрдя́ бала совнакунэ́
Тэрнэ́ шэрэ́ндыр, соб тэ вытховэ́л,
Соб дуйто мо́ло о бэрша́ тэрнэ́,
Ваврэ́нгирэ лына́, тэ продживэ́л.
Дыксён бэрша́ прэ лэ́стэ прогэнэ́,
Дро макхипэ́н лоло́ на гарадэ́,
На обчёрдэ́ о тэрныпэ́н ёнэ́,
Пэс хоханэ́с, нэвэ́с на уридэ́.
Э Дай Бари́ лэс палдава́ ракхэ́л,
Соб дром о чячюно́ тэ сыкавэ́л.
Сонэто 069
Шарэ́л о свэ́то тут, коли́ ж дыкхэ́ла:
Ничи́ нанэ́, соб тукэ тэ задэ́л,
Оди́ чячё пирэ́ чиба пхэнэ́ла,
О чячипэ́н нанго́ пэс сыкавэ́л.
Якхэ́нца тут ками́, шарэ́на тут,
Нэ адалэ́ жэ са́ма[53] ракирэ́на,
Хай, куч дрэ тутэ — на саро́, нэ бут,
Сыр хорэды́р дрэ тутэ задыкхэ́на.
Пал адава́ дыкхи́ тырэ́ бутя́,
Родэ́на дро ило́ шукарипэ́н:
Ивья́ тырэ́ шарэ́на лулудя́, –
Сыр дылынэ́ чярья́, дэн кхандыпэ́н.
Дыксёса тэ кхандэ́са варчянэ́с,[54]
Сыр кажнонэ́с дрэ шука́р ба́р мэкэ́с.
Сонэто 070
Кошэ́на тут — нанэ́ да ладж тыри́,
Камэ́на тэ макхэ́н шукарипэ́н;
Родэ́на вса э дош, мэк набари,
Сыр э макхин — прэ рупуны́ черґэ́н.
Тро кучипэ́н ґаздэ́н лава́ калэ́,
Тыри́ тими́н барьякирэ́л до мэл
(Сыр ха́ла о кирмо́ пхаба́ гудлэ́)
Тэ жужэды́р сарэ́ндыр тут кэрэ́л.
О тэрныпэ́н тыри́ паты́в зракхья́,
Или о чёр настя́ дрэ ладж аври́, –
На запхандэ́ла адава́ муя́,
Холы́ саекх ячела корори́.
Сыр бы адя́кэ тут тэ на́ макхэ́н,
Лэя́н бы кокори́ сарэджинэ́н.
Сонэто 071
На дурэды́р дрэ туга ту рипир
Пал ма́ндэ, сыр кудуни ту шунэ́са:
Про свэ́то джюнгало́, гэём катхы́р
Ко джюнгалэ́ кирмэ, — кана́ дживэ́са.
Коли́ дыкхэ́са адалэ́ лава́,
Ман на рипир; — адя́кэ зоралэ́с
Кама́м тут, ачява́в на одова́,
Со тут зачилавэ́ла дукханэ́с.
Коли́ мирэ́ лава́ ту удыкхэ́са,
Мэ кокоро́ ячьёмпэ пхув калы́,
Ту на́ хасёв пал ма́ндэ илорэ́са,
На трэ́би лэ́скэ мри патри́н мулы́.
Кирно́ да свэ́то пал тырэ́ ясва́
Чюрдэ́л пр’ амэ́ндэ о кирнэ́ лава́!
Сонэто 072
Сыр свэ́то зачювэ́л тут тэ пхэнэ́с:[55]
Палсо́ камья́н ман, сыр ман покамья́н? –
Ту забистыр сарэ́са ман миштэ́с,
Сыр ту ничи́ дрэ ма́ндэ на латхья́н.
Жыка́й патывало́ хохаибэ́н
Тырэ́ чибатыр на зурня́ндыя,
Тэ ма́нгэ буты́р, сыр дро джиибэ́н,
Тими́н на́чячюны на придыя́,
Ту на́ хохав лаче илэ́са ман:
Мро
На чилавэ́ла ман свэты́тко зан,[56]
Кэ ту да пхэныбэ́н на прикэрдо́.
Кэрэ́ла ма́нгэ ладж хохаибэ́н,
Нэ, забисты́р, со мо́л мро камлыпэ́н!
Сонэто 073
Дрэ ма́ндэ одо чён кана́ латхэ́с,
Коли́ на́бут ячнэ́ патря́ лолэ́,
Коли́ нангэ́ рукха́ здран, — шылалэ́с
Одо́й, кай чириклэ́ куч багандлэ́.
Дрэ ма́ндэ рисия́ кэ рат дывэ́с,
Хай, на дыкхэ́л буты́р о кхам гэно́,
Э рат саро́ закэ́рла локхорэ́с, –
Пхэн мэрибна́скри — о свэ́то кхино́.
Дрэ ма́ндэ яг, ґалёв, паш-мурдыя́,
Кай тэрныпэ́н хачки́рлас вангара́,[57]