Шежірем сыр шертсе

лбетте, Кіші жз таырыбы мен оны рулар бірлестігіне 8 блімде біршама тереірек тоталды. Оны ішінде зіміз рбитін лімлы бірлестігі бойынша, сз жо, бар білгенімізді ортаа салды. Оны рамына кіретін басты рулар мен аталарды тгел атап ттік, олара атысты жазылан тарихи деректер мен аыз, уаиаларды толы дерлік келтірдік. райсысыны шыу тарихына, алып жатан жарафиялы орындарына, кезінде белгілі болан ттін сандарына, табаларына жеткілікті трде тоталып кеттік.

Басты проблеманы бірі – кп авторлар мндаы Алты ата лім мен лімлы бірлестігіне атысты тсініктерді, оларды рамына кіретін аталы атауларын ебектерінде лі кнге дейін жиі шатастырып жазып жр. Осыан орай 9 блімде бл мселені жігін ашып, тігісін жазып, дрыс тсіндіріп, сараптап, срыптап жазып беруге тырысты.

Ал гіме Алты ата лім мен лімлы жайында болып отырасын улетіміз соларды сапынан шыан аттары алты алаша йгілі болан зіні айтулы лдарын білуі керек деп, тртарадан рбитін, Самаранны жеке-дара билеушісі, ататы Жалатс баадр мен оны рпаы кіші жзді бас биі, Туке ханны бас кеесшілеріні бірі болан йтеке би тарихына шежіремізді 10 блімінде аз-кем болсын тоталып ттік.

Кете руыны таырыбы 11 блімде кеінен гімеленді. лімлына кіретін шмекей руы, лбетте, гімемізді басты таырыбыны бірі боласын шыу тарихына тере де жан-жаты талдау жасай отырып, оны 12 блімде етек-жеін ке етіп бердік. Осы орайда кне де, жаа да дерек кздерінен мліметтер келтірдік. Оларды саралап, салыстыра арау барысында оырмана ой саларлы, ызылыты, ты орытындылар келтірдік. Соларды бірі – шмекейді атышулы кне н тайпаларыны рпаы екендігін длелдейтін оны табасы шекіліп салынан археологиялы артефактілер, ал екіншісі – Шу зеніні атауына байланысты жазылан тарихи апараттар. Мнда б.з.б. мір срген Шу хаан мен екі мйізі араайдай лемні жарты блігін жаулап алушы йгілі Ескендір Зларнайын арасындаы жоры имылдары баяндалады. Шу хаан хикаясы шмекей тарихымен байланысты арастырылады. Мны шмекей тегін одан ріге, сонау ыылым замандаы тарих ойнауларына ысырып тастайтындыына стамды длелдер келтірдік.

лбетте, шмекей жайында келтірген бл деректеріміз брын-соды еш жерде айтыла да, жариялана да оймаан соны тжырым, байламдар екендігі аны. Осы ретте шежіреші тек ткен-кеткенді теріп жазушы жай жылнамашы ана емес, деректер мен мліметтерді саралай, салыстыра келе ты шынды бетін аша алар зерттеуші де екендігін ескертіп, есіізге сала кеткіміз келеді. Трт табалы шмекей тамасына талдау жасаан кезімізде де осылайша оны саралап, ой елегінен ткіздік. Оны оушы ауым шежіремізді "Тама" таырыбына жеткенде зі-а жете оып, зейіндей жатады.

Осылай жалпыдан жалыа арай жылжи отырып, шмекейден берідегі аталарымыз жайлы баяндайтын деректер тсына да жетеміз. Шмекейден рбитін 4 ата–Аспан, Бозыл, Тоа, Кнек рпатарын білгенімізше толы таратты. Бозыл рпатарын Келдібай бабамыздан бастап, аты йгілі сарыаса Келменбет бабамыза жеткенше ірі аталардан ешайсысын алдырмай тгел келтіруге тырысты. йткені аайын, туысандай болып жаын араласып жрген дос-жарандар баршылы ой, срай алса солармен ара ашытыымызды жаылмай дрыс ажырата, айта білуіміз шін керек ой деп санады.

Жеті ата таырыбында атап кеткен тек пен тп ата, тп бабаларымыз жайлы баяндарда деректерімізді неліктен кбіне оларды отан орау жолындаы батырлы істері мен шешендік, даналы сздерін насихаттауа ранымыз брімізге тсінікті ой ойлаймыз. Мндаы масатымыз – оларды жалынды патриотты істері мен жеке бастарына тн бірегей асиеттерін кейінгі рпаа лгі-неге, тлім-трбие ретінде алдырымыз келгендігі. Келменбет бабамыз жайлы хикаяларымыз соларды бірі. Оны да з алдына дербес, 13 блімде баяндап бердік.

Бл шін бабамыз туралы жазан Трлыбек Деменлыны «Келте тонды Келмембет» шежіресін тауып оып, пайдаланды. Ол кісіге бл шін раметтен баса айтарымыз жо. Ал з шежіремізді жазарда жатпай-трмай іздегеніміз осы Келменбет батыр жайлы кп брындары жазылан жыр-дастан еді. Таба алмай кп иналды. Мны басты себебі – авторын, ай жылы, андай атау, таырыппен жазыландыын біз ана емес, сраан зге кісілер де білмейтін болып шыты.