Ὁ γὰρ μεμηνὼς ἐκεῖνος τῶν ἀνθρώπων δῆμος φθάνει μεταβεβληκὼς ἐπὶ τὸ σῶφρόν τε καὶ εὔσχημον (καὶ πρὶν ἢ φθάσαι προσεγγίσαι τῇ ἀπῃωρημένῃ τοῦ πατρὸς σορῷ), καὶ δὴ τὰς ἀπρεπεῖς φωνὰς παραυτίκα μετεποίησαν εἰς εὐπρεπεῖς ὠδάς. Οὕτω δὲ ρᾳδίως ἀπηλλαγμένοι τῆς μανίας ἀβίωτον ὤοντο [454]
τὸν βίον, εἰ συμβαίη τοῦ κοινοῦ τούτοις σωτῆρος ἀποσχέσθαι, περὶ σφίσιν αὐτοῖς εἰκότως δεδιότες, μήποτε καὶ σχετλιώτερόν τι τῶν προτέρων ὑποσταῖεν, τὸ ἀλεξίκακον ἐκεῖνο σῶμα μὴ [455] παρακατέχοντες· βίᾳ μὲν οὖν, πείσαντες δ’ [456] ὅμως τοὺς διακομιστὰς ἐκείνους μοναχούς, τοῖς μὲν χρήματα ἐπέδωκαν, αὐτοὶ δὲ τὸ θεῖον ἐκεῖνο σκῆνος ἀνελόμενοι, «ψαλμοῖς τε καὶ ὠδαῖς πνευματικαῖς» πομπῇ τε δημοσίᾳ καὶ ἄλλως φιλοτιμοτάτῃ χρώμενοι, προέπεμπόν τε καὶ ἐνετίθεντο [457] τῇ κώμῃ, μᾶλλον δὲ αὐτῷ ταύτην ἀνετίθουν.Прежде чем успели они приблизиться к висевшему [на дереве] гробу святого отца, беснующаяся толпа людей превратилась в целомудренное и благопристойное собрание, а неподобающие возгласы сменились благочинными песнопениями. Жители деревни, с такой легкостью освободившись от беснования, решили, что их жизнь будет невыносимой, если им придется лишиться их общего избавителя. Они, разумеется, боялись подвергнуться чему-либо еще худшему, чем прежде, [458]
если не удержат у себя это тело, избавляющее от зол. Итак, жители деревни чуть ли не силой вынудили монахов, переносивших [мощи святого] [оставить их]. Затем они вручили им деньги, а сами, подняв то божественное тело, «во псалмах и песнях духовных» [459] торжественным всенародным шествием сопровождали его до селения и там возложили его, а лучше сказать — отдали село под покровительство [святого]. [460]§ 49
Ἀλλὰ γὰρ τίς ἐνταῦθα λόγος τῶν ἐπιβατηρίων θαυμάτων τὴν πληθὺν ἀπαριθμήσαιτ’ ἄν; Ὁ μὲν γὰρ ὀξύτερον Λυγκέως [461]
ἔβλεπε, πρότερον τῆς ὄψεως πονήρως ἔχων· ὁ δὲ τὰ ὦτα [462] ψόφων εἶχεν ἀντιληπτικά, χθὲς καὶ πρὸ [463] ταύτης ἐκκεκωφημένος· γλῶτταν ἕτερος εὔλαλον ἐκίνει, τῶν ἰχθύων σχεδὸν ἀφωνότερος τυγχάνων πρώην· καὶ ἄλλος ἄλλου τοῦ πονήρως [464] ἔχων τῶν μελῶν, παραχρῆμα πάντες ἀνερρώννυντο· ἔστι δ’ ὧν καὶ [465] τὸ σῶμα πᾶν, δεινῆς νόσου παρανάλωμα κινδυνεῦον ἔσεσθαι, πρὸς ὑγίειαν [466] ἐν ἀκαρεῖ μετεποιεῖτο. Καὶ πάντες ἔχαιρον, ἐκρότουν, ἐπαιάνιζον. Καὶ τῶν οὐσιῶν δὲ συμφέροντες ἦσαν ἕκαστος οὐ μικρὰν ἀπόμοιραν, ἀφιέρωσάν τε μέρος αὐτῷ γῆς τὸ χαριέστατον καὶ νεὼν νεουργήσαντες ἀνήγειραν περικαλλῆ καὶ πολυτιμήτοις ἀναθήμασι κεκοσμημένον. Ἐπέχει δὲ αὐτὸς οὐκ ἐκεῖνον ἄρα μόνον, ἀλλὰ καὶ τουτονὶ τὸν χῶρον μάλιστα, σὺν οὐκ ὀλίγοις ἄλλοις, ἐφ’ ὧν ἄδεταί τε καὶ θαυμάζεται καὶ ταῖς [467] ἐτησίοις τιμᾶται τελεταῖς· ἐπαινῶ γὰρ τὸν εἰπόντα, τοὺς ἀγαθοὺς τῶν τεθνηκότων ἐπὶ πάσης γῆς τεθάφθαι, τῷ διὰ πάσης τὰς σφίσιν ὑπηργμένας ἀριστείας ἀνακηρύττεσθαι.Но в какой же похвальной речи можно перечислить все множество чудес? Тот, у кого прежде было плохое зрение, начинал видеть зорче Линкея; [468]
уши того, кто до этого всю жизнь был глух, становились восприимчивыми к звукам; язык иного исторгал сладкогласные речи, хотя недавно еще был немее рыбы, и все иные, кто были калеками, сразу выздоравливали. А у некоторых мгновенно исцелялось и все тело, которому угрожала опасность стать напрасной жертвой ужасного недуга. И все радовались, рукоплескали, воспевали святому пеаны. [469] На самом прекрасном участке земли святому воздвигли храм, на строительство которого каждый житель пожертвовал немалую часть своего имущества. [470] Храм воздвигли чарующей красоты и украсили многоценными пожертвованиями. И возвышается он не только над тем участком, но и над всей этой землей, и над другими странами, где воспевают святого, где он вызывает восхищение, где его почитают ежегодными торжествами. Поистине, я восхваляю сказавшего, что «для благородных мужей вся земля — надгробие»: [471] ибо повсюду идет молва о совершенных ими доблестных подвигах.§ 50
Τοῖς μὲν οὖν ἄλλοις, μικροῦ δέω λέγειν ἅπασι, συντέθνηκε τὸ ἀριστεύειν· ὁ δ’ ἡμῖν μέγας ἐν πατράσιν οὑτοσὶ Πέτρος καὶ μετὰ θάνατον ἀθάνατός ἐστι δι’ αἰῶνος ἀριστεύς, καὶ ὃ πάντων ἐστὶ μέγιστον, ὡς οὐκ ἐνταυθοῖ μόνον τούτου μέγα κλέος ἐστίν, οὐδ’ ἐπὶ τῆς γῆς ἁπάσης ὅση τῷ νόμῳ τῆς χάριτος ἰθύνεται καὶ τοῖς τῶν εὐαγγελικῶν λογίων εἴκει θεσμοῖς, ἀλλὰ καὶ κατ’ αὐτὸν τὸν [472]
οὐρανὸν καὶ τὰς ἐπ’ αὐτοῦ περὶ θεὸν δυνάμεις, αἷς καὶ αὐτὸς ἐνδιαιτᾶται νῦν. Ὃ γὰρ μόνης τῆς θείας ὂν τυγχάνει φύσεως, τὸ πανταχοῦ παρεῖναι, τοῦτ’ ἐκεῖνος κατὰ τὴν ὑπὸ θεοῦ δεδομένην αὐτῷ χάριν ἀπηνέγκατο, παρὼν μὲν τοῖς ἐπὶ γῆς δι’ εὐφήμου καὶ ἀνεπιλήστου μνήμης, ἐν δ’ οὐρανῷ τοῖς ἀπ’ αἰῶνος ἁγίοις ἐναρίθμιος διατελῶν καὶ τὴν μετ’ ἀγγέλων περὶ θεὸν συνεξελίττων ἄληκτον χορείαν.