Тарэадоры з Васюкоўкі

Гэта адразу вывела нас са здранцвення. Мы кінуліся збіраць ламачча. І праз хвіліну цягнулі ўжо цэлыя абярэмкі. Асабліва стараўся Кукуруза. Ён столькі цягнуў, што я баяўся, каб у яго пуп не развязаўся.

Цыбатая Валька, убачыўшы, войкнула ад захаплення:

— Ого-го!

І я не ведаю, ад чаго быў такім чырвоным Кукуруза, ці ад напружання, ці ад гэтага «ого-го». Ён наогул вельмі часта паглядваў на гэтую Вальку. Знайшоў на каго глядзець. Страшыдла нейкае! Лупатае, цыбатае! Цьфу!

Горшая за Грабянючку ў сто разоў!

Усе стаялі вакол і здзіўляліся, як спрытна распальвае Ігар вогнішча. Бач ты, гарадскі, а ўмее...

Неўзабаве пасярод паляны ўжо лізала неба вялізнае полымя.

— Ну, а чыя сёння чарга варыць?

— Сашкі! — радасна выкрыкнула цыбатая Валька.

— Сашкі! Сашкі! Правільна! — закрычалі з усіх бакоў, і ўсе паглядзелі на «штурмана».

— Твая? — запытаў важаты.

— Толькі так, — адказаў той.

— Значыць, нам сёння шанцуе, — усміхнуўся важаты.

— Шанцуе! Шанцуе! Юшку! Сашачка, абавязкова юшку! Юшку! — зліліся ў адзін дзесяткі крыкаў.

— Толькі так! — упершыню за ўвесь час усміхнуўся, заківаў галавою Сашка.

Цяпер, калі ўсе стаялі вакол вогнішча, было асабліва добра відна, што Сашка вельмі маленькі, меншы за іншых. Можа, таму ён і трымаўся так сур'ёзна, каб здавацца больш салідным. Але было прыкметна і тое, што яго ўсе любяць і калі нават смяюцца з ягонага «толькі так», дык зусім не абразліва, а хутчэй лагодна.

Сашка забегаў, рыхтуючы ежу. Дзяўчаткі дапамагалі яму, абіралі бульбу, чысцілі рыбу, якую дасталі з сеткі, прывязанай да кармы аднаго з чоўнаў і апушчанай у ваду. Іншыя піянеры разышліся па востраве. Неяк само сабой атрымалася, што мы апынуліся каля Ігара. Ігар сядзеў на пяньку і стругаў сцізорыкам кіёчак. Мы з Кукурузай сядзелі каля пянька, уткнуўшыся падбародкамі ў калені, і задумліва калупаліся ў зямлі. Потым Кукуруза кхыкнуў і, насупіўшыся (каб прыхаваць ніякаватасць), сказаў хрыпла:

— Дай паглядзець... Прыёмнік... Можна?

Ігар адразу адклаў убок сцізорык і палачку.

— А чаго ж... Вядома. Калі ласка.

Ён адкрыў футарал.

— Вось настройка, вось дыяпазоны, гэта гучнасць — паказаў, дзе што круціць. Кукуруза схіліўся над прыёмнікам. Засоп.

І я свой нос усунуў. Кукуруза адпіхнуў мяне локцем.

— Не хукай туды. Запацее і сапсуецца.

Ігар усміхнуўся.

— Ды нічога. Ад гэтага не сапсуецца.

Доўга Кукуруза круціў ручкі, і мы моўчкі, затаіўшы дыханне, слухалі галасы далёкіх краін.

— Та-ак... Каштоўная рэч, — сказаў нарэшце Кукуруза і дабавіў: — Ну, па фізіцы ў цябе, вядома, пяцёрка?

— Пяцёрка, — проста і без ганарлівасці адказаў Ігар.

— А двойкі калі-небудзь ты хапаў? — з надзеяй запытаў Кукуруза. — Хоць па паводзінах, хоць бы па спевах? Ці круглы выдатнік?

— Выдатнік, — з прабачэннем у голасе сказаў Ігар. — Усе нашыя юннаты выдатнікі. Такая ўмова.

Кукуруза ціха ўздыхнуў.

У гэты момант з кустоў выглянула Валька. Відаць, дзяўчаты ўжо закончылі чысціць рыбу. Я яе бачыў, а Ігар, які сядзеў да кустоў спіною, не. Валька ціхенька падкралася да яго, і я не паспеў нават раскрыць рот, як яна моцна штурхнула яго з пянька. Ігар нічога не падазраваў і, вядома, паляцеў потырч.

— Дамам трэба заўсёды даваць месца, — сказала Валька, сядаючы на пянёк.

Ігар, устаючы і абцярушваючыся, толькі ўсміхнуўся ў адказ.

Мы з Кукурузай здзіўлена пераглянуліся.

Вось дык справа! Талковага хлопца — фізкультурніка, які змайстраваў во які прыёмнік, цыбатае дзяўчо штурхае сабе так, быццам гэта не хлопец, а нейкая мэбля.

І ён толькі ўсміхаецца...

Калі б, напрыклад, са мной такое зрабіла ну хоць бы тая ж Грабянючка, я ёй так даў бы, так даў бы, што яна б доўга памятала.

Але што гэта з Кукурузай?!

— Ану, дай мне, — нахабна гаворыць Валька і працягвае руку да прыёмніка, які трымае Кукуруза. І Кукуруза, цяля, спакойненька аддае прыёмнік. Цьфу, дурны! Што гэта — яе прыёмнік, ці што?! Чаго яна распараджаецца! Бач, якая разумная!

Аднак усе гэтыя выкрыкі, вядома бязгучна, праносяцца толькі ў маёй галаве. Я маўчу. Гэта ж не мой прыёмнік, і не ў мяне яго адбіраюць.

Валька пачала настройваць прыёмнік, па-птушынаму нахіліўшы галаву набок і пазіраючы ў неба. Натрапіла на нейкую цягучую мелодыю і раптам радасна ўскрыкнула:

— О! О!

Мы перапалохана глянулі на яе — што такое?

Мройна гледзячы на плёс і ўважліва слухаючы музыку, яна ціха сказала:

— «Лебядзінае возера»... Адажыо...

Я скрывіўся. Цьфу, задавака! Такое гаворыць, што й не ўцяміш!

А Кукуруза напусціў на сябе сур'ёзнасць і, насупіўшы бровы, кажа:

— Не, гэтае возера хутчэй не Лебядзінае, а Качынае, бо лебедзі ў нас не водзяцца. Затое качак — як той раскі.

Валька раптам як зарагоча:

— Ой, трымайце мяне! Ой, не магу! От дзівак! Я ж не пра гэтае возера, а пра музыку. «Лебядзінае возера». Балет кампазітара Чайкоўскага. Якраз цяпер вось перадаюць.

Аблічча Кукурузы быццам апарылі. Уся кроў, якая толькі была ў ягоным арганізме, кінулася ў твар.

— Можна падумаць, што я не знаю, — сярдзіта буркнуў ён. — Цудоўна знаю гэты вядомы балет. А пра нашае возера я проста так сказаў. Для інтарэсу... Для смеху...