Токол

– Ооба жакшы элемин.

– Жакшы болсо угуп кой, боюда бар экенин жашырып жапкы келип эле Туратка жармашыпсы, ал белгил болду оолуп ал да акырын й кет! – дегенде келинчегине йрлп жаткан Турат ыргып турду:

– Эмне деп жатасы апа?

– Ошо боюнда бар экен мунудун.

– Жамийла, ошондойбу мен билген эмесмин, – Турат келинчегин эки бетинен п, - Биз балалуу болот экенбиз да ээ? – деди кубана.

– Эй ма баш, кандай тшнбйс ыя, кеминде эки ай болуптур, мунун келгенине он беш эле кн болду го?

– Апа, бул менин балам, аны зм билем.

– – Калп, сени жн гана куулук кылып алдап жатат! – деп заарын чача караганда блмг Сагынбек баш бакты:

– Эмне болуп жатасыар?

– Ата, апам мындайын койбосо Жамишти алам да бул йдн чыгып кетем, – деди Турат.

– Жн жрс боло, балдардын тынчын албай, жр чай берчи, мен жумушка кетем, – деп Турдуканды блмдн алып чыгып кетти Сагынбек, – Тим кой, здр билсин, жалгыз балаа асылып эле калды, – деди блмдн чыккандан кийин.

– Балады урушкандын ордуна мени тыясы да.

– Аларга ммкнчлк бер да, сени билимд мугалим деп ким айтат?

– Эми сен калды эле, бала тилимди албай жатканы аз келгенсип, – деп чай-тамагын булкулдай алып келди, тштнг келген Сагынбек кардын тойгузуп алып кайра кетти, Жамийла чай ичип алып жатып калды, анын жанында Турат стн кымтылап жатты:

– Эми тзксб жаным?

– Ооба, сен эч жакка кетпечи.

– Сени ээрчитип кел дегенинен сага келгенмин да.

– Ким?

– Сейит, келин ала качып келишти, улагын союп казанга салып коюп келгенмин да, – деди Турат.

– Анда дагы кетесиби?

– Жо-ок, барбай эле коем го?

– Мен деле бара берейинчи.

– з дурус элесиби?

– Азыр жакшымын, жыгылганымды зм билбей калыптырмын.

– Сен экбз эми ч болобуз, уулубуз мага окшош болот ээ? – Турат экейип келинчегин пт.

– Кыз эле болсунчу.

– Эмнеге?

– Мага кыз жагат, – Жамийла эркелей карады.

– Макул-макул, сен каалагандай эле болсун.

– Мен барайынбы?

– зд жакшы сезсе кийин кеттик.

– Жакшы элемин, – Жамийла кайненеси менен бир йд калгысы келбей эртерээк кийинип, башына жоолук салынды да Туратты ээрчий кошо чыгып келе жатканда верандада отурган Турдукан:

– Эми эле л турган болуп жатпады беле, кайда жнд? – деди.

– Апа, классташым йлнд, Жамийланы алып кел деген.

– Апей, кечээ келген келин айылчылайт деген эмнеси, деги бирдеме кргн немесиби ыя, келин кр элек кайнагалары крп калса уят эмеспи, кир йг, – деди ачуусу келе.

– Апа, эски салатты койгулачы, азыр эч ким андай дебейт, – Анан Жамийлага карады, – Жр бер кеттик, бизди ктп калышты. Алар эшикке чыга бергенде Турдукан жулкуна жетип келди:

– Менин тилимди албасаар кайрылып бул йг келбегиле!

– Чын айттыбы апа? – деди Турат токтой калып.

– Турат унчукпа, мен кала берейин, – Жамийла эне баланы уруштургусу келбей колун бошотту, – Сен эле барып келчи.

– Болбойт, – деди Турат орой, – Эгерде айтканыыз чын болсо артыман издебегиле, эми мендей балаар жок! – деди да Жамийланы колунан ала ылдамдай басып кетти.

– Кайда барып баш калкалайсы* – деген Турдукандын сзн уккан дагы жок, абдан ызалуу: “з ата-энемдин жасаган мамилеси тт деги, жер чукуп иштесем дагы й-блмд багам, эми мен жаш бала эмесмин, адамча жашоого кудуретим жетет”, – деп ойлонуп бара жатты. Ошол кн классташтары менен бирге болуп ойноп-клп отуруп анан тага маал тарашты, Турат мрбек деген классташынан жыйырма беш сом сурап алды да Жамийла эк шаарга кетип калышты.

– Байбиче, Тураттар крнбйт да, – деди кечинде келген Сагынбек.

– Сейит йлнптр, ошонукуна кетишти.

– Аа-а мейли, жаштар эмеспи.

– здрн здр билип калышты го?

– Кой тим кой, башкысы балам бактылуу болсо болду.

– Ким билет, жанагысы жакшылык кылбайт го?

– Анте бербе, ушул Туратты кандай гана тилек менен крдк эле, бактылуу болушсун, – деп Сагынбек жамбаштай кетти.

– Кой десе болбой алып алды, ким билет, – андан кийин Сагынбек аялынын сзн жооп кылбады: “Жаш кезинде байкаган эмес экенмин, з баласына дагы ушунчалык каршы чыгабы, гй болсо дагы бир жн, балдарды знч блп ийсем окшойт, азыр биз келиндин кызматына зар эмеспиз, Турдукан али жаш, здрнч жашаганы жакшы”, – деп ойлонуп жатты. Тн бою келбегенинен эрте менен блмсн карады Сагынбек, кечээги бойдон экенин крп:

– Балдар келбептир го?

– Келип калаар…

– Ушунча жрб, барып сурап келчи.

– здр келет да, мен алардын артынан жрмк белем?

– Анда мен барып келейин, – деп Сагынбек чыгып кетти.

– Деги кандай блг жолуктук эле, баламдын башын айлантып келип тозокко салмай болду, – деп знч кбрнп жатканда Салкын кирди, – Кел.

– Жамийла жакшыбы, ошону крйн деп эле келдим.

– Ой лбйт ал, арамза болсо керек, кечээ Туратты ээрчип кеткен бойдон келише элек, – деди Турдукан жактырбагандай карап.

– Каякка кетишти?

– Тиги Эрмектин баласы Сейит йлнгн тура.

– Тетуш немелер барат да, жакшы болуп калса эле болду, бечара ал да бирнн баласы эмеспи, менин эки кызым кйд, алыс кетишпедиби, аларды ойлонуп жаным трт чарчы болот, бтн эл, бтн жерде кандай гана кнд жршт деп.

– Жакшы болсо барган жерине сый болот да.

– Капырай, мен сени тааный албай калдым, мен билген Турдукан эмесси ай, жалгыз бала сйп-кйп алган келинди кантип жаман крс? – деди Салкын ага тагала карап, – Ушул баланы кргнч эмне кнд крбд эле?

– Клг жакканын албаса кантем?

– Сага жакпаса Туратка жагат.