Турэмны дзёньнік

Сон: калоны цяжкай ваеннай тэхнікі, Ізноў у раёне Равячкі. Прысьнілася i Натальля Матыцкая. I так выяўна бачыў яе чорныя вочы, буйныя рысы твару. Была мне радая. Мы сядзел ў нейкай кінатэатральнай зале. Я быццам бы выпадкова апынуўся побач, проста выпадкова праходзіў міма...

„Бізнэсмэн” Вайхоўскі крычыць мне: „Ды я вашу партыю БНФ за вагон піва куплю!”

17-га

Сьнілася дачка Валі Натальля. Кудысьці мы ехалі на нейкім лімузінчыку. Было лета, яна сядзела леваруч, я браў яе за адкрытую да пляча правую ручаньку - спрабавала вызваліць. Потым віншавалі мяне невядома зь якой нагоды.

А вось табе характарыстыка расейскага мужычка з раману Міхала Аляксеева „Вішнёвы вір”: „Однажды ранней весною, незадолго до того, как распуститься листьям, когда ветви деревьев были ещё голы и только подёрнулись тончайшей зеленоватой дымкой пробуждающихся почек, Карпушка приволок в сад дюжины три бороньих зубьев и заколотил их все в ненавистное ему дерево, полагая, что осокорь захворает, почахнет-почахнет, да и помрёт. Из пораненых мест обильно заструился прозрачный, как слеза, сок, и это обрадовало Карпушку”.

18 ліпеня (чацьвер)

Азнаёмілі з паперай, якую сьледчы накіроўвае ў Генпракуратуру (дакумент №12319 ад 17.07.96 г.).

Адправіў ліст Галіне ў Друю.

20 ліпеня

Вайхоўскі моліцца, ня хоча на Валадарку. Сапраўды, там ня так „утульна”, як у „амерыканцы”. I Караткевіч баіцца помсты людзей, якіх ён некалі адпраўляў пад суд. Што ж, маліцеся.

„Але скажы мне, дарагі сябра, няўжо, калі ты ўзыдзеш на трон, у Англіі ўсё яшчэ будуць стаяць шыбеніцы? А гэты стары паяц закон няўжо па-ранейшаму будзе душыць іржавымі ланцугамі ўсялякія праявы мужнасьці?” Гэта з Шэкспіра, Генрых IV, першая частка.

Аднойчы Дыягена спыталі, калі чалавек павінен вячэраць. Ён адказаў: кал гэта заможны грамадзянін - як толькі захоча, калі бедны - як будзе магчымасьць.

Нядзеля, 21 ліпеня

Адбой, пілі парашковае амерыканскае малако, пакрышыўшы ў яго батон. У нас на хутары Казіміраўка такая страва называецца рулі.

Ізноў дождж, сыра. Суседзі зьбіраюцца пераязджаць: адзін на Валадарку, другі - „на бальнічку” (турэмны шпіталь). Кешар заканчваецца, пачынаецца пякотка; хлеб пайшоў дрэнны, кіслы i заляжалы. У акенцы льшнуў вокам кантралёр.

„Любоў да Радзімы, як яе разумела Жанна Дарк, - гэта нешта значна большае, чым звычайнае пачуцьцё, - гэта страсьць, самазабыцьцё. Яна была ўвасабленьнем духу патрыятызму - патрыятызмам жывым, з плоці i крыві, які можна адчуць навобмацак i ўбачыць вокам.

Каханьне, Міласэрнасьць, Спачуваньне, Вайна, Годнасьць, Mip, Паэзія, Музыка - усё гэта можна сімвалізаваць чым заўгодна, адлюстраваць у вобразе мужчыны альбо жанчыны любога ўзросту; але далікатная, стройная дзяўчына ў росквіце

гадоў, з вянцом пакутніцы на галаве i мячом у руцэ, якім яна рассекла ланцугі чужаземнага ўладарства на целе сваей радзімы, ці гэта ня самы дакладны сімвал Патрыятызму, які будзе жыць у стагодзьдзях да рэшты часоў”.

Марк Твэн, „Жанна Дарк”

22 ліпеня (панядзелак)

На выгул не хаджу, вылежваюся. Ажывіліся думкі пра жанчыну. У Расеі за слова таксама судзяць - працэс Валерыі Навадворскай.

„Крыўды чаканяцца на жалезе, добрыя справы пішуцца на вадзе.”

Берта

„Калі засталіся яшчэ грамадзяне, якіх хвалюе абарона людскіх правоў, няхай яны вывучаць законы Злучаных Штатаў пра змовы. Абвінавачваньні ў змовах выкарыстоўваліся, каб прымусіць назаўсёды змоўкнуць найлепшых людзей Англіі. I тое, што гэта састарэлая форма гвалту ўкараншася ў нашай краіне, прымушае задумацца пра многае”.

Кларэнс Дэрроу

24 ліпеня (серада)

Мы перажываем зараз адзін з тых момантаў, калі быць юрыстам – ганаровы абавязак. Такія магчымасьці даюцца адвакату альбо судзьдзі, бадай, толькі аднойчы ў жыцьці, i, каб выканаць свой абавязак, яму трэба знайсьці ў сабе мужнасьць, трэба вытрымаць нялёгкую барацьбу. У такія хвіліны ён павінен валодаць надзвычайным прамоўніцкім дарам, здольнасьцю пераконваць у правільнасьці сваёй пазіцыі.

Позны вечар, пасьля адбою пішам, палім сьмярдзючыя цыгарэты, крадком глядзім тэлевізар.

З другога заезду ў шпіталь КДБ я вярнуўся 10 ліпеня. 10 камера „амерыканкі” аказалася пустой - сусед выехаў на зону, захапіўшы з сабою некалькі нумароў „Нашай Нівы” i „Свабоды”. Магчыма, па невялікім часе мы з ім сустрэнемся ўжо там, дзе адбываюць судовую кару. Але пакуль што я тут, i мяне цікавщь ува ўсей сваей шматграннасьці тутэйшае існаваньне.

Дні бягуць нават у камеры. „Как мало прожито, как много пережито”. У мяне, што праўда, i пражыта нямала - 34. I трэба яшчэ пражыць. Трэба! Хачу ўбачыць паразу ворага i трыюмф нацыянальнага духу.

Мая неасьцярожнасьць служыць мне аховаю - дэвіз „Справы № 182”, якую скончыў чытаць 12 ліпеня.

25 ліпеня

Днямі думаў пра былую жонку Вольгу. Сёньня прысьнілася. Ніякіх знакаў з волі. Пішу, чытаю, нагой хістаю.

Няма голасу, які можа згубіцца бяз сьледу, няхай гэта нават адзінокі голас чалавека ў пустэльні.

26.07.96 году