Vortaro de Esperanto 1910

Ago de tiu, kiu protektas.

Protektanto.

Homo, kiu protektas.

Protektato.

Homo, kiu estas protektata.

Protektorato.

Rilato inter du ŝtatoj, el kiuj la pli potenca protektas en la eksteraj aferoj la malfortan, kiu estas parte dependa de ĝi:

Tuniso estas sub la protektorato de Francujo.

Protesti.

Energie deklari sian mal- konsenton, malaprobon:

protesti kontraŭ arbitra agado de estraro.

Protesto.

Vortoj de tiu, kiu protestas.

Protestanto.

-

1.

Homo, kiu protestas.

- 2.

Adepto de la protestantismo.

Protestantismo.

Religio, aperinta en la XVI

^a

jarcento, kiel protesto kontraŭ la katolika eklezio.

Protokolo.

Mallonga raporto pri fakto, redaktita tuj, post kiam ĝi okazis; resumo de diskutoj kaj decidoj de kunsido, redaktita en la kunsidejo:

polica protokolo pri ŝtelo; protokolo de kunsido.

Protoplasmo.

Subtanco, el kiu konsistas ĉiu vivanta ĉelo.

Prototipo.

Primitiva tipo, pratipo, unua modelo: La skribmaŝino de Remington estas la prototipo de ĉiuj skribmaŝinoj.

Provi.

-

1.

Uzi, apliki, por kontroli, ĉu io estas taŭga:

provi instrumenton, provi regulon. -

2.

Peni fari ion, por konvinkiĝi, ĉu oni povos, scios tion fari:

Provu naĝi.

Provo.

Ago de tiu, kiu provas.

Provinda.

Kiu meritas esti provata.

Proverbo.

Mallonga populara frazo, esprimanta veron, observitan de la popolo:

Nur tiu ne eraras, kiu neniam ion faras.

Proverba.

De proverbo; kiu estas citata ofte, kiel proverbo, kvazaŭ proverbo:

La fideleco de la hundo estas proverba.

Komparu:

Aforismo, maksimo, moto, sentenco.

Providenco.

Antaŭzorga saĝo de Dio en la regado de l' mondo, en la homaj aferoj.

Provinco.

-

1.

Parto de regno, adminis- trata de speciala reprezentanto de la centra registaro:

la provincoj de la antikva Romo.

- 2.

Tuta lando ekster la ĉefurbo:

Parizo kaj la provinco.

Provinca.

-

1.

De la provinco:

provinca oficisto.

- 2.

Posedanta provincajn trajtojn:

provinca modo, provinca elparolado.

Provincialismo.

Esprimo, uzata en unu provinco, ne en la tuta lando.

Provizo.

Kolekto de materialoj, de objektoj, destinitaj por estonta uzo:

provizo de nutraĵo.

Provizi.

Liveri provizon, liveri ion necesan por estonta uzo:

provizi kelon je vino.

Provizejo.

Loko por provizoj.

Provizora.

Destinita por nelongedaŭra uzo kaj anstaŭota per definitiva:

provizora ponto, provizora regularo.

Provizore.

En provizora maniero.

Provizoreco.

Eco de tio, kio estas provizora.

Prozo.

Ordinara literatura verko sen versoj.

Proza.

-

1.

De prozo, kiu koncernas prozon:

proza verkisto, proza stilo. -

2.

Sen noblaj sentoj, sen idealoj:

proza vivo.

Prozaĵo.

Proza verko.

Prozelito.

Konvertito.

Prozelitismo.

Emo fari prozelitojn.

Prozodio.

Scienco pri la ritmo de la versoj.

Pruda.

Ŝajniganta ekstreman hontemon. sentemon en ĉio, kio koncernas la bon- morecon.

Prude.

En pruda maniero.

Prudeco.

Eco de tiu, kiu estas pruda.

Prudento.

Kapablo antaŭvidi kaj eviti la erarojn kaj danĝerojn de la vivo.

Prudenta.

Posedanta prudenton:

prudenta homo, prudenta ago.

Prudente.

En prudenta maniero.

Senprudenta.

Ne posedanta prudenton. Komparu:

Intelekto.

Prujno.

Glaciiĝinta roso, glaciiĝinta nebulo.

Pruno

(Bot.). Frukto de l' prunarbo.

Prunarbo.

Arbo el la familio de l' amigdalacoj

(Prunus).

Prunelo

(Bot.). Arbo el la familio de l' amigdalacoj

(Prunus spinosa).

Prunti.

-

1.

Doni ion al iu, kondiĉe ke oni redonos:

Pruntu al mi vian libron. -

2.

Preni ion de iu, kondiĉe ke oni redonos:

Mi pruntis de vi vian libron.

Prunte.

Kiel prunton, kiel prunto:

prunte doni, prunte preni.

Prunto.

-

1.

Ago de tiu, kiu pruntas:

La prunto ofte faras malamikon el amiko.

-

2.

Objekto, mono pruntita:

redoni la prunton.

Pruntisto.

Homo, kies profesio estas prunti.

Pruvi.

Montri per objektoj, faktoj aŭ rezonado, ke io estas vera:

pruvi sian sen- kulpecon, pruvi geometrian teoremon.

Pruvo.

Argumento aŭ fakto, montranta, ke io estas vera.

Pruvebla.

Kiu povas esti pruvita.

Psalmo.

Lirike-religia versaĵo aŭ kanto: