Vortaro de Esperanto 1910

Tropika arbo el la familio de labromeliacoj

(Ananassa sativa).

Anapesto.

Trisilaba versa mezuro, konsistanta el du mallongaj, aŭ neakcentitaj silaboj kaj tria longa aŭ akcentita.

Anarĥio. - 1.

Sistemo politika kaj socia, en kiu ĉiu individuo vivas sendependa, sen iu ajn estraro aŭ registaro. -

2.

Plena senordo.

Anarĥia.

De anarĥio, bazita sur anarĥio.

Anaso

(Zool.). Korta naĝbirdo

(Anas domestica).

Anatemo.

Solena malbeno; malbeno.

Anatomio.

Scienco pri la makroskopa strukturo de organismoj:

La sekcado estas la ĉefa esplora metodo de la anatomio.

Anatomia.

De anatomio, koncernanta anatomion.

Anĉovo

(Zool.). Malgranda manĝebla fiŝo, ordinare konservata en oliva oleo, uzata kiel spicaĵo

(Engraulis encassicolis).

Anekdoto.

Mallonga sprita rakonto.

Aneksi.

Aligi, precipe aligi al regno fremdan provincon:

aneksi post venka milito.

Anekso.

Ago de tiu, kiu aneksas.

Anemono

(Bot.). Vegetaĵo el la familio de l' ranunkulacoj

(Anemone).

Angeliko

(Bot.). Vegetaĵo el la familio de Pumbeliferoj

(Angelica).

Angio.

Kanalo, tubo, tra kiu fluas la sango, nutraj fluidaĵoj de l' bestoj kaj vegetaĵoj.

Angiologio.

Parto de la anatomio pri la angioj.

Angilo

(Zool.). Serpentosimila manĝebla fiŝo

(Anguitla vulgaris).

Angino

(Med.). Inflamo de la gorĝo.

Angulo. - 1.

Nelimigita spaco inter du sin renkontantaj linioj rektaj. -

2.

Nelimigita spaco inter du aŭ kelke sin renkontantaj reciproke ebenoj. -

3.

Malvasta, kaŝita loko.

Triangulo

Parto de l' spaco, limigita de tri sin reciproke renkontantaj linioj.

Multangulo.

Parto de l' spaco, limigita inter kvar, kvin k. t. p. sin reciproke renkontantaj rektaj linioj.

Anĝelo. - 1.

Ĉiela estaĵo, akompananta kaj servanta Dion; ĉiela sendilo.

Malbona anĝelo

= diablo, satano. -

2.

Persono tre bonkora, dolĉa, tolerema:

anĝelo de l' pacienco.

Anhidra

(Ĥem.). Senakva.

Anilino.

Olea substanco, produktata el indigo (industrie el nitrobenzolo) kaj uzata por farboj.

Anilina.

De anilino, enhavanta anilinon:

anilina farbo.

Animo.

-

1.

Spirita kaj senmorta parto de la homo:

La senmorteco de la animo estas dogmo de preskaŭ ĉiuj religioj. -

2.

Sidejo de la sentoj kaj konscio. -

3.

Esenca, ĉefa parto aŭ aganto:

animo de entrepreno.

Anima.

De animo, koncernanta animon.

Anizo

(Bot.). Vegetaĵo el la familio de laumbeliferoj, kies grajnoj estas uzataj kiel spicaĵo, por likvoroj

(Pimpinella anisum).

Ankaŭ.

Same kiel aliaj, kaj, krom tio:

Ankaŭ mi venos

= venos aliaj kaj mi.

Ankilozo

(Med.). Rigideco de artiko, kaŭzita de malsano.

Ankoraŭ. - 1.

Ĝis la nuna tempo: La laboro ne estas ankoraŭ finita. Li ankoraŭ laboras. -

2.

Ree: Ankoraŭ unu fojon.

Ankro.

Fera ilo, ĵetata en la akvon por fiksi ŝipon: La ankro estas emblemo de l' espero. Ĵeti ankron, levi ankron.

Anobio

(Zool.). Lignomanĝanta insekto el la vico de l' koleopteroj

(Anobium tesseiaium).

Anomalio.

Io nenormala; dekliniĝo de ĝenerala regulo.

Anomalia.

Nenormala, dekliniĝanta de ĝenerala regulo.

Anonci.

-

1.

Publike sciigi:

anonci en gazeto.

-

2.

Diri laŭte la nomon de l' vizitanto, kiu eniras en la salonon.

Anonco.

Vortoj anoncantaj. Komparu:

Afiŝo, avizo, prospekto, reklamo.

Anonima.

Sen nomo de aŭtoro, de posedanto:

anonima letero, societo.

Anonimo.

Io anonima.

Ansero. - 1.

(Zool.). Korta naĝbirdo

(Anser domesticus).

-

2.

Malsaĝa persono.

Anstataŭ.

En la loko de: Anstataŭ ĉapelo surmeti ĉapon. Anstataŭ babili, laboru.

Anstataŭi.

Esti uzata anstataŭ io; okupi la lokon, plenumi devon anstataŭ iu: La mielo anstataŭas la sukeron. Dum la foresto de la prezidanto anstataŭis lin la sekretario.

Anstataŭo.

Ago de tiu, kiu anstataŭas.

Anstatauigi.

Uzi anstataŭ io, doni la oficon de iu: anstataŭigi mortintan oficiston per nova.

-Ant.

Finiĝo de la aktiva participo de la estanta tempo:

saltanta, kantante.

Antaŭ.

-

1.

Prepozicio, esprimanta: a) Tempon, momenton pli fruan, ol alia: La spektaklo komenciĝis antaŭ la oka horo. Mi venis antaŭ li. b) Lokon, pli proksiman, ol alia: La puto estas antaŭ la domo. -

2.

Prefikso, esprimanta agon, staton, okazantan pli proksime, pli frue: antaŭiri, antaŭdiri.

Antaŭa.

Estanta antaŭ io: antaŭa parto de domo, antaŭa preparo.

Antaŭe.

-

1.

Pli frue: Antaŭe pensu, poste agu. -

2.

En antaŭa loko: Antaŭe iris heroldo kaj post li dek kavaliroj.

Antaŭen.

Al antaŭa loko, antaŭ sin: Antaŭen!

-