Заговоренный меч (на каз.яз.)

Хан кезінде жрта сыр бермеген. Жрт аса жаа дайындала бастаан шата лаына «Ора жылышы да аса Абаайын оспа екен» деген хабар тиген. рине, аса аза дстрі бойынша кім болса да атысуа хаы бар. Біра хан баласыны лы асына есікте жрген лы ат оспашы деген сыбыс білайырды атты орлаан. Оны стіне егер осы лды Абаайы барлы ханзадаларды жйрігінен озып келе алса не болма? Бдан арты масарашылы ммкін бе? Бкіл ара халы онда білайырды клкі етуі даусыз. Ханны блай ойлауа себебі де бар еді.

Осыдан екі жыл брын, Тарланкгін жаратып жрген кезінде, білайыр лдеалай жылысына баран. Ол сол жолы бір таданарлы оиаа кездескен… Ора малшыны былтыр жылыа осып жіберген Абаай деген бестісі ш кннен бері тірі жана статпай ойыпты. статпайды емес-ау, талай асау- ды бастыртпай уып жететін жйріктер, бан таяма тгіл, тіпті шаына ілесе алмай алады екен. Хан ызып кетіп, ерте, бгін асыр уамын деп бден жаратан Тарланкгімен Абаайды ууа бйры берген. Асау уып йренген бір жылышы олына рыын ап, Тарланккке міне сап, шеттеу жайылып жрген Абаайа лап ойан. Ат дбірі шыысымен-а еле ете ап, Абаай басын ктеріп алып, зіне мтылан рышыны кзі шалып, ор ояндай ата жнелген. Бкіл Дшті ыпшата алдына жылы салмаан Тарланкктен сытылып шыа берген. Тарланкк талай жеткен, Абаай бесті талай тылып кеткен. Осы шабыс ш бие сауымындай мезгіл алан. ш кн уында болан жас жылыны аншырдай боп бден жараан Тарланкк ойсын ба, аыры Абаайды мойнына ры тскен.

Бл оиа осыдан екі жыл брын болан. немі жорыта, талас-тартыста жрген білайыр оны мытып та кеткен. Сйткен Абаай азір жетіде. Жыл- ы баласыны жал-йрыы тгіліп, тяы бден бекіп, кемеліне жететін кезі. білайыр мытанмен, Абаайды Тарланккпен таласа тсуге жарап аланын енді Ора жылышыны зі есіне салды. Хан іштей шамдана бастады. Осы кезде таы бір суы хабар жетті. Баты-ожа узір зіні толып жатан креген кз, са ла тышылары арылы Ора жылышымен келіні Аозыны бірер рет кездесіп аланын естірткен. Онсыз да аарына мініп алан білайыр Ораты тадырын біржола шешкен.

Баты-ожа узір жіберген жеті арашы айсыз тастай араы тнде кеп, бйгеге жаратып жрген Абаайын осыны жанына атарып ойып, кзіні шырымын алалы йытап кеткен Ораты дл стінен шыан. Жатан жерінен трызбай ол-аяын мытап таып, Абаайды йрыына зын аранмен байлап, «шу!» деп амшымен бір тартып оя берген. Абаай ара тнді сілкіндіріп, йрыына байланан быжытан ркіп, бетіні ауан жаына тасырлата шаба жнелген. Жеті арашы узір мірін орындады деп мз болып кліп ала берген. Сол кні таерте Ораты алай лгенін білайыр естіген. «лін білмеген лек. Хан келінінен дмеленетін сабазсы ой. Саан со керек» деп хан миыынан клген де ойан. ара жер лгенге де хабар береді, астан айтаннан кейін зынла бл оианы Аозыа да жеткізген. Нсілі берік жас йел, іші оттай кйіп, кеудесіне айысы сыймай трса да сыртына еш сыр шыармаан. Бар ашуын жрегіне тйіп сазара алан.

Жасынан ерке-шора боп скен келінінен «осы таы бір сойан шыарып жрер» деп кдіктенген білайыр Аозыа кісі салан.

— дай риза, біз риза, лымны атына шіркеу келтірмей жыл отырды, — деді, — жас жан еді, обалына алмайын, ерге шысын. Аа лсе, ініге мра, Шах-Буда лым аза боланмен тірі лі он лым бар, тадааныны атын айтсын, осамын.

«Жасы, ойланып крейін, ойымды ш кннен кейін айын атам — хан иемні зіні алдында айтамын» деп Аозы жауабын айтаран.

ш кннен кейін білайыр зіні зегілес серіктерін, батырлары мен билерін шаырып алып, соларды кзінше:

— Келін шыра, ойланып болан шыарсы, ай айныды тадады, атын айт, — деді.

Жесір слудан дмесі бар, ордада отыран ханны он лы бірдей Аозыа кздеріні жанарын тге арады. Аозы да оларды жайбараат бір шолып тті. Аырын жымиды.

— Он лыыз да алмас кездіктей бірінен-бірі ткен асыл! Тадау да иын, — деді ол сол жымиан алпында, — йтсе де хан ата, сізден бір тілегім бар…

— Айт.

— Орындайтын болсаыз… айтайын.

Хан ойлана сйледі.

— Орындалмайтын тілекті Аозы келінні зі де срамас деп жоримын. Егер Сайбан шаыраына кір келтірмейтін болса…

— Жо, кір келтірмейді. Мені тінішім абыройыыза абырой осады.

— Тыдалы онда. Айт.

— Айтсам… — кенет Аозы ойнынан ара ранды суырып алды. — Міне, ран, хан ата, — деді ол. — Осы ранды басыма ктеріп трып мір-баи ерсіз туге ант етемін. Сізден тінемін, антымды бздырып арысыма алмаыз.

Ораты алай лгенін Аозыны естігенін хан бірден ты. Бір ст он лын бір жылышы рлы крмеген ткаппар келінін антын бзызып, еріксіз аттастырып шін де алмашы болды. йткенменен, бны брі хан йіне кір келтіретінін ойлап білайыр:

— Бердім тілегіді, — деді басын жерден ктермей.

Жма кнді дозаа айналдыран, о слекет дние! тте, тте, мір-баи ерсіз туді ант еткен Аозы Ораты тірі аланын білген жо. Бл адам сенгісіз ажайып оиа еді. Тастай араы тнде йрыына байланан заттан ріккен Абаай тарсылдата жкіп шауып келе жатып, алдында жатан ара суа кмп берген. Артындаы заты су жаасында сіп тран жуан йекі талдара маталып, брте ат орыты кл шетіндегі алы шыла шырмалып не рі, не бері жре алмай алан. Таерте жылы суаруа келген жылышылар зын арана байланан, бет-аузыны тамтыы жо, тек кеудесінде шыар-шыпас жаны бар Ораты тауып алан. Болан оианы айтпай тсінген серіктері кзден таса, лытау маындаы бір гірге апарып баан.