Заговоренный меч (на каз.яз.)

Бл жайды білайыр хан да білмеген. Тек бес жыл ткеннен кейін ана, соынан аламанын ертіп, лсін-лсін жылысын шауып маза бермей жрген жырты бет, жалыз кз батыр осы Ора екенін естіген.

Ал, ол кндері хан Ораты ат йрыына байлатып біржолата жо еттім деп ойлаан. Сондытан да келіні ран алып ант еткенде, «Ора болса да жо, мейлі» деп тілегін бере салан. Хан абаыны ашылмауына, рине, Саян да себеп болды.

білайырды Бркіт руынан алан йелінен Шах-Буда слтан мен ожа Мхамед, Маыт бйбішесінен Ахмет пен Мхамет-слтан, оырат руынан алан бйбішесінен Шайх-Хайдар, Санжар, Шайх-Ибрагім, тртінші бйбішесі лыбекті ызы Рабиу-Слтан-Бегімнен Кшкінші мен Сйіншік слтан туан-ды. Шабуылда тоалдыа Барлас руынан алан йелінен А-Бры пен Саид-баба дниеге келген. Осы он бір баладан е тыш Шах-Буда пен Рабину-Слтан-Бегімнен туан Сйіншік слтан бір тбе де, зге балалары бір тбе болатын. Шах-Буда о дниеге аттананнан кейін, білайырды лкен баласына деген махаббаты одан алан екі ла ауан.

сіресе екі баланы лкені Мхамед-Шайбаниды те жасы кретін (бл атты да оан зі ойан). Ал балалы мінезінде де Шыыс рпаыны анына біткен айсарлы, аілездік бар-ды.

Келіні Аозыа деген ашуын да хан осы екі немересін жетім алдырып, ксітпейін деп зер кешірген-ді.

Ал осы он бір бала, олардан туан толып жатан немересіні ішінен білайыр келешекте Ордамны тірегі болады деп наашысы Аса Темірге тартан, кесіп алса ан шыпас атал, Сйіншік слтан мен немересі Мхамед-Шайбаниды ерекше кіліне уат ететін. ке балаа сыншы, мір білайырды болжауын дрыса шыарды. Біра болжауы дрыс боланмен де, бл екеуінен Сайын таы зірге тым алыс жатан-ды. Шах-Будатан кейінгі кезек Шайх-Хайдардікі еді.

Брындыты атасыны таыны жанына келген Мхамед-Шайбаниа шет кздерімен аса бір штене арауынан, немересіні тадыры жеіл болмайтынын, басынан талай ауыртпалы, анды тартыс тетініне хан шек келтірмеді. «Соны бріне осы албырт Мхамед шыдай ала ма? Шыдай алса, жауына ттеп бере ала ма?» деген обалжу сра осы тойдан кейін оны ойынан кетпей ойды. ыран с балапанын басып шыарарда, е алдымен зіні ясына жаын жерден туатын ауіпті ойлайды дейді. Егер ол ауіп жылан, не болмаса баса бір орынышты жыртыш а болса, сол жауларын жойып, ясына туар атерден балапанын тармай, жем іздеп алыса шпайтын крінеді.

Мхамед-Шайбаниге деген Брындыты кзінде жар еткен шпендік отты білайыр есінен шыара алмай ойды. «Немереме жаын жау, сыбдырын білдірмей шаар улы жылан осы Орыс ханны рпатары, — деді ішінен білайыр, — егер рпаы ауіп-атерсіз дние ызыын крсін десе е алдымен осы Брындытарды кзін рт!».

Ал екінші жасы крері Сйіншікке келгенде білайыр бір орнында отыра алмайды. Астынан сыз ткендей трегеліп келіп, ерсілі-арсылы ызалана жре бастайды. Ханны бйтуі тек Рабиу-Слтан-Бегімге деген ызаныштан ана тумаан-ды. Жан кйінер, намысына тиер баса да бір ырсы пайда бола алан.

Алдыы жылы орасан жорыынан білайыр, жзікті кзінен тердей ш текежаумыт кре бесті келген. Хан ордасына тиісті олжаны блгенде, лгі бестілерді сый-сияпат етіп сйікті кіші бйбішесі Рабиу-Слтан-Бегім слуа тартан. «Аулы кшкенде, екі баламен ш креді мін. Аса Темірді немере ызына сйтсе, жарасады» деген. Осы бір сзімен бкіл Азия мен ндістанды тітіреткен лы мірді шаарын шауып, немере ызын тартып алып, йел етіп отырса да, анды кз Крегенні аруаына бас иетінін білдірген. Бл тарту, зге бйбішелеріні арасында кезінде кндестіктен туан жанжал да шыара жаздаан. Сол бестілер биыл ауыздарымен с тістейтін жеті жасар ат болан. Биылы тойда білайыр оларды да бйгеге осып крмек боп, Рабиу-Слтан-Бегімге:

— Ханым, ш креді тойа мінбей апарыдар. Тарланккпен бірге бйгеге салмапын, — деген.

Срме асты, аудай аппа, отыз беске, келіп алса да, лі де шаай тстей жарыраан слу Рабиу-Слтан-Бегім:

— ш кре бйгеден келсе бірге келеді, алса бірге алады, — деген, арааттай млдіреген лкен бота кздерін найзадай зын кірпіктеріні астынан хан таындаы еріне жаудырата адай, — тізбектеліп шан оыр аздай шеуіні атар келгені жарасымды. Біра б жолы бйгеге салуды реті алай болар екен, ортаншысыны аяына жем тсіп, асап жр. абылбай сынышы кеше арап кетті.

— Олай болса, бл жолы оя трайы, — дей салан хан.

Батыр Саян жанындаы екі кзетшімен Сыана жаа, дл сол кні ораа келінген осы ш кремен ашан. «Баытты жігіт жалыз ана ханны жас бйбішесін шып оймапты, райсысы бір руды жылысына татитын ш сйглік жйрігін мініп кетіпті! андай орлы, ханны намысын аяа таптар ылы!» Сыбырлаанды дай естімей ме, дай лаына жетер сзді, жрт алай сатанып сыбырласа да хан лаына да жеткен. білайыр жрт сегін ойына алса боланы, шиырап шабатын бурадай аарлана тседі. «Рабиу слу мен батыр Саян арасындаы баяы жел сз бен ш крені ауылда алуы… ш креді ш кісіні мініп кетуі — брі бір тйін» дейді хан ішінен жне бас узірі Баты-ожа арылы ш креді той алдында абылбай друішті крмегені аныталан. Сір, ханым берген сыйлыа ызыан болуы керек, абылбайды зі ш креді араам депті, ал оны бірге еріп жрген шкірттері сынышыны бл кндерде тіпті Орда-Базарда болмаанын айтыпты. Ханда «Баты-ожа узірі бір жаман оймен шындыты брмалап жр ме, лде сынышы шкірттеріні арасында кншілдік боп, абылбай артты сзін дейі бран жо па екен» деген ой болмаан-ды.