— лындарым, — деген жанына келген балаларыны мадайларынан иіскеп, — мен енді сендерге жопын… Сендерді алдарыда кнм бар еді, ол кнмды зіммен бірге кетіп бара жатырмын, — деген ысыла сйлеп. — Ал енді ажал алдында сендерге жалыз ана тілегім бар, орындайсыдар ма?
Екі бала бірден:
— Орындаймыз, — деп тізелерін бккен.
— Орындасадар… Мені тілегімді тыдадар… Міне Жаан екеуміз сонау жат жерге келін боп тсіп едік. Ммкін сол жат жерде екеуден-екеу боландыымыздан ба, мір баи тату-ттті ттік. келері андай астасып жрсін, бірімізді біріміз титтей де кілімізді алдыран жопыз. Сендерден де тілейтінім — сол. Мына наашы апалары Жаанны баласы асыммен тату-ттті болыдар… Адам баласын аяуды білмеген лы бабалары Тыболатты[51]
сендер де тымысыдар, тбі нсілдеріе тартып кетулеріе кмнім жо, біра мені зиратында тыныш жатсын деседер, асыма ол ктермейсідер! ран стап осыан ант берідер.Аозы келін боп тскеннен кейін сегіз жыл сарайып барып тышын крген. Содан шыар, анасы мен балалары арасындаы махаббат орасан берік болатын.
— Міне, ран, міне, антымыз, — деп екі жігіт асымды ан етпеске ант берген. Жаан да Мхамед-Шайбани мен Махмуд-Слтана асым жаынан асты жасатпаймын деп апасы Аозыны сендірген.
Сол кні Аозы айтыс болан. Ел болып, хан рпатары оны рметпен Ахмет Яссауи мешітіні іргесіне жерлеген. Шешесі Аозы лгенде ер жетіп алан екі баласы бірдей жас нрестелердей, жер бауырлап аыл-тегіл боп жылаан. Сондытан да олара деген жрегінде бір лкен жылы сезім сатап, Жаан еліне айтан. азіргі айтып траны осы жйт.
— Жарайды, — деді Жнібек, Мхамед-Шайбани мен Махмуд-Слтан асым слтанмен тату-ттті болсын. Тбі осы ос бріні бірі білайырды таына отыруы ха. Ал асым мені таымны тпкі иесі. Апалы-сілілі екі адамны хан татарында отырар балаларыны жауласпауы керек-а тілек. Біра ол ммкін бе? Хан таындаы адам айдаарды стінде отыран адаммен бірдей. зін айдаар жтып жібермес шін, ол сол айдаара туан кесін, жалыз баласын рбан етуге бар. Хан таын орау ашан да болса ымбата тскен. Екіні бірі бл кеселден аман тыла алмаан. Осы ауыртпалыты бріне шыдап асым слтан жерін, таын аламын деп мтылан Мхамед-Шайбани мен Махмуд-Слтана арсы сойыл рмай отыра ала ма?
— Мхамед-Шайбани мен Махмуд-Слтан асымжанны таын аламын деп, сойыл соып соыса шыпайды. олына ран алып аналарына берген серті бар.
Серт тек армана жету шін ана керек. Жарайды, Мхамед-Шайбани мен Махмуд-Слтан асым слтана тимесін, ал егер сол ос бріні бірі асымны туан аасы амбара, не дікке найза салса, асым слтан не істейді? Ал білайыр болса ауру… Тбі оны таына Шах-Будаты ос брісінен ыайлы білайырды баса рпаы жо.
Жаан еріні зіне ойан сраыны аншалы ауыр екенін енді ты. Жауап айтара алмай сл кідіріп алды. Кенет басын ктеріп алды.
— Онда ма? Онда… — Жаанны даусынан нсілі Керейге біткен айсарлы естілді. — Онда кекке — кек! ана — ан! асым слтан кесі мен аасыны шін айтарады. білайырды зін лтіреді. Мхамед-Шайбани мен Махмуд-Слтанны толып жатан ааларыны басын алады. Біра здері антын бзбай екеуіне де ылышын ктермейді. Егер мені ана дейтін болса, тышым асымжаннан осыны тілеймін. Мхамед-Шайбани мен Махмуд-Слтана бірінші боп шопар сілтемеймін, — деп екеумізді алдымызда ант беруін тінем. Егер бл арманымды орындамаса а стімді ккке сауып тем.
Ана тілегі асымны жрегіне анжардай адалды. Дл осы мезетте шешесі Жаанны апасы Аозыа берген удесіні аншалы ымбат екенін тсінді. Кенет ол орнынан атып трып, бір тізерлеп шешесіні алдына отыра алды да, беліндегі наркескенін ынабынан суырып ап, екі жаынан стап мадайына тигізді де, ылшылдаан жзінен сйді.
— Асыл болат наркескен, ос бауырым Мхамед-Шайбани мен Махмуд-Слтана сені бірінші боп ынабымнан суырмаса ант етем, — деді ол. — Егер антымды бзып ос бауырыма бірінші боп асты етсем, мына тран асыл анам Жаан бикені а сті рсын!
Жаан бике орнынан трегеліп баласыны олындаы жалааш а семсерді алды да ерніне тигізді.
— Асыл болат а семсер, егер ансырар болса, жалыз лым асыма емес, е алдымен мені жрегіме адал. Ана тілегін абыл аланы шін, оны рбаны болсам арманым жо деп кні брын ант етем!
Анасы мен баласыны бл ылытарын з кзімен крген хан Жнібек іштей екі сырды атты тйді. Бірі — асымны анасы Жаанды аса жасы кретінін. Екіншісі ткен тнде Жанбике тоалды йіне кезексіз барды деп йелдік мінез крсетіп, Жнібекті зіне дене слулыымен тартпа боп отыран Жаан бикені кенет шын ар-намысын орайтын іске келгенде, андай табандылыа болса да бара алатынын білді. «Слу йел егер аылды болса, еркекке тек зіні слулыымен ана емес, тере ойлылыымен де, табандылыымен де ымбатты болып кріне алады екен» деді ол ішінен. Ол осы стте лкен жректі йелді уа йелдік сезімінен де алыс трмайтынын атеріне алды. Мндай йелді намысымен ойнауды аншалы ауіпті екенін тсінді.