Анэксія: «Варыянты могуць быць»

«Што нам дзяліць?» — з прэтэнзіяй на рыторыку пытае ў «Расейскай газэце» (12 красавіка 19970 прэзідэн маскоўскага фонду «Палітыка» Вячаслаў Ніканаў. Спадар Ніканаў з«яўляецца, паміж іншым, родным унукам Вячаслава Молатава (на працягу дзесяцігоддзеў быў бліжэйшым паплечнікам Сталіна), які ўвайшоў ў гісторыю знакамітым пактам Молатава-Рыбентропа. Канечне, сын за бацьку не адказвае, тым болей — унук за дзеда. Але вось нядаўна ў нямецкім друку быў зьмешчаны артыкул пра нашчадкаў гітлераўскіх паплечнікаў — сёньня яны перажываюць «комплекс віны» перад народамі, якія былі вырачаныя іх продкамі на канцлагеры і газавыя камеры. Падобна, што ў нашчадкаў сталінскіх наркомаў — іншыя комплексы.

Спадар Ніканаў гуляе, як гаворыцца, у адкрытую. «Я лічу, што Беларусь уяўляе для Расеі інтарэс з эканамічнага боку найперш як наш асноўны транспартны і трубаправодны калідор. Ужо цяпер ільвіная доля нашага зьнешнего гандлю з Захадам ажыцьцяўляецца праз Беларусь. Безумоўна, такі інтарэс павінен быць галоўным для расейскага кіраўніцтва ў працэсе аб яднаньня. Я не бачу нічога дрэннашга ў тым, што ў „Газпраму“ ёсьць на Беларусі інтарэсы. На самой справе „Газпрам“ з яўляецца адным з важнейшых інтарэсаў расейскай зьнешней палітыкі, які ўплывае на палітычную сітуацыю ў тых краінах, зь якімі ён супрацоўнічае, наўрад ці меней, чымсьці наш МЗС».

Спадар Ніканаў адзначае, што ў інтэграцыі «плюсоў нямала. Гэта перш за ўсё аблягчэньне стасункаў з Калінінградзкай вобласьцю. Акрамя таго, павялічваньне эканамічнай прасторы, як правіла, заўсёды лічыцца карысным для дзяржавы».

«...І КАЛІ Я СЁНЬНЯ ЧУЮ, ШТО НЕЛЬГА ДАПУСЬЦІЦЬ КРЫВІ...»

Але «эканамічных» ці «стратэгічных» аргументаў — недастаткова. Паколькі ў вачах пэўнай часткі расейскай інтэлегенцыі імідж Лукашэнкі не мае, то робяцца спробы імідж гэты ўпрыгожыць. І тут фаназія — невычэрпная.

Лукашэнка адпраўляе сотні людзей за краты, аддае загады на зьбіцьцё безабаронных старых, дзяцей жанчын?

«Можна па-рознаму ставіцца да асобы Лукашэнкі,можна нават вельмі моцна яго не любіць. Аднак... пры ўсіх парушэньнях праў чалавека і свабоды прэсы, якія маюць места быць на Беларусі, на сумленьні Лукашэнкі няма крыві сваіх суайчыньнікаў». Што ж — гісторыя пакуль не знайшла доказаў, каб Ленін, Гітлер і Сталін уласнаручна кагосьці растрэльвалі. Сотні ахвяраў амапаўскіх ублюдкаў з пераломамі, раненьнямі, чэрапна-мазгавымі траўмамі,— гэта, відаць, яшчэ не адносіцца да катэгорыі «крыві».

Такіх пасажаў шмат, але ўсе яны ніякавеюць перад спробай Аляксея Ківы апраўдаць сімпатыі Лукашэнкі да Гітлера. «Будучы ў Германіі, ён, відавочна, жадаў крыху аблегчыць цяжар віны немцаў як нацыі за злачынствы гітлерызму (бо шмат якія беларусы да гэтага часу недаверліва ставяцца да немцаў). Трапіўшы ў цяжкую сітуацыю, ён не знайшоў адэкватнага зь яе выйсьця, што безумоўна зрабіў бы больш вопытны палітык». Спрабуючы выкруціць «інтэгратара нумар адзін» са становішча, зь якога выкруціцца ўжо немагчыма, Ківа нават не пацікавіўся фактамі — інтэрвью «Хандэсблад» Лукашэнка даваў не ў Нямеччыне, а ў Менску (а хай бы нават і ў бункеры Гітлера — што гэта мяняе?).

Ківа не абмяжоўваецца ўгаворамі. Ён канстатуе існаваньне «праблемы меншасьці, хай нават і вельмі нязначнай, якая супраць саюза. Бо па-сапраўднаму дэмакратычным грамадзтва лічыцца не толькі тады, калі лёс краіны свабодна вырашае большасьць, але і тады, калі ў максімальна магчымай ступені ўлічваюцца інтарэсы меншасьці».

Як жа прапаноўвае спадар Ківа ўлічваць інтарэсы гэтай «меньшасьці»?

«Калі не ўдаецца знайсьці рашэньне, якое б цалкам задавальняла меншасьць, дык воля большасьці зьяўляецца вызначальнай... І калі я сёньня чую, як некаторыя расейскія праціўнікі саюза, якія апранаюць адзеньні дэмакратаў, заяўляюць, што нельга дапусьціць крыві, бо Беларускі народны фронт гатовы пайсьці ў лясы, каб супраціўляцца абьяднаньню двух краінаў, дык адказваю: «...Экстрэмізм паўсюль і заўсёды падаўляецца».

Адкінуўшы стылёвыя навароты, гэты тэзіс сп. Ківы трэба ўспрымаць гэтак: «Вы кажаце, што не патрэбны саюз коштам крыві? Любым коштам, абы толькі саюз».

ПАМІЖ ЖЫЦЬЦЁМ І СЬМЕРЦЮ: АБІРАЮЦЬ СЬМЕРЦЬ

Агляд расейскай прэсы быў бы няпоўным, калі б мы пакінулі без увагі выступы ў ёй аўтараў з Менску. У гэтыя дні маскоўскія рэдактары не вызначаліся асаблівай пераборлівасьцю ў дачыненьне да аўтараў і іх іміджу. Падыходзіла ўсё — абы супраць незалежнасьці Беларусі.

Натуральна, у першых шэрагах — Сяргей Гайдукевіч, былы кебічаўскі памагаты, а сёньня — кіраўнік беларускіх «жырыноўцаў», ці, паводле ягоных уласных словаў, «самай масавай і структураванай, па-сапраўднаму цэнтрысцкай партыі Рэспублікі Беларусь — Ліберальна-дэмакратычнай партыі».