Аністыя

Пакой адпачынку на фабрыцы. Канапа, зручныя мяккія крэслы, вазоны з кветкамі, шахматныя столікі і столік з тэлефонамі. Ва ўсім адчуваецца прыгажосць і добры густ, калі б не мноства крыклівых плакатаў аб карысці працы, аб шкодзе алкаголю і нікаціну. «Праца — гэта маці асалоды. Стэндаль», «Які я шчаслівы, калі я працую! Л. Талстой», «Праца надае высакароднасць чалавеку. В. Бялінскі», «Адна кропля нікаціну забівае каня!», «Калі хочаш болей жыць, значыць, трэба меней піць». Жудаснае ўражанне пакідае вялізны плакат «Печань алкаголіка ў разрэзе». Надзвычай маляўнічы плакат, на якім рука — безумоўна, варожая — падносіць чалавеку чарку гарэлкі, а ён, адштурхоўваючы яе, кажа рашучае «не!».

Салавейчык захапіўся размовай па тэлефоне.

Салавейчык. Слухай, Жорык! (Рагоча.) Станок мне самы лепшы далі. І тэлефон побач паставілі… Не, раней не было. Спецыяльна для мяне паставілі. А я сказаў, што мне трэба часта званіць. (Рагоча.) Каля станка ў мяне аранжарэя, батанічны сад! Толькі цытрусаў не хапае!.. Паслухай, якіх яны тут лозунгаў навешалі… Ага, для мяне. «Праца — гэта маці асалоды. Стэндаль». Усёк? Асалоды! (Рагоча.) А мы з табой і не ведалі!.. Слухай далей… «Які я шчаслівы, калі працую! Талстой». Не, Лы Талстой… (Рагоча.) А яшчэ тут адзін плакацік ёсць… «Печань алкаголіка ў разрэзе»! Паглядзіш, і не тое каб піць — жыць не хочацца! (Рагоча.) А ты як думаў? Трэба ўмець жыць, Жорык!.. Ды не… Куды ж яны падзенуцца? Яны ж узяліся мяне перавыхоўваць. А я доўга буду перавыхоўвацца, усё жыццё! (Рагоча.)

Уваходзіць Ізабела з вялікім эскізам новай цацкі. З абурэннем аглядае сапсаваныя плакатамі сцены. Убачыўшы яе, Салавейчык прыкрывае трубку далонню і гаворыць цішэй.

Добра… Дамовімся… Тут прыйшлі. Я табе пазней пазваню. Гуд бай, бэбі!

Ізабела. Чаму вы не працуеце?

Салавейчык. А вы што — дырэктар?.. У мяне перапынак.

Ізабела. Да перапынку яшчэ пятнаццаць мінут.

Салавейчык. А ў мяне персанальны перапынак, падоўжаны.

Ізабела залезла на крэсла, каб павесіць эскіз на плакат «Печань алкаголіка ў разрэзе». Ззаду, пажадліва ўхмыляючыся, падыходзіць Салавейчык і хапае яе за калені.

Ух ты, якое хараство!

Ізабела (працягваючы яму эскіз). Патрымайце, калі ласка.

Салавейчык. Прыходзь да мяне сёння ўвечары. Бульвар Гогаля, сем-адзінаццаць. Я адзін жыву, у асобнай кватэры. Прыйдзеш?

Ізабела, саскочыўшы з крэсла, раптам заляпіла яму такую аплявуху, што Салавейчык ледзь утрымаўся на нагах. Другая аплявуха, трэцяя…

Ізабела (спакойна). Павесьце гэты эскіз на сваю печань, вунь туды…

Ачумелы Салавейчык хуценька ўскаквае на крэсла, вешае эскіз на плакат «Печань алкаголіка ў разрэзе». І толькі потым ужо пачынае разумець, што адбылося.

Салавейчык. Ты што?! Хочаш, каб я табе крэндзеляў навешаў?

Ізабела (спакойна). Паспрабуйце…

Салавейчык. Ты на каго замахнулася? На каго руку ўзняла? На яго вялікасць рабочы клас? На гегемона? А ты ведаеш, што я з цябе зараз зраблю?.. Блін! Мокрае месца! І нічога мне за гэта не будзе! Таму што я, я… праізвадзіцель матэрыяльных каштоўнасцей!

Ізабела. Вон адсюль, «производитель»!

Салавейчык. Што-о-о?!

Ізабела. Вон адсюль!

Гэта сказана спакойна, але такім тонам, што Салавейчык адступіў.

Салавейчык. Ну, я табе гэтага не дарую! Ты мяне надоўга запомніш!