Esperanto sen antaujughoj

"a) Nomi la lingvon artefarita, helpa, verda k. s., oni chiam nomu ghin au La Internacia Lingvo au Esperanto; (**)

b) superflue menciadi diversajn projektojn de komuna lingvo;

c) ne distingi nete inter Esperanto kiel vivanta lingvo kaj tiuj projektoj, se la cirkonstancoj devigas paroli pri ili;

ch) uzi en nacilingvaj tekstoj esperantajn esprimojn, ekz. "samideano", "Majstro", "verdstelanoj" k. s.;

d) skribi pri Esperanto en nekorekta nacia lingvo;

e) nomadi la informadon pri Esperanto "propagando";

f) doni al la Esperanto-Movado sektecan karakteron (tro multe da steloj kaj flagoj, kantado de la himno kaj aliaj kantoj en nekonvenaj tempo kaj loko, strangajhoj en la vestoj dum kongresoj kaj aliaj publikaj kunvenoj k. s. La eraroj en la informado malproksimigas de Esperanto dekmilojn da personoj kaj kauzis fortan kompromitighon de la movado en multaj medioj."

* * *

Certe mensogi estas malbona afero ie ajn, precipe en la informado pri Esperanto. Paroli pri milionoj da adeptoj senkreditigas tiun, kiu faras tiun deklaron.

Sed kiel respondi al la plej komuna demando farata al adepto: kiom da esperantistoj estas en la mondo?

Mi sincere respondas: "Pro manko de statistikoj mi ne scias; certe la esperantistoj estas malpliaj ol estus dezirinde, sed multe pliaj, ol supozas la neesperantistoj. Oni povus preni kiel bazon la nombron da anoj de Esperanto-asocioj, sed ili reprezentas nur etan frakcion de la nombro de tiuj, kiuj kontaktis la lingvon, akiris aktivan au pasivan scipovon pri ghi kaj ne partoprenas la Movadon. Oni memoru, ke Esperanto, pro sia simpleco, estas facile memlernebla. Sed oni povas garantii, ke Esperanto-parolanto, kiu uzas la Jarlibron de UEA, povas vojaghi tra la mondo sen lingvaj problemoj, char ekzistas esperantistoj en preskau chiuj landoj. Krome, ekzistas minimume 1299 Esperanto-societoj en la mondo, lau la lasta enketo entreprenita de Centro de Esploro kaj Dokumentado; funkcias delegita reto faranta senpagajn servojn en multaj landoj; okazas chiujare internaciaj kongresoj kaj internaciaj someraj universitatoj de Esperanto; okazas vigla korespondado kaj publikighas daure libroj kaj periodajhoj en la Internacia Lingvo; UNESKO morale aprobis Esperanton; UEA havas konsultajn rilatojn kun UNESKO ktp."

Kun informa servo au sen ghi, chiu asocio povas sendi informajn cirkulerojn al gazetoj, radi- kaj televidstacioj, okaze de kongresoj, seminarioj, simpozioj k. s., malfermo kaj fermo de kursoj, eldono de libroj pri au en Esperanto, kaj en la jenaj datrevenoj:

17-a de Aprilo: morto de Zamenhof;

26-a de Julio: publikigo de la Unua Libro;

15-a de Decembro: naskigho de Zamenhof;

kaj fonda datreveno de la asocio.

* * *

2. Chiam sub la orientado de la "Principaro de Frostavallen", asocioj, UEA- delegitoj kaj fakdelegitoj, au aliaj unuopuloj povas redakti esperantan rubrikon por grava loka nacilingva gazeto. Vere ne chiam la pordoj de la gazetaro estas malfermitaj; kelkfoje ech ili shajnas netrapaseblaj; sed, se oni ne frapas, kiel ili malfermighos por Esperanto?

En la urbo San-Paulo, ekde 1968, la gazeto "Diario Popular" publikigas regule chiudimanche la rubrikon "Lingua Internacional", sub la respondeco unue de Walter Francini, poste de s-ro Nelson Silveira kaj nun de prof-ino Elvira Fontes. La meza eldonkvanto de "Diario Popular" en ordinaraj tagoj estas 46.600 ekzempleroj, lau informo de "Almanaque Abril 1975".

La gazetoj "Folha da Tarde", el San-Paulo, "A Tribuna", el Santos, "Correio do Povo", el Porto Alegre, kaj pluraj periodajhoj el Paraiba Valo aperigas regule artikolojn pri Esperanto bonege redaktitajn respektive de s-roj Nelson Silveira, P. Souza Almada, M. Belmonte de Abreu kaj majoro Gilberto A. Silva Velho.

3. Radielsendoj pri kaj en Esperanto havas eksterordinaran valoron por disvastigi la lingvon, precipe ghian parolan uzadon. Pri ili ankau estas bona orientilo la "Principaro de Frostavallen".

En la shtato San-Paulo Radio Sorokaba prezentas chiudimanche, de la 9-a ghis la 10-a vespere, la interesan programon "Sintezo de Esperanto", fonditan kaj estratan de s-ro Manoel Braz Garcia, antau dek jaroj.

4. Taugaj nacilingvaj informiloj pri Esperanto, t.e. koncizaj kaj priskribantaj la chefajn kvalitojn kaj

avantaghojn de la Intemacia Lingvo, estas utilaj por la popularigo de Esperanto.

Ili estu disdonataj:

- Al vizitantoj neesperantistoj de la asocioj;

- en la nrboj kie okazas kongresoj, seminarioj k. s.;

- al la cheestantoj de paroladoj pri la Internacia Lingvo;

- che lernejoj, radi- kaj televidstacioj kaj gazetoj, dum vizitoj informcelaj.

San-Paulo Esperanto-Asocio publikigis du tiajn informilojn tre lerte redaktitajn de s-ro Deodato Franca Mello, kaj disdonas ilin konstante. En Novembro 1974, post la nacia balotado, tiu asocio sendis gratulajn cirkulerojn al chiuj deputitoj kaj senatanoj jhus elektitaj, kaj kompreneble kaptis la okazon por informi.