Esperanto sen antaujughoj

(el "Documenta", 2, Aprilo 1962, Federacia Eduka Konsilantaro, Ministerio de Edukado kaj Kulturo).

* * *

Rezolucio n.° 178, de la 30-a de Junio 1965, de la Rektoro de Federacia Universitato de Ceara'.

La Rektoro de la Universitato de Ceara', uzante sian decidpovon, kaj konforme kun la artikolo 16, litero "v", de la Dekreto n.° 52.613, de la 2-a de Oktobro 1963 — Statuto de la Universitato de Ceara' — kaj regule rajtigita de la Universitata Konsilantaro (kunsido de la 26-a de Aprilo 1965, Dosiero n.° 2.774/65),

DECIDAS

Art. 1-a — Oficialighas la Esperanto-kurso, funkcianta sub la auspicio de Universitato de Ceara', kun la chefa celo disvastigi la valorojn de la brazila kulturo kaj impulsi la intensan kulturan intershangon inter Universitato de Ceara' kaj la Internaciaj Esperanto-Asocioj.

Art. 2-a — Por plenumi siajn celojn, la Esperanto-kurso sin devigas:

a) prezenti lecionojn de Esperanto lau pluraj gradoj au kursoj;

b) teni esperantan bibliotekon en Fortaleza;

c) kunlabori kun la aliaj fakoj universitataj por la disvastigo de la progreso kaj de la tekniko pere de esperantaj publikajhoj;

ch) teni kulturan intershanghon kun la naciaj kaj internaciaj Esperanto-asocioj kaj kulturaj kaj sciencaj institucioj havantaj Esperanton kiel unu el siaj helpaj lingvoj;

d) efektivigi prelegojn, paroladojn kaj aliajn kulturajn kaj artajn aranghojn, en Esperanto kaj portugala lingvo.

Art. 3-a — La Esperanto-kurso ricevos asistadon fare de Eduka Fako kaj de Ghenerala Kunordigado de la Kulturaj Kluboj.

Art. 4-a — La direktoro de la Esperanto-kurso estos elektita de la Rektoro.

Art. 5-a — La Rektoro difinos, konforme kun la budghetaj disponeblajhoj, la rimedojn nemalhaveblajn por la funkciigo de la Kurso.

Art. 6-a — Estas nuligitaj la kontrauaj ordonoj.

Kunsidsalono de la Universitata Konsilantaro, en Forlaleza, la 30-an de Junio 1965.

Antonio Martins Filho

rektoro

(el "Oficiala Gazeto" de Shtato Ceara', de la 19-a de Julio 1965).

* * *

Je la 18-a de Novembro 1974 s-ro Laudo Natel, guberniestro de la Shtato San-Paulo, Brazilo, proklamis la leghon n.° 505, kiu kreas la Tagon de la Internacia Lingvo Esperanto, memorfestota chiujare je la 15-a de Decembro, naskigha datreveno de ghia kreinto. Tiu legho rezultis de projekto prezentita al la San-Paula Deputitaro fare de deputito Solon Borges dos Reis, post sugesto de San-Paulo Esperanto-Asocio. "Diario Oficial" ("Oficiala Gazeto"), chiuj gravaj lokaj gazetoj kaj ech "Agencia Nacional" ("Nacia Agentejo"), federacia organo, kiu elsendas chiuvespere tutnacian radian programon, informis pri la evento.

Por atingi tiujn sukcesojn necesas, ke la koncernaj petoj estu lerte faritaj ne de unuopuloj sed de asocio; krome estas grave prepari la grundon antau la petoj, t. e. liveri al la koncernaj instancoj taugajn informojn pri la Internacia Lingvo.

(*) "Nous partageons avec 1' anglais le monopole diplomatique" ("ni dividas kun la angla lingvo la diplomatian monopolon"), Pierre Burney, "Les Langues Internationales", p. 51.

Tiurilate estas oportune transskribi kelkajn informojn el la artikolo "Francujo klopodas pliampleksigi sian influon pere de Edukado" (kopirajto de Le Monde — Opera Mundi), publikigita en "Folha de Sao Paulo" de la 19-a de Januaro 1974:

1 — en 1974 unu miliardo kaj 154 milionoj da frankoj estis destinitaj al la Direkcio Ghenerala de la Rilatoj Kulturaj, Sciencaj kaj Teknikaj (DGhRKST) de la Ministerio por la Eksterlandaj Aferoj, t. e. 100 milionoj plie, ol en la antaua jaro. Tiu Direkcio grupigas la francan personaron (instruistojn kaj spertulojn) laborantan por la disvastigado de la franca lingvo, kaj en la kooperado kultura, scienca kaj teknika, en chiuj landoj de la mondo, escepte de la Afrikaj shtatoj franclingvaj kaj Madagaskaro, kiuj dependas de la shtata Sekretariejo por Eksterlando;

2 — en 1972-73 aktivis eksterlande 30723 instruistoj;

3 — DGhRKST asignis, en 1973, 8119 stipendiojn al eksterlandaj studentoj, por akiro de universitata klereco en Francujo, kaj 3852 destinitajn al profesia perfektigo;

4 — pri kulturaj rilatoj, la chefa celo de DGhRKST estas la "konservado de la pozicio okupata de la franca lingvo en la mondo". La disvastigado de la franca farighas, unue, pere de francaj edukejoj eksterlande: 56 institutoj kaj 89 kulturaj centroj; 85 liceoj kaj kolegioj francaj au francaj-fremdaj; kaj pere de organizoj kaj asocioj privataj, el kuj "Alliance Francaise" estas la plej grava el la organoj subvenciataj de la Ministerio por Eksterlandaj Aferoj;

5 — samkiel en la antaua jaro, estis senditaj en 1972 preskau 350 mil libroj al la francaj diplomatejoj, por provizo de la bibliotekoj. Krome, 62 mil horoj da radielsendoj kaj sep mil horoj da televidaktualajhfilmoj estis surbendigitaj kun destino al la eksterlando.

Tiuj chi informoj rilatas al la franca lingvo. Pri la angla, la gazeto "Folha de Sao Paulo" de la 15-06-1975 publikigis artikolon de Tom White sub la titolo "Brita registaro instruos la anglan", el kiu ni cherpis la jenajn informojn: