далында бир шящяр варды. Бурада бир Гяввас
Ящмяд варды. Гяввас Ящмяд беля Гяввас
Ящмяд иди ки, бцтцн ханлыг, хаганлыг бундан
горхарды, нядян ки, чох ъадцэцн адамыйды.
Кимя аъыьы тутса, даш гайырыб дивара
гойарды. Гяввас Ящмяд эеъя йухусунда эюрдц
ки, бу даьдан она гиймятли яняят (гянимят)
321
чатаъаг. Гяввас Ящмяд щям цзэцчц, щям дя овчу
иди. Охуну эютцрцб даьын данамыны эетмяйя
башлады. Эетщаэет, даьын даванына чатды.
Эюрдц бир чобан бир сцрц гойуну отара-отара,
даьдан эятирир. Йахынлашыб деди:
- Ай чобан, бу даьдан-дашдан бир сяс
ешидибсянми?
Чобан деди:
- Бу даьын далындан гулаьына бир
зарылты сяси, бир инилти эялир, горхумуздан
щеч биримиз гойуну ора апара билмирик, еля
йаздан ня битиб цстцндядир.
Овчу Ящмяд иряли йериди, эетди ки, бир
ъаван оьлан тилсимя дцшцб галыб. Оьлана ъаны
йанды. Иряли йериди ки, буну чяксин чыхартсын,
ял узаданда бу да даш кясиб бурада галды. Овчу
Ящмяд Гураныны чыхардыб бахды ки, ону
тилсимя салан габаьындаки эюйярчинди.
Овчу Ящмяд Няъяф хана деди:
- Юзцн аь эцнлц идинми мяни дя аь эцня
чыхартдын? О эюйярчиня бир ох атырам, ону
тутуб башыны цзя билсян, тилсим ачылаъаг.
Овчу Ящмяд оху атыр, эюйярчин щярлянир
башынын цстцндян. Няъяф хан эюйярчини тутуб
башыны цзцр, ганы тюкцлцр цстцня, щяр икиси
дардан гуртарырлар.
Овчу Ящмядин бир гызы вар иди. Ады Ханы
ханым иди. Буну щеч кяс горхусундан ала
билмирди. Ат чапмагда, ох атмагда тайы-
бярабяри йох иди. Овчу Ящмяд цряйиндя деди
ки, еля йахшы олду, гызымы верярям бу оьлана.
Апарды Няъяф ханы ашпаз йанына. Ашпазы
чаьырыб тапшырды ки, бу оьлана, ня истяся
верярсян. Ашпаз Няъяф ханы йедириб-ичиртди.
322
Овчу Ящмяд Няъяф хана бир дяст бяйляря лайиг
палтар верди. Бир мцддят кечяндян сонра Овчу
Ящмяд юз-юзцня деди: «Айя, гарабаьлы ямлийи
кими буну бясдийирсян, чаьыр эюр гызыны алыр-
алмыр? Бялкя щеч алмады. Бир фикрини
юйряним».
Овчу Ящмяд Няъяф хана деди:
- Оьул, билирсянми сяни
нийя
чаьырмышам? Мяним синейи-пярдямин далында
биръя гызым вар: щям оьлум, щям гызым Ханы
ханым. Истяйирям ону сяня верим. Оларсан
оьлум.
Няъяф хан галды мяяттял, билмяди ня
ъаваб версин. Ялаъы кясилди, деди:
- Инди ки, сян верирсян, мян дя алырам.
Овчу Ящмяд Няъяф ханын тойуну тутуб,
Ханы Ханымы верди Няъяф хана. Ханы ханым
да эюзляди Няъяф хан онун дедийини демяди.
Ахырда Ханы ханым диля эялди. Няъяф хана
деди:
- Сян мяни гуш кими гяфяся салмысан. Щеч
йеря эетмирям, кюнлцм ачыла.
Ханы Ханым шящярин истякли
ъаванларыны чаьырды Няъяф ханын йанына.
Няъяф хан башынын дястяси иля эязя- эязя
эедиб чыхды Алха чямяня. Деди:
- Ай ушаглар, бура ня эюзял йурддур, эялин
бир аз яйляшяк.
Ъаванлар чешмя булаьынын цстцндя
отурдулар. Няъяф хан йурд йерини доланды.
Пяризад ханымын намясини тапыб охуду.
Башыны галдыранда эюрдц бир атлы чапар
Исфащандан каьыз эятириб, Истанбула апарыр.
Няъяф хан деди:
323
- Ай гардаш, ала бу каьызы Исфащана апар,
бу да сянин гызылын.
Алды эюряк ня деди:
Яэяр эедяр олса шящр Исфащана,
Сюйля саламымы йара, бязирэан.
Тут вай хябярими эюндяр йарыма,
Гой йазсын аь цстдян гара,
бязирэан.
Аьзы дцрдц, диши инъи сядяфи,
Синямдян чякярям дямбядям ащы,
Десяляр эюрдцнмц сян дя Няъяфи,
Дейнян щясрят бир ъцт нара,
бязирэан.
Чапар тялясирди. Атына бир гамчы да артыг
вурду, чатды Исфащана. Ахтарды еви тапды.
Эюрдц Алха чямяниндя гойдуьу оьлан габаьына
чыхды. Чапар деди:
- Айя, юзцн мяндян габаг эялирдин, бяс
каьызы нейляйирдин?
Пяризад ханым бармаьыны дишляди:
«Шцкцр Худайа, Няъяф хан саьды». Пяризад
ханым мяктуба ъаваб йазды:
Эюз йашымнан намя йаздым о йара,
Намям йетишъяйин, ъанан, дурма,
эял.
Эюзляри йолунда бу интизара
Вядя вердин бу илгара, дурма эял.
Ашиг биляр мяшугунун щалыны,
324
Мян севмишям аь цзцндя халыны.
Эюзлямякдян сян намярдин йолуну,
Галмады эюзцндя гара, дурма, эял.
Пярзад дейяр: дцшмян биз
эцлдцряр,
Сцсяндиляр,
сцнбцлдцляр,
эцлдцляр,
Гийамятдир, гызы гыза вердиляр,
Чох да кечир эцнцм гара, дурма,
эял.
Сюз тамама йетди. Пяризад ханым каьызы
верди чапара. Чапар сцрцб щямян каьызы Алха
чимяниндя верди Няъяф хана. Няъяф хан
каьызы верди Ханы ханыма. Ханы ханым каьызы
охуйуб мятлябдян щали олду. Сонра деди:
- Инди ки, беляди, эедяк Исфащана. Ики
кюнлц йыхыб, бир кюнлц шад елямяк дя щеч
инсафдан дейил.
Эялдиляр Овчу Ящмядин йанына. Овчу
Ящмяд бунларын щярясиня бир ат вериб лял-
ъяващиратла йола салды. Бунлар шящярдян
чыхмагда олсунлар. Аз эетдиляр, чох эетдиляр,
Исфащан торпаьына йахынлашдылар. Няъяф
ханын эцллц баьчасына чатанда Ханы ханым
деди:
- Няъяф хан, та бурдан о йана эедян
дейилям. Мяни эюзяллярин айаьына апарырсан.
Няъяф хан Ханы ханымын кюнлцнц алды:
- Щеч фикир елямя. Еля еляйярям,
эюзялляр сянин айаьына эяляр.