бурдайыг. Девляр бизи оьурлайыб. Юзляри дя беш
гардашдырлар. Бири нечя эцндц йоха чыхыб. Хябяр-
ятяр йохду. Бири дя чийниндян йаралыдыр. Дцнян дя
ъинняр падшащынын гызы Дцнйа ханымы
эятирибляр. О йазыг да ахырынъы отагда ясирди.
55
Мящяммяд Дцнйа ханымын адыны ешидиб
йаман сюйцнцр. Гылынъыны чыхарыб башлыйыр
девин айаьыны гылынъын уъуйла оймаьа. Дев
донгулданыр:
- Бу чибинлярин ялиннян эюзцмцзцн аъысыны да
аламмырыг.
Буну дейиб дев эюзцнц ачыр. Габаьында бир
оьлан эюрцб щейрятлянир. Айаьа галхыб
Мящяммядин цстцня атылыр. Мящяммяд деви еля
эюйдяъя ики парча еляйиб йеря сярир. Кечир о бири
отаьа. Эюрцр бурада да бир гыз яйляшиб. Гыз ня
гыз… Еля бил Аллащ-тяала бцтцн эюзялликляри бу
эюзяля вериб. Бу гызын дизиня дя дев башыны гойуб
йатыб. Мящяммяд эеня гылынъынын уъуйнан
башлыйыр девин айаьыны оймаьа. Дев донгулданыб
эюзцнц ачыр. Габаьында бяни-адями эюрцб цстцня
шыьыйыр. Мящяммяд буну да ъящяннямя васил
елийиб, о бирси отаьа кечир. Эеня маты-гуту гуруйур.
Юз-юзцня дейир, еля бил дцнйадакы бцтцн эюзялляр
бурдадыр. Бу отагда да бир эюзял отурур ки, йемя,
ичмя хятти-халына, эцл ъамалына тамаша еля. Бунун
да дизиндя бир див кюпцб галыб. Мящяммяд
йахынлашыб деви ойадыр. Дев габаьында инсан
эюрцб йаман тяяъъцблянир. Еля юзцнц онун цстцня
атдыьыны эюрцр. Мящяммяд бу деви дя парчалайыб
кечир о бирси отаьа. Эюрцр чийниндян йараладыьы
дев зарыйа-зарыйа башыны гойуб эюзялляр эюзяли
бир гызын дизляриня. Гыз да ки, ня гыз… Мящяммяд
габаьа эялиб деви ойадыр. Дев Мящяммяди эюрян
кими эюзляри буьда йемиш дананын эюзцня дюнцр.
Шыьыйыр Мящяммядин цстцня. Мящяммяд, елямя
тянбяллик, бу деви дя ъящяннямя эюндяриб,
ахырынъы отаьа кечир. Эюрцр буду Дцнйа ханым
сачларындан асылыб галыб. Мящяммяд тез юзцнц
56
йетириб Дцнйа ханымы хилас еляйир. Дцнйа ханым
да Дцнйа ханым олур ща… Еля бил Худавянди-алям
ня эюзяллик варса, бу ханыма бяхш елийиб. Та айа
дейир сян чыхма, мян чыхым, эцня дейир сян чыхма,
мян чыхым...
Узун сюзцн гысасы, Мящяммяд Дцнйа ханымы
да, дюрд эюзяли дя эютцрцб эялир гуйунун дибиня.
Башлыйыр кяндири дя баьлыйыб бир-бир эюзялляри
чыхартмаьа. Еля ки, дюрд эюзял йухары чыхыр,
нювбя эялиб чатыр Дцнйа ханыма. Дцнйа ханым
Мящяммядя цзцн тутуб дейир:
- Мящяммяд, эял кяндири яввял юз белиня
баьла. Гой сяни чяксинляр. Бурда ахыра галсан
йолдашларын кяндири кясяъякляр. Сян дя юмцрлцк
гуйунун дибиндя галассан. Бах сюзцмц гулагардына
вурма. Щавайы йеря ъинляр падшащынын гызы
дюйцлям ей... Мяним дя бир билдийим вар дейя
дейирям.
Мящяммяд Дцнйа ханыма гулаг асыб юз
билдийини еляйир. Кяндири онун белиня баьлыйыб
ипи дартыр. Йухарыдакылар башлыйырлар Дцнйа
ханымы чякмяйя. Еля ки, Дцнйа ханым йухары чыхыр,
Бюйцкбяй йаман сюйцнцр. Щушу башындан чыхыб
йыхылыр йеря. Дцнйа ханым юзцнц йетириб
башлыйыр Бюйцкбяйи ойатмаьа. Гой буннар бурда
галсын. Сизя кимдян хябяр верим. Даьсахлайан,
Мешясейрялдян вя бир дя Кялдюйцшдцряндян.
Оннар Мящяммядин гарасынъан йаман дейинирляр.
Дейирляр ки, биз пящливан ола-ола о бойда девляря
Мящяммяд галиб эялди. Инди гуйудан чыхса ел-алям
онун гящряманлыьындан данышаъаг. Бизим дя
китабымыз баьланаъаг. Йахшысы буду еля
Мящяммяди гойаг гуйуда. Гызлары да юзцмцзнян
57
апараг. Щамы еля билсин ки, девляри биз
юлдцрмцшцк.
Беля дя елийирляр. Мящяммядин ипини кясиб
сонра да Бюйцкбяйин ял-айаьыны баьлайырлар.
Гызларын бешини дя эютцрцб йолу алырлар
ялляриня. Гой буннар эетмякдя олсун. Сизя кимдян
хябяр верим, Мящяммяддян. Мящяммядин кяндири
гырылыр. Галыр гуйунун дибиндя. Бармаьыны
дишлийиб Дцнйа ханымын сюзлярини хатырлайыр.
Юз-юзцня дейир, дурмагдан бир шей чыхмаз. Гой
гуйунун дибини эязим, бялкя бир йол тапдым. Бу
фикирнян Мящяммяд еля бир аз йол эетмишди ки,
габаьына аь сачлы, аь саггаллы бир дярвиш чыхыр.
Мящяммядин лап маты-гуту гуруйур. Донуб
йериндя галыр. Дярвиш йахынлашыб дейир:
- Оьул, мян сяни йахшы таныйырам. Сянин
хиласкарынам. Бир дяфя сел эялди. Атанла ананы
сел апарды. Амма Худавянди-алям сяни горуду. Мян
дя сяни апарыб мешядяки палыдын ойуьуна гойдум.
Орда гарынын кечисини ямиб саь галдын. Сяни чобан
тапды. О да апарыб верди гарыйа. Гары чох гоъайды.
Эютур-гой елийиб сяни падшаща верди. Айаьын
сайалыйды. Сян эялян эцнц падшащын оьлу дцнйайа
эялди. Падшащ мейлини сяня салды. Бцтцн яйан-
яшряфиня ямр еляди ки, онун ики оьлу дцнйайа
эялиб. О эцн бу эцндцр, Бюйцкбяйля сяни айырмыр.
Щяр икинизи чох истяйир. Инди дя йазыг ананын
аьламагдан эюзляри тутулуб.
Буну дейиб дярвиш Мящяммядя бир мялщям
узадыр. Дейир, ананын эюзлярини бу мялщям ачаъаг.
Сонра дярвиш нейляйирся, гейбдян бир аь ат пейда