Нагрэла ваду, каб принять ванну з пенаю і бурбэлкамі. Не ўсцярпела.
Ім глупым і нягеглым ніколі не адбудаваць той зданнёвай Беларусі, аб каторую цяперака пачынаюць так захватліва блузніць. Не адбудаваць і Крыўі на тых падвалінах, што ёсцека зараз. Хрысціянская Крыўя! Смех дый годзе. Але маюць прытась апаскудзіць святое, апаскудзіць у каторы ўжэ раз. Мста! Мста! Мста! Запавядала маці мсціцца кажны дзень, кажны час. Праўдзівы дух крэваў не згіне. Іх высілкі дарэмне прымошчаныя, бо мёртвы дом дойліды стаўляюць, і будуць туды вятры з бакоў чатырох дзьмуці, і Зюзя дубінаю сваею страхý скідаць будзе, а Чарнабог не пагрэбуе прыставіць да вокнаў пачвараў страшнейшых ад істнотаў з мілага дойлідам “Откровения Иоанна Богослова”, цібо “Apokalipsy świętego Jana”. Абое рабое.
Дзяцінства абарвалася на паўслоўку. І не было ніякога спасу ад вірлівага юнацтва. “Што за бацвінне?” – пытаўся люд.
Кажны адзержыць павэдлуг заслуг сваіх. Гадзіна ночы. Адчытаныя кнігі амерыканцаў пра электрыку і смерць. Толькі электрыкі нам яшчэ не даставала. Смерці ж поўныя прыгаршчы. Але смерць ад смерці розніцца. Трэба спаць. Заўтра выступаю.
Ноч. Мізэрная ноч. Шчарбаты шэляг у небе, на каторы хочацца выць, словам ваўчыца чы ваўкалачыца навет. Здаецца, выірвецца вось тое выццё ўвадначас, папытае – гдзе ж цяпер Ваяслаў? З кім ён? А ён ды харашэнькі сам. Не мой яшчэ толька. О, Найвельшы, чаго ж ты судзіў нарадзіцца ў гэтым чорным, бы дзёгаць, “дзевятнаццатым веку ад ражджаства хрыстова”?! Звыродлівыя пціцы на дамах, змяінае шыпенне з вуснаў, кроў на сумётах… Брыда! Усё змянецца на горшае. Лепшае мала не тысячу год таму ўтапілі ў Дняпры і Дзвіне, спалілі чы пасеклі, каб благодати ўтаргаваць. Утаргавалі. Ажно і дацеперся благатой адрыгваюцца. Я не яны. Іншая. Вінна быць гэткай. Але жыццё сярод іх, іхных слоў да истин пабівае мяне нямала. Гэта іх зямля. Такім, як я застаюцца падзямеллі і неба. Мама казала, што выхаду для нас адтулека не будзе. Мы ненавідзім іх. Яны не любяць нас, хаця і не ведаюць, што мы ёсць… Аднак ён, Ваяслаў, хто ж ён такі, мовячы: “Крыўя маіх сноў у вагні”?
Перачытваю “Вечарніцы” Марцінкевіча і надрываю сабе бокі ад смехаці. Аказуецца з строк гэтае паэзіі праўдны беларус, то ё такі пасядзецель зямлі тутэйшай, які ў крэвічах знаецца, як вапрук на саладзінах. Заганы першых зрадцаў цясняцца ў ём. То і мысліць, як і соткі лет да яго: колі “не ў хрышчонай веры” пражываеш, дык канечне аддаеш “нячыстай сіле паклон”. Дай у іншым блазантэр’і хватае. Як можна пісаць аб старакрэвіцкіх часах і мяшаць у груд жыдоўскія, грэцкія да рымскія імёны?! Такое зданнё, мэрам Марцінкевіч апісуе кагось з суседзікаў сваіх. Нягэткага крою патомкі незаламаных крэваў! А “нехрышчоны ксёндз” – гэта я.
Узноўку была прад publicum. Гэты раз паны палякі, як яны абзываць сябе рачаць. Ведамая рэч – свая костка, да сабачым салам абрасла. То ёсць чарада зрад. Іхняя зрада саўсім не першая і чыста не апошняя. Трэны Каханоўскага я для іх чытала. Але няпэўная, чы мяне хто з іх хаця б на крапліначку паняў. Чхаць ім было на ягоныя віршы, як і на ўсё ўвогуле, і заўжды было чхаць, бо іх вядзець уласны цям, дзе пальшчызна – хорма, а зрада – змест. Яны навытарыліся апранаць зраду ў святочнае да багатырскае, надаваць ёй блеску да лоску. А спраўдзі – гніллё, трухло, лайно. Чы многа б адшукалася між іх такіх, хто здолеў бы адрозніць на слых Міцкевіча ад польскіх тлумачэнняў з Пушкіна? Wszystko jedno – што капуста, што гарбата.
Дазнала прыпадкова, што Ваяслаў удыгае за нейкай Камілай Святарэцкай. То яўны абмыл ягоны. Ніхто не дасць яму збавення праўдзіва святых рэкаў, акром мяне – Берагіні Галоўнай. Я адваюю гэтае сэрца.
“Сільна, яка смерць мілосць, і жостка, яка ад рэўнасць,” – вычытала ў іх даўняй кнізе послаўку, каторая так жыва сёння для мяне. Ваяслаў чыста не прынімае мяне, як след было б прынімаць. І гэта мяне! Я злая, бытта сто індыйскіх какадрылаў. Зрэшты нічога рашучага я покулься не прабавала ўшчаці. Аддаю долю сваю гэты час на волю пачцівае Лады, абы яна ўспасобіла ўсяка маю лепую міласць да гэтага крэва, наймільшага ад усіх без агляду на яго гостры, як меч язык, каторым ён адтуляе кажнага, хто знаважыцца спярэчкі дурнапахнучыя чыніць.