Исландские королевские саги о Восточной Европе

Fast skaltu, ríkr, við ríkan
Rǫgnvald, konungr, halda,
hann es þýðr at þinni
þǫrf ngtt ok dag, sǫttum.
Þann veitk, þinga kennir,
þik baztan vin miklu
á austrvega eiga
allt með grœnu salti. […]

(Bls. 144–145)

XCIII. kapítuli

Eptir um várit kómu til Svíþjóðar sendimenn Jarizleifs konungs austan orHólmgarði ok fóru at vitja mála þeira, er Óláfr konungr hafði áðr um sumarit heitit at gipta Ingigerði, dóttur sina, Jarizleifi konungi. Óláfr konungr rœddi þetta mál við Ingigerði ok segir, at þetta var hans vili, at hon giptisk Jarizleifi konungi. Hon sva-rar: «Ef ek skal giptask Jarizleifi konungi, þá vil ek,» segir hon, «i tilgjgf mina Al-deigjuborg ok jarlsríki þat, er þar liggr til.» En sendimenn inir gerzku játuðu þessu af hendi konungs sins. Þá mælti Ingigerðr: «Ef ek skal fara austr í Garðaríki, þá vil ek kjósa mann ór Svíaveldi, er mér þykkir bazt til fallinn, at fara með mér. Vil ek ok þat til skilja, at hann hafi austr þar eigi minni nafnbót en hér ok í engan stað ver-ra rétt eða minna eða metorð en hann hefir hér.» Þessu játaði konungr ok slikt it sama sendimenn. Seldi konungr tm sina ok svá sendimenn til þessa máls. Þá spurði konungr Ingigerði, hverr sá maðr er í hans rílci, er hon vill kjósa til fylgðar við sik.

Hon svarar: «Sá maðr er Rǫgnvaldr jarl Úlfsson, frændi minn.» Konungr svarar: «Annan veg hefi ek hugat at launa Rggnvaldi jarli dróttinsvikin, þau er hann for til Nóregs með dóttur mina ok seldi hana þar til frillu þeim inum digra manni ok þeim, er hann vissi várn óvin mestan, ok skal hann fyrir þá sǫk þetta sumar uppi hanga.» Ingigerðr bað ÍQður sinn þá at halda trú sina, er hann hafði selt henni, ok kom svá af bœn hennar, at konungr segir, at Rǫgnvaldr skyldi fara í gríðum á brot or Svia-veldi ok koma eigi í augsýn konungi ok eigi til Svíþjóðar, meðan Óláfr væri konungr. Ingigerðr sendi þá menn á fund jarls ok lét segja honum þessi tíðendi ok gerði honum stefnulag, hvar þau skyldu hittask. En jarl bjósk þegar til ferðar ok reið upp í Eystra-Gautland ok fekk sér þar skip ok helt þá liði sínu til fundar við Ingigerði konungsdóttur. Fóru þau gll saman um sumarit austr í Garðaríki. Þá gip-tisk Ingigerðr Jarizleifi konungi. Váru þeira synir Valdamarr, Vissivaldr, Holti inn firœkni. Ingigerðr dróttning gaf Rggnvaldi jarli Aldeigjuborg ok þat jarlsríki, er þar fylgði. Var Rǫgnvaldr jarl þar lengi ok var ágætr maðr. Synir Rggnvalds jarls ok Ingibjargar váru þeir Úlfr jarl ok Eilífr jarl. (Bls. 147–148)

CXXXIII. kapítuli

Vetr þann sat Óláfr konungr í Sarpsborg ok hafði fjglmenni mikit. Þá sendi hann Karla inn háleyska norðr í land með orendum sínum. For Karli fyrst til Upplanda, síðan norðr um fjall, kom fram í Niðarósi, tók þar fé konungs, svá mikit sem hann hafði orð til send, ok skip gott, þat er honum þótti vel til fallit ferðar þeirar, er konungr hafði fyrir ætlat, en þat var at fara til Bjarmalands norðr. Var svá ætlat, at Karli skyldi hafa félag konungs ok eiga hálft fé hvárr við annan. Karli helt skipinu norðr á Hálogaland snimma um várit. Rézk þá til ferðar með honum Gunnsteinn, bróðir hans, ok hafði hann sér kaupeyri. Þeir váru nær hálfum þriðja tigi manna á skipi því, fóru þegar um várit snimmendis norðr á Mgrkina.

Þórir hundr spurði þetta. Þá gerði hann menn ok orðsending til þeira brœðra ok þat með, at hann ætlar at fara um sumarit til Bjarmalands, vill hann, at þeir hafi samflot ok hafi at jafnaði þat, er til fengjar verðr. Þeir Karli senda þau orð at móti, at Þórir skyli hafa hálfan þriðja tog manna, svá sem þeir hǫfðu. Vilja þeir þá, at af fé því, er fæsk, sé skipt at jafnaði milli skipanna, fyrir útan kaupeyri þann, er menn hǫfðu. En er sendimenn Þóris kómu aptr, þá hafði hann fram látit setja langskipsbúzu mikla, er hann átti, ok látit búa. Hann hafði til skips þess húskarla sína, ok váru á skipinu nær átta tigum manna. Hafði Þórir einn forráð liðs þess ok svá aflan þá alia, er fengisk í ferðinni. En er Þórir var búinn, helt hann skipi sínu norðr með landi ok hitti þá Karla norðr í Sandveri. Síðan fóru þeir allir saman, ok byrjaði vel. […]

Fóru þeir um sumarit optast þannug sem skipin gengu til. Þá er byrlétt var, gekk meira skipit þeira Karla, sigldu þeir þá undan, en þá er hvassara var, sóttu þeir Þórir þá eptir. Váru þeir sjaldan allir saman, en vissusk þó til jafnan. En er þeir kómu til Bjarmalands, þá lggðu þeir til kaupstaðar. Tóksk þar kaupstefna. Fengu þeir menn allir fullræði ijár, er fé hǫfðu til at verja. Þórir fekk óf grávgru ok bjór ok safala. Karli hafði ok allmikit fé, þat er hann keypti skinnavgru marga.