Книга для чтения на Лидепла

– Prave hi, prave hi, – ta krai, e suy lefte grin oko, turni-ney versu Berlios, en-brili. – Es loko yus fo ta! Me ya shwo-te a ta dan al sabahfan: “Profesor, fai kom yu voli, bat yu he ausdumi koysa tangli-ney. Mogbi es intele hi, bat verem noklar. Oni ve ridi om yu”.

Berlios fai gro-okos. “Al sabahfan… A Kant?.. Kwo ta kwachi?”

– Bat, – gariba kontinu sin atenti Berlios-ney astona e adresi-yen poeta, – tu sendi ta a Solovki bu es posible por toy kausa ke duran yo pyu kem sto yar ta residi in loko mucho pyu dale kem Solovki, e tu extrakti ta fon dar es posible pa nul hi dao, kredi ba.

– Afsos! – kwerelnik to poeta jawabi.

– Ya, afsos hi! – gariba konsenti al suy oko brili-she e kontinu: – Bat walaa kwesta kel disturbi me: si boh yok, dan, klarisi ba dela, hu hi dirigi den jen-ney jiva e generalem den tote ordina on arda?

– Jen selfa dirigi, – Sindomnik hasti repliki ira-nem a sey, pa veritaa, bu ga klare kwesta.

– Pardoni ba, – gariba jawabi mulem, – dabe dirigi, oni ya treba hev exakte plan fo koy pyu-meno gaurawe srok. Lasi me kwesti yu, komo hi jen mog dirigi, si ta bu sol bukapable de zwo koy plan vaika fo ridivalem kurte srok, pa exampla fo mil yar, bat ta iven bu mog bi sigure om swa-ney manya? Wel, pa fakta, – nau gariba turni versu Berlios, – imajini ba ke yu, kom exampla, begin dirigi, komandi otres e swa selfa, e generalem en-jui dela, e turan yu en-hev… kaf-kaf… sarkoma de pulmon… – e gariba ek-smaili dolchem, kwasi duma om pulmon-sarkoma plesiri ta, – ya, sarkoma, – ta repeti sonore worda al klosi-presi okos kom kota, – ewalaa yur diriging fini!

Nulwan-ney kisma exepte yur prope-la bu interesi yu pyu. Rishtejenta begin lugi a yu. Senti-yen ke koysa noladi, yu fa-lansi a talim-ney lekeres, poy a jadulekeres, koyves yoshi a kisma-preshwoeres. I lo un-ney, i lo dwa-ney, i lo tri-ney es ga sinsensu-ney, kom yu samaji. E se olo fini tragikem: toy wan haishi nodavem dumi ke ta dirigi koysa, ewalaa ta zai lagi sin muva in ligne boxa, e sirkum-jenta, samaji-yen ke lagi-she wan bu pyu godi fo koysa, jal ta in forna.

E koyves eventi yoshi pyu badem: jen yus desidi go a Kislovodsk, – nau auslandajen tangisi okos an Berlios, – semblem syaodela, bat iven den to ta bu mog zwo, bikos turan por bujan-ney kausa ta dai glidi-misstepi e geti sub tram! Ob yu ve shwo ke ta selfa he dirigi swa tak? Shayad pyu korekte es tu dumi ke koy otre wan he dirigi ta. – E gariba fai stran ek-rida.

Berlios gro-atentem audi nopriate rakonta om sarkoma e tram, e sertene alarma-ney dumas en-tormenti ta. “Ta bu es auslandajen! Ta bu es auslandajen! – ta dumi. – Ta es gro-ajibe wan… Bat weiti, hu hi es ta?”

– Yu yao fumi, kom me vidi? – gariba turan adresi Sindomnik. – Yu preferi kwel sigaretas?

– Ob yu hev farke-las? – glumem kwesti poeta kel-ney sigaretas he fini.

– Yu preferi kwel-las? – gariba repeti.

– Wel, “Nuy Marka”, – Sindomnik jawabi dushtem.

Gariba tuy auspren fon posh un sigaretadan e ofri it a Sindomnik:

– “Nuy Marka”.

I redakter i poeta ambi es impresi-ney, bu tanto bay ke “Nuy Marka” hi fa-findi in sigaretadan kom bay sigaretadan selfa. It es do gro-gran sais, aus pure golda, e duran ofna un diamanta-ney triangula ek-brili pa blu e blan kolor on it-ney kapak.

Nau literateres dumi farkem. Berlios: “Non, ta es auslandajen!”, e Sindomnik: “Walaa pa diabla, ohoo!”

Poeta e poseser de sigaretadan en-fumi, e bufumnik Berlios refusi.

“Treba objeti a ta tak, – desidi Berlios, – ya, jen es mortibil, om to nulwan disputi. Bat dela es ke…”

Yedoh bifoo ke ta mog pronunsi sey worda, auslandajen en-shwo:

– Ya, jen es mortibil, bat to es haishi haf-beda. Zuy bade es ke koyves ta es turan-nem mortibil, walaa truk! E generalem bu mog shwo, kwo ta sal zwo pa sey aksham.

“Es ya absurde trata de kwesta…” – Berlios dumi e objeti:

– Wel, es yo troisa. Den sey aksham, me jan it pyu-meno exaktem. Naturalem, si un brik lwo on may kapa in Bronnaya…

– Sin eni kausa, – gariba interrupti gaurawem, – nul brik neva lwo on kapa de koywan. In sey hi kasu, me sertisi yu, it fai nul ugrosa a yu. Yu ve morti pa otre morta.

– Mogbi yu jan, pa kwel hi, e shwo a me? – Berlios inkweri kun ga samajibile ironia, al fa-tiri inu koy verem absurde kunshwosa.

– Yao-shem, – gariba jawabi. Ta meji Berlios bay kansa, kwasi yao-yen suti kostum fo ta, murmuri tra denta koysa simile a: “Un, dwa... Merkuri in dwa-ney dom… Luna go-ney... sit – beda... aksham – sem...” – e anunsi lautem e joi-shem: – Oni ve kati yur kapa los!

Sindomnik savajem-dushtem fai gro-okos an nagle gariba, e Berlios kwesti al ek-smaili torsi-nem:

– Hu hi? Dushmanes? Invaderes?

– Non, – jawabi kunshwoer, – un ruski gela, komsomolyuan*.

(*Komsomol – politike organisasion de yunge jenta in Sovetski Union. Worda es kurtura de “Komunistike Union de Yungas”)

– Hm... – murmuri Berlios, vexen bay fuy-joka de gariba, – wel, skusi ba, es ga shaoprobable.

– Me pregi ke i yu skusi me, – jawabi auslandajen, – bat es tak hi. Apropoo, me’d yao kwesti yu, kwo yu sal zwo pa sey aksham, si bu es sekret?