Kus ze niet vaarwel

Ze vertelden me allebei dat ze mijn vader in een droom hadden gezien. Ze zeiden dat hij er heel goed en vrolijk uitzag. Allebei hadden ze gedroomd dat ze met hem hadden gepraat en dat hij had gezegd dat ze zijn dochter moesten bellen om te zeggen dat het goed met hem ging. Ze hadden allebei geaarzeld of ze me moesten bellen omdat ze bang waren dat ik hen voor gek zou uitmaken. Grappig, nietwaar?

Als het erop lijkt dat je dierbaren je niet kunnen bereiken, zullen ze het blijven proberen tot ze uiteindelijk een weg vinden. Het is voor mij een enorme troost dat mijn vader me via anderen troostende energie kon sturen. We zouden allemaal dankbaar moeten zijn voor dat soort tekens en berichten; ze zijn zo waardevol.

Ik huurde een mariachi-band voor de begrafenis van mijn vader en natuurlijk liet ik die My way spelen. Er kwamen mariniers voor de vlaggenceremonie en een van hen speelde Taps. Pap was zo trots geweest op het feit dat hij zijn land had gediend. Ik plande de begrafenis die hij zou hebben gewild en een wake waar hij om gelachen zou hebben, met heel veel foto's, verhalen en goede vrienden. Ik wist dat hij er zou zijn, bij de wake en bij de begrafenis, en ik wilde hem uitgeleide doen op een manier waarvan hij zou genieten. Dat is gelukt en nu probeer ik zonder verdriet verder te gaan met mijn leven. Het enige wat vreemd was, was dat ik hem niet duidelijk zag, terwijl ik de ‘eregast’ bij andere begrafenissen meestal wel zie.

We hebben allemaal onze eigen manier om met ons verdriet om te gaan en ik rouwde op mijn manier. Ik dacht dat als ik nog één keer ‘Wees sterk!’ zou horen, ik het op een schreeuwen zou zetten. Ik wilde niet sterk zijn en bovendien wilde ik me niet bezighouden met wat je op zo'n moment hoort te doen en te zeggen. Als je niet kunt instorten als je vader is overleden, wanneer dan wel? Instorten, daar gaat het om bij de dood. Je moet instorten, zodat je jezelf daarna weer kunt opbouwen. Mijn vader is dood en ik ben niet meer de persoon die ik was. Ik zal nooit meer dezelfde zijn, maar ik heb van zijn dood geleerd. Als medium heb ik er zeker een paar extra lagen bij gekregen. Ik probeer de sterke kanten van degene die is overleden waar te nemen en die over te nemen. Zo was mijn vader goed in lachen. Hij had altijd plezier en bracht dat over op zijn omgeving. Mensen waren dol op hem omdat hij hun een goed gevoel over henzelf gaf. Ik probeer nu dus wat socialer te zijn, probeer wat meer tijd in te ruimen om samen met vrienden van leuke dingen te genieten. Het grootste compliment dat je kunt geven aan mensen van wie je houdt die je ontvallen zijn, is een deel van hen voort te laten leven in jezelf, als eerbetoon aan wat zij betekend hebben.

Zeven weken na de dood van mijn vader overleed Randy, een vriend van me, op zijn negenenveertigste aan een hartaanval. Toen ik samen met zijn drie kinderen en zijn geweldige vrouw om zijn dood treurde, besefte ik dat Randy's kinderen niet alleen trots op hem waren, maar dat ze ook inzagen dat hij een geweldig leven had gehad. Ze rouwden, maar ze hadden het ook veel en vaak over iets wat Randy had gepresteerd of hun had geleerd.

Erica, Randy's negentienjarige dochter en een heel bijzondere jonge vrouw, zei bijvoorbeeld:

‘Mijn vader zal niet bij mijn huwelijk zijn. Hij zal nooit zijn kleinkinderen zien.’

Wat kon ik daarop zeggen? Ze had gelijk. Hoe oneerlijk was dat wel niet? Ik besefte hoe bevoorrecht ik was geweest dat ik mijn vader dertig jaar lang bij me had gehad. Sommige mensen hebben veel korter de tijd, of helemaal geen tijd. Maar ze verwachtte geen antwoord van me; ze praatte door en begon te vertellen over een van de geweldige familievakanties aan het meer. Als hij van boven naar hen kijkt, zal Randy vast en zeker trots zijn op zijn prachtige kinderen. Ook bij Randy's begrafenis werd My way gespeeld. Ik huilde vreselijk en verwerkte dingen waar ik bij mijn vaders begrafenis niet aan toe was gekomen. En weer was het liedje zo ontzettend gepast.

Een van de redenen waarom ik dit hoofdstuk heb geschreven, is omdat er zoveel mensen zijn die het niet lukt in het reine te komen met de dood van iemand van wie ze veel hielden. Ze denken dat als ze hun moeder nou maar naar de dokter hadden meegenomen, als ze nou maar eerder hadden geweten dat er iets mis was, dat ze het overlijden van die dierbare persoon dan hadden kunnen voorkomen.