La Dementulo

‘Ni forirez,’ el dicis. ‘Nam esas nula sola

e celata loko ube ni povas natar. Me ne

deziras ke ica vento elevez mea orea harari,

me ne deziras deskovrar mea blanka sino ad

48

ica aero, o permisar ke la lumo deskovrez

mea santa nudeso.’

Do ni livis ta maro por serchar la Plu

Granda Maro.

49

krucagito

Me kriis a homi, ‘Krucagez me!’

E li dicis, ‘Pro quo tua sango esez sur nia

kapi?’

E me respondis, ‘Quale altre vi exaltesus

ecepte per krucagar dementuli?’

E li obediis e me esis krucagita. E la

krucago pacigis me.

E men pendiginte inter tero e cielo, li

elevis lia kapi por regardar me. E li

exaltesis, nam lia kapi nultempe antee esis

elevata.

Ma regardante me, unu kriis, ‘Por quo tu

deziras expiacar?’

Ed altru kriis, ‘Por qua kauzo tu

sakrifikas tu?’

E triesma dicis, ‘Ka tu opinionas ke po

ica preco tu kompros mondo-glorio?’

Lore quaresma dicis, ‘Yen quale lu

ridetas! Ka tala peno esez pardonata?’

E me respondis ad omni, e dicis :

‘Rimemorez nur ke me ridetis. Me ne

expiacas ― nek sakrifikas ― nek deziras

glorio ; e me havas nulo por pardonar. Me

durstis ― e me pregis ke vi donez a me

sango por drinkar. Quo povas extingar

dursto di dementulo ecepte lua propra

50

sango? Me esis muta ― e me pregis de vi

vundi kom boki. Me esis enkarcerigita en

via dii e nokti ― e me serchis pordo aden

plu granda dii e nokti.

‘E nun me iras ― quale altri ja krucagita

iris. E ne pensez ke ni fatigesas da

krucagado. Nam ni mustas esar krucagita

da plu granda e mem plu granda homi, inter

plu granda teri e plu granda cieli.’

51

la astronomo

En l’ombro dil templo mea amiko e me

vidis blindulo sole sidanta. E mea amiko

dicis, ‘Yen la maxim saja homo de nia

lando.’

Do me livis mea amiko ed adiris la

blindulo e salutis lu. E ni konversis.

Pos kelka tempo me dicis, ‘Pardonez

mea demando ; ma de kande tu blindeskis?’

‘De nasko,’ lu respondis.

Dicis me, ‘Per qua sajeso-voyo tu iras?’

Dicis lu, ‘Me esas astronomo.’

Lore lu pozis manuo sur sua sino e dicis,

‘Me regardas ita omna suni e luni e steli.’

52

la granda dezirego

Me sidas hike inter mea fratulo la monto

e mea fratino la maro.

Ni tri esas uno en soleso, e la amo qua

ligas ni kune esas profunda e forta e

stranja. No, ol esas plu profunda kam la

profundeso di mea fratino e plu forta kam

la forteso di mea fratulo, e plu stranja kam

the stranjeso di mea dementeso.

Epoki pos epoki pasis depos l’unesma

griza jorno videbligis ni l’una a l’altra ; e

quankam ni vidis la nasko e matureso e

morto di multa mondi, ni ankore esas avida

e yuna.

Ni esas yuna ed avida ma ni esas sen-

spozigita e nevizitata, e quankam ni jacas

en neruptita mi-embraco, ni esas ne-

konsolacata. E qua konsolaco esas por

deziro kontrolata e pasiono nespensata? De

ube venos la flamifanta deo por varmigar la

lito di mea fratino? E qua torentino

extingos la fairo di mea fratulo? E qua esas

la muliero por rejar mea kordio?

En la tranquileso dil nokto mea fratino

dormanta murmuras la nekonocata nomo

dil fairo-deo, e mea fratulo larje advokas la

53

kolda e fora deino. Ma quan me advokas

dormante me ne savas.

..........

Hike me sidas inter mea fratulo la

monto e mea fratino la maro. Ni tri esas

uno en soleso, e la amo qua ligas ni kune

esas profunda e forta e stranja.

54

dicis herbo-stipeto

Dicis herbo-stipeto a folio autunal, ‘Tu

falante facas tala bruiso! Tu dispersas mea

revi vintral.’

Dicis indignoze la folio, ‘Base naskinta e

base habitanta! Senkanta e plendema kozo!

Tu ne habitas en l’alta aero e tu ne povas

komprenar la sono di kantado.’

Lore la folio autunal kushis su an la tero

e dormeskis. E kande la printempo venis el

itere vekis ― ed el esis herbo-stipeto.

E kande autuno venis e la dormado di

vintro tushis elu, e super elu tra la aero la

folii falis, el murmuris a su, ‘Ho ta folii

autunal! Li facas tala bruiso! Li dispersas

mea omna revi vintral.’

55

la okulo

Uldie dicis la Okulo, ‘Ultre ta vali me

vidas monto velizita per blua nebuleto. Ol

esas belega, ka ne?’

La Orelo audis, e kelkatempe audinte

absorbite, dicis, ‘Ma ube esas irga monto?

Me ne audas olu.’

Pose la Manuo parolis e dicis, ‘Me

probas vane por sentar olu o tushar olu, e

me trovas nula monto.’

E la Nazo dicis, ‘Esas nula monto, me ne

povas flarar olu.’

Lore la Okulo forturnis, e li omna

paroleskis inter li pri la stranja iluziono dil

Okulo. E li dicis, ‘Ulo eventas a l’Okulo.’

56

la du erudituli

Olim habitis en l’anciena urbo Afkar du

erudituli qui single odiis e desestimis la

savo di l’altra. Nam unu de li negis la existo

dil dei e l’altru esis kredanto.

Uldie l’una renkontris l’altra en la

bazaro, ed inter lia adheranti li disputeskis

ed argumentis pri la existo o la ne-existo dil

dei. E luktinte, pos hori li separis.

Tanokte la nekredanto iris al templo e

prosternis su avan l’altaro e pregis, ke la dei