La Dementulo

sua lordo-chambelano perdis sua raciono.

Certe ni ne povas rejesar da dementa rejulo.

Ni devas destronizar lu.’

Tanokte la rejulo imperis ke ora gobleto

plenigesez ek la puteo. E kande ol portesis il

drinkis grandege, e donis olu a sua lordo-

chambelano por drinkar.

25

E nun esis multa joyo-manifesto en ta

fora urbo Wirani, pro ke olua rejulo ed olua

lordo-chambelano riganis lia raciono.

26

ambicio

Tri homi kunvenis an tablo en taverno.

Una de li esis texisto, altra karpentisto, e la

triesma plugisto.

Dicis la texisto, ‘Cadie me vendis

delikata morto-vesto po du oro-moneti. Ni

havez tam multa vino kam ni deziras.’

‘E me,’ dicis la karpentisto, ‘vendis mea

maxim bona sarko. Ni havez grandega

rosbifo kun ta vino.’

‘Me nur exkavis tombo,’ dicis la plugisto,

‘ma mea patrono duople pagis me. Anke ni

havez melo-kuketi.’

E dum la tota vespero la tavernisto esis

okupata, pro ke la tri homi ofte kompris

vino e karno e kuketi. E li esis gaya.

E la tavernisto frotis sua manui e ridetis

a sua spozino; nam la gasti libere spensis.

La luno esis alta kande li livis, e li

marchis kantante e kriante kune alonge la

voyo.

La tavernisto e sua spozino stacis ye la

pordo dil taverno e spektis li.

‘Ha!’ dicis la spozino, ‘ta jentilhomi!

Tante libera e tante gaya! Se li nur adportus

omnadie a ni tala fortuno! Lore nia filiulo

ne bezonus esar tavernisto ed ardue

27

laboregar. Ni povus edukar lu, e lu divenus

sacerdoto.’

28

la nova plezuro

Lasta nokte me inventis nova plezuro, e

dum ke me unesme probis olu, anjelo e

diablo hastis vers mea domo. Li renkontris

l’una l’altra ye mea pordo e kombatis pro

mea nove kreita plezuro; l’unu kriis, ‘Ol

esas peko!’ ― l’altru kriis, ‘Ol esas vertuo!’

29

la altra linguo

Tri dii pos ke me naskis, dum ke me jacis

en mea silka bersilo regardegante per

astonata desespero la nova mondo cirkum

me, mea matro parolis a mea nutristino e

dicis, ‘Quale standas mea filio?’

E la nutristino respondis, ‘Lu standas

bone, siorino, me nutris lu trifoye ; e me

nultempe vidis infanto tante yuna ma tante

gaya.’

E me indignis ; e me kriis, ‘Lo ne esas

vera, matro ; nam mea lito esas harda, e la

lakto quan me sugis esas bitra a mea boko,

e l’odoro di la mamo esas mala en mea

naztrui, e me esas tante mizeroza.’

Ma mea matro ne komprenis, nek la

nutristino ; pro ke la linguo quan me parolis

esis to di la mondo de qua me venis.

E ye la duadek-e-unesma dio di mea

vivo, dum ke me baptesis, la sacerdoto dicis

a mea matro, ‘Tu darfas ya esar felica,

siorino, ke tua filio naskis kom Kristano.’

E me esis surprizata, ― e me dicis al

sacerdoto, ‘Pro lo tua matro en la Cielo

darfas esar nefelica, pro ke tu ne naskis

kom Kristano.’

30

Ma anke la sacerdoto ne komprenis mea

linguo.

E pos sep monati, uldie auguristo

regardis me, e lu dicis a mea matro, ‘Tua

filio esos politikestro e granda chefo di

homi.’

Ma me kriis, ― ‘Lu esas falsa profeto ;

nam me esos muzikisto, e nulu ecepte

muzikisto me esos.’

Ma mem tante evanta mea linguo ne esis

komprenata ― e me grande astonesis.

E pos triadek-e-tri yari, dum olqui

mortis mea matro, e la nutristino, e la

sacerdoto, (l’ombro di Deo esez an lia anmi)

la auguristo ja vivas. Ed hiere me lun

renkontris proxim la pordegi dil templo ; e

ni kune parolante, lu dicis, ‘Me sempre

savis ke tu divenos superiora muzikisto.

Mem dum tua infanteso me auguris e

predicis tua futuro.’

E me kredis lu ― nam nun me anke

obliviabis la linguo di ta altra mondo.

31

la grenado

Olim me lojis en la kordio di grenado, e

me audis semino qua dicis, ‘Uldie me

arboreskos, e la vento kantos inter mea

branchi, e la suno dansos an mea folii, e me

esos forta e belega tra omna sezoni.’

Lore altra semino parolis e dicis, ‘Evinte

tante yuna kam tu, me anke pensis tale ; ma

nun kande me povas ponderar ed evaluar

tala kozi, me komprenas, ke mea esperi esis

vana.’

E triesma semino anke dicis, ‘Me vidas

en ni nulo qua promisas tante granda

futuro.’

E quaresma dicis, ‘Ma qua mokado esus

nia vivo, sen plu importanta futuro!’

Dicis kinesma, ‘Pro quo disputar to quon

ni esos, se ni ne savas mem to quon ni esas.’

Ma sisesma respondis, ‘Irge quo ni esas,

to ni restos.’

E sepesma dicis, ‘Me havas klara ideo

quale omno esos, ma me ne povas trovar la

justa vorti.’

Pose okesma parolis ― e nonesma ― e

dekesma ― e pose multi ― til ke omni

parolis, e me povis distingar nulo pro la

multa voci.

32

E do me chanjis lojeyo a la kordio di

quingo, ube la semini esas ne multa e

preske tacema.

33

la du kaji

En la gardeno di mea patro esas du kaji.

En l’una esas leono, quan la sklavi di mea

patro adportis de la dezerto di Nineva ; en

l’altra esas senkanta pasero.

Omnajorne la pasero krias a la leono,