La Dementulo

silenci,

E nulu ma tu parolez a me pri la batanta

ali,

E pri incitanta ondi,

E pri monti qui brulas nokte,

E nur tu klimez mea eskarpa e rokoza

anmo.

Falio, mea Falio, mea nemortiva kurajo,

Tu e me kune ridez kun la tempesto,

E kune ni exkavez tombi por omno qua

mortas en ni,

E ni stacez sub la suno per volo,

E ni esez danjeroza.

42

nokto e la dementulo

‘Me similesas tu, Ho Nokto, obskura e

nuda ; me marchas alonge la flamifanta

voyo olqua superesas mea revi, e kande

mea pedo tushas la tero giganta querko

kreskeskas.’

‘No, tu ne similesas me, Ho

Dementulo, nam tu ankore retro-

regardas por vidar quante granda

pedotraco tu facas en la sablo.’

‘Me similesas tu, Ho Nokto, tacema e

profunda ; ed en la kordio di mea soleso

jacas Deino parturanta ; ed en lu qua

naskas, la Cielo tushas l’Inferno.’

‘No, tu ne similesas me, Ho

Dementulo, nam tu ankore tremas avan

peno, e la kansono dil abiso terorigas

tu.’

‘Me similesas tu, Ho Nokto, sovaja e

terorinda ; nam mea oreli plenigesas per

krii di vinkita nacioni e sospiri por landi

obliviata.’

43

‘No, tu ne similesas me, Ho

Dementulo, nam tu ankore supozas ke

tua mikro-ipso esas kamarado, e tu ne

povas esar amiko a tua monstro-ipso.’

‘Me similesas tu, Ho Nokto, kruela e

terorigiva ; nam mea sino lumizesas da

brulanta navi an la maro, e mea labii esas

humida per la sango di mortigita soldati.’

‘No, tu ne similesas me, Ho

Dementulo ; nam la deziro por frato-

spirito ankore tenas tu, e tu ne es lego a

su ipsa.’

‘Me similesas tu, Ho Nokto, joyoza e

gaya ; nam ilu qua habitas en mea ombro

nun esas ebria per virgina vino, ed elu qua

men sequas gaye pekas.’

‘No, tu ne similesas me, Ho

Dementulo, nam tua anmo envolvesas

da la velo kun sep faldi e tu ne prenas

tua kordio en tua manuo.’

‘Me similesas tu, Ho Nokto, pacienta e

pasionoza ; nam en mea sino mil mortinta

amoranti enterigesas en sepulto-tuki ek vel-

kinta kisi.’

44

‘Yes, Dementulo, ka tu similesas me?

Ka tu similesas me? E ka tu povas

kavalkar la tempesto kom kavalo, e

sizar la fulmino kom espada?’

‘Quale tu, Ho Nokto, quale tu, forta ed

alta, e mea trono konstruktesas sur amasi di

vinkita Dei ; ed avan me anke pasas la dii

por kisar mea vesto-bordo ma nultempe

regardar mea vizajo.’

‘Ka tu similesas me, filio di mea

maxim misterioza kordio? E ka tu

pensas mea nedomtebla pensi e parolas

mea vasta linguo?’

‘Yes, ni esas jemeli, Ho Nokto ; nam tu

revelas spaco e me revelas mea anmo.’

45

vizaji

Me vidis vizajo kun mil vizaji, e vizajo

qua esis nur un vizajo quaze tenata en

muldilo.

Me vidis una vizajo e povis travidar olua

brilego a la ledeso sube, e vidis altra vizajo

e mustis elevar olua brilego por vidar quale

belega ol esis.

Me vidis olda vizajo multe lineizita per

nulo, e glata vizajo en qua omno esis

grabita.

Me konocas vizaji, pro ke me travidas la

stofo quan mea propra okulo texas, e vidas

la realeso sube.

46

la plu granda maro

Mea anmo e me iris a la granda maro

por natar. E veninte al rivo, ni serchis celata

e sola loko.

Ma marchante, ni vidis homo sidanta sur

griza roko, e lu prenis pincedi de salo ek

sako e jetis oli aden la maro.

‘Lu es pesimisto,’ dicis mea anmo. ‘Ni

livez ica loko. Hike ni ne povas natar.’

Ni marchis til ke ni venis a bayeto. Ibe ni

vidis homo stacanta sur blanka roko, e lu

tenis juvelizita buxo, de qua lu prenis sukro

e jetis olu aden la maro.

‘E lu esas optimisto,’ dicis mea anmo. ‘E

lu anke ne darfez vidar nia nuda korpi.’

Plu fore ni marchis. E ni vidis sur plajo

homo qua kolektis mortinta fishi e tenere

pozis li aden la aquo.

‘E ni ne povas natar avan lu,’ dicis mea

anmo. ‘Lu esas la benigna filozofo.’

E ni iradis.

Pose ni venis adube ni vidis homo qua

trasis sua ombro en la sablo. Granda ondi

venis ed efacis olu. Ma lu trasadis olu itere

ed ankore itere.

47

‘Lu esas la mistiko,’ dicis mea anmo. ‘Ni

livez lu.’

E ni marchis plu fore, til ke en tranquila

kopso ni vidis homo qua eskupis la spumo

ed ekvarsis olu aden alabastra bolo.

‘Lu esas la idealisto,’ dicis mea anmo. ‘Lu

certe ne darfez vidar nia nudeso.’

E ni plu fore marchis. Subite ni audis

voco krianta, ‘Ico esas la maro. Ico esas la

profunda maro. Ico esas la vasta e forta

maro.’ E veninte a la voco ni trovis stacanta

homo, la dorso a la maro, ed a lua orelo lu

presis skalio, ed askoltis olua murmurado.

E mea anmo dicis, ‘Ni plu fore pasez. Lu

esas la realisto, qua turnas sua dorso a la

toto quan lu ne povas komprenar, ed

okupas su per fragmento.’

Do ni plu fore marchis. Ed en

herbachoza loko inter la roki esis homo qua

enterigis sua kapo en la sablo. E me dicis a

mea anmo, ‘Hike ni povas natar, pro ke lu

ne povas vidar ni.’

‘No,’ dicis mea anmo, ‘nam lu es la

maxim mortigiva de omni. Lu esas la

puritano.’

Lore granda tristeso kovris la vizajo di

mea anmo, ed eniris elua voco.