Мроi Багны (СИ)

Каначык выкана абяцанне, той дзень я атрымала свае прэмяльныя. Я падышла да шкаляра на наступны дзень, яшчэ праз дзень таксама. Кожны раз ён заказва для нас абодвух каву з якм-небудзь печывам, хоць я яго не прасла. Карчмар прэмяльных мне больш не дава (яшчэ чаго!), але гэта мяне не цкавла. Мяне цягнула да Сташака. З м было лёгка проста. Мы яшчэ больш зблзлся, кал ён даведася, што я родам з прымор'я. Ён, аказваецца, таксама з Дольнай Зямл. Перасяленец. Кал аднойчы ён прапанава праводзць мяне дадому, я не пярэчыла. Мы шл па пустыннай вулцы, цьмяна асветленай алейным лхтарам - я простай сукенцы жакецку, ён у зрэбным пнжаку са студэнцкай кайстрай цераз плячо. Побач з м я пачувалася неймаверна моцнай. Мне здавалася, што кал да нас прычэпяцца якя-небудзь забулдыг, менавта мне давядзецца абараняць Сташака, а не наадварот. Ён выгляда такм бяскрыдным, нават безабаронным - хударлявы, са светлым скудлачаным валасам блактна-шэрым вачыма за шкельцам акуляра. Хаця тое, што ён гавары, трох насцярожвала. Мы спамнал Дольную Зямлю. Новая мяжа мперы прайшла здож лн дзюн, гавары Сташак. Але там, за морам, няма нчога, апроч Абшара Цемры. Кал адтуль што нападзе, то гэта будуць не людз, калючым дротам х дакладна не спынць. А прыморцы жыл там стагоддзям. х выгнанне нчым не апрадана. Гэта злачынства. Дый уся гсторыя Рамейскай мперы - суцэльная чарада злачынства. У Цытадэл зборышча бандыта, крывадушнка атрутнка. Зрэшты, яны се такя. Нацыя шаленца. Нездарма кажуць: каб зразумець рамейца, трэба самому зрабцца вар'ятам, як Ойген Блажэнны... Тут Сташак замок, быццам усвядомшы, што ляпну лшняе, паспешна змян тэму гутарк. Ён ужо веда, што мой брат служыць ва нутраных войсках.

Сташак праводз мяне да рэйкавай дарог, там мы з м развталася. У свой барачны квартал я яго не павяла. Не хацела паказваць, як мы жывём. У той вечар я дога не магла заснуць. Ляжала на тахце, успамнаючы нашу сённяшнюю гутарку. Усё, што гавары Сташак, было правльна. Дзна, але ён услых прамов менавта тое, аб чым я сама весь час разважала. Тольк мяне бы не атрымалася выказаць свае думк так прыгожа складна. Усётк Сташак вучоны шкаляр, а я грубая неадукаваная дзека. Аднак мыслм мы з м абсалютна аднолькава. Ойген Блажэнны, гэта ж трэба. Звар'яцець, каб зразумець рамейца. Яшчэ чаго. Не жадаю я х разумець. Я х проста ненавджу.

------------------------

* Тут Атарку зно натхнл Взантыйскя беспрадзельшчык. Падобныя законы х сапрады был. Неймаверна, гэтыя людз забаранял нам...добра, добра не будзем.))

** Народны Вяшчальнк - абсалютны аналаг VE ('Фолькс-Эмпфенгер'), прапагандысцкай плявузгалк, якая выкарыстовалася адной заходняй кране першай палове 20 ст.

Свята

Наблжалася зма. Дн карацел, ночы раблся сё больш глухм цёмным. На Абшарах Цемры за скалстым выспам нараджался лютыя сверы, веял з-за мора, выхалоджваючы зямлю. У Месяц Знчак - Ноэмврыас па-рамейску - Паночнае Мора робцца ледзяным чорным, як свнец. У цёмных гротах Захавальнка Сно, каля самага краю зямл, зараджаюцца штормы буры, а дэманы глыбнь падымаюцца на паверхню, асядлашы вадзяных конка з пенным грывам, носяцца па-над морам нетаймаванай кавакальдай, гонячы перад сабой равучыя валы. З выццём енкам абрынаюцца яны на пясчаны бераг разбваюцца аб камян хвалярэза, рассыпаючыся на мрыяды халодных пырска - а з берага глядзяць на мора хмурныя, пустынныя выдмы...

Потым прыйшла зма, пачался святы. Першае Аб'яленне Вышняга. Дзень Уз'яднання адзначася тольк Паночнай Правнцы. Аб'яленн Вышняга святкавался ва сёй мперы. У гэтыя дн працаваць не належыла. Людз мусл наведваць урачыстыя мшы храмах бавць час ва лонн сям'. З нагоды свята на плошчах гарадскм садзе ладзлся крмашы гулянн. Там гучала музыка, можна было нават патаньчыць. Гэта дазвалялася. Пад забаронай был тольк семгальскя музычныя нструменты. Трохструнныя скрыпк, якя народзе звался 'балотным'. Жалейк з рогу бяросты. Колавыя лры з маркотным галасам, падобным на плач. Маленькя дуды, якя выраблял з казных шкур прыгожвал кветкам каляровым стужкам. Усё гэта было па-за законам. Спакваля жыхаро Правнцы прывучал да рамейскх трысняговых флейт, лютня цытра. Я так не здолела х палюбць. Музыка рамейца, не пазбаленая пэнай прыгажосц гармон, засёды здавалася мне нейкай дзнай, чужой...

Сташак не бы аматарам вулчных гуляння, я пацягнула яго на крмашовую плошчу ледзь не слком. Ну сапрады, нельга весь час плеснець над кнгам. Народу на плошчы было няшмат, але мяне гэта тольк зрадавала. Не люблю таканны. На зацярушанай снегам брукаванцы стаял шапк з востраканцовым дахам прылакам, аздобленым яловым галнкам лхтарыкам з рознакаляровым шкельцам. Побач на вуголл смажыл мяса каштаны, у вялзным чане размешвал падагрэтае вно. Пасярод плошчы вулчны музыка гра на лютн, каля яго паколам стаял людз, некальк пар таньчыл.

Я бачы вока, лсу зайца,

Яны скакал вакол карча... *