На пасту аховы ля шлагбама стая сумава дзяжурны - дзясятнк Дзтт Хонаг, нумар сто васемнаццаць-семдзесят. Змена яго заканчвалася, ён бы галодны, яму жудасна хацелася спаць. Каб трох збадзёрыцца, ён прыняся пералчваць людзей, якя топлся каля загароды. Збся. Пача зно. Адчушы, што яго злпаюцца павек, ён страпянуся перавё позрк на самаходныя экпажы, якя стаял здож абочыны. Некаторыя з х выглядал зусм новым давол дарагм. Гэта ж кольк гадо мантулць трэба, падумалася яму, каб зарабць на так корч? Асаблва кал ты просты служака з усходняй фемы, у якога ан сувязей, ан сваяко у камандаванн. Вось ён, Дзтт Хонаг, ужо трэц год у войску, а даслужыся усяго тольк да дзясятнка. А гэтыя, нябось, дня арм не был... Аднак, народу Паночнай Правнцы жывецца зусм не пагана. Вунь, ледзь не кожны друг на прыватным экпажы. Распанел за Намеснкам свам, яшчэ скардзяцца. А на сходзе людз проса рапсавым алеем запраляюць, масла ж сметанковае па разнарадцы. Ну нчога, хутка Паночнай Правнцы пачнецца сеагульная маблзацыя, гэтым разам м не адкараскацца. правльна. Не сё ж нашым замест х падыхаць...
Дзясятнк ажывся, убачышы на дарозе вайсковую машыну, якая, равучы маторам, наблжалася да паста аховы. Гэта была грузавая самаходка з двухмеснай кабнай кузавам, абцягнутым брызентам, у якх звычайна перавозяць людзей. Зменны атрад прыбы. Вось жа прынесла нялёгкая пад самы канец дзяжурства, сказа ён сабе. Балазе руцнная праверка шмат часу не зойме. Паправшы внтоку (рэмень жо пачына адцягваць плячо), дзясятнк накравася да шлагбама.
- Дзяжурны Хонаг, - прадстався ён, зазрнушы кабну. - Пжалце дакументы...
Ён асекся, угледзешы на месцы шафёра свайго сотнка - рамейца на мя Эфрамус Гата. Гэта было вышэйшай ступен дзна. Камандзры не займаюцца перавозкам - гэта абавязак шарагоца, у крайнм выпадку, дзясятнка. Бегла агледзешы кабну, Дзтт Хонаг сцям, што да чаго. У крэсле справа ад шафёра размясцся пасажыр. Гэта бы гарбаваты, шчуплы мужычок з парадзелым валасам вельм непрыемнай фзяномяй - запалыя шчок, тонкя падцснутыя вусны, кручкаваты нос круглыя нерухомыя вочк, як у драпежнай рыбны. Мужычок бы апрануты армейск кажух, ватовыя штаны зелянковага колеру афцэрскя боты, аднак ваенным ён вдавочна не бы - выпрака не тая. У нагах у пасажыра стая грувастк бляшаны кораб з двума шырокм шлейкам. Дзясятнк прыжмурыся. Яму жо не першыню даводзлася стаяць на варце каля зачумленых гарадо, ён цудона веда, для чаго патрэбныя такя скрын. Там, усярэдзне, загорнутыя мякк лямец, ляжаць шкляныя капсулы з каштонай сывараткай, якая спыняе пошасць. А мужычок у кажусе - гэта, значыцца, барыга.
- Суровы ж ты, дзяжурны Хонаг. муха не праляцць, - з роняй заважы сотнк.
- Служу мперы! - адчакан той зя пад брыль. - Дакументы, пжалце.
Тонкя вусны барыг скрывлся грэблвай усмешцы. Двума пальцам ён даста з-за пазух пасведчанне працягну яго дзясятнку. Разгарнушы корачк, той выяв укладзеную памж м асгнацыю, роную палове солда. Купюра тут жа перавандравала дзясятнку кшэню.
- Усё парадку? - спыта сотнк.
Дзтт Хонаг пачуха патылцу.
- Ну, э-э-э...тут як быццам коска неяк не так стаць, - прамов ён.
- Ах ты, шэльма, - рагатну рамеец.
Памацашы кшэн шыняля, ён выцягну адтуль пасрэбранка суну яго рук дзясятнку.
- Цяпер парадак?
Пасрэбранка - не бог ведама якя грошы, але надта нахабцца таксама не варта.
- Парадак, Ваша Благароддзе. Праязджайце, - сказа Дзтт Хонаг.
Вярнушыся да паста аховы, ён падня шлагбам. Машына, ранушы маторам, пакацлася. Палова солда, ды яшчэ пасрэбранка зверху - зусм нядрэнна, разважа Дзтт Хонаг, праводзячы iх вачыма. Хаця сотнку, напэна, заплацл на парадак больш. Непасрэдна каля гарадскх варот барыгу прыйдзецца раскашэлцца зно, але што зробш, такя правлы гульн. Гэты першапачатковы нёсак - проста дробязь у парананн з тым, што ён заробць зачумленым горадзе, прадаючы сываратку.
- Э, а ты куды сабрася? - гаркну дзясятнк, убачышы, што напрост да паднятага шлагбама тупае нейк недаростак у паношаным вачыным кажусе лямцавай шапцы з 'вушам'. - А ну, назад!
Дзясятнк заступ хлопцу дарогу для большай пераканачасц накрава на яго ствол внток. Той адступ на крок таропся на жанера. На выгляд хлапцу было гадо шаснаццаць, але магло стацца так, што гэта дарослы, як выглядае, як падлетак. Над такой пародай людзей узрост не мае лады. Недаростак трыма у зубах карэньчык аеру. З-пад яго лямцавай шапк выбвался нячэсаныя рудыя кудлы.
- Братка, пусц горад, а? У мяне там жонка-парадзха, - сказа недаростак.
Дзясятнк гучна заржа.
- Што цябе за жонка, пудзла?
Недаростак выцягну з рота карэньчык аеру, сплюну у снег хмыльнуся, агаляючы няроныя зубы.
- Жонка як жонка. Як ва сх. Рабая, крывая, кульгае на абедзве наг. Але як разьюрыцца, дык у хаце пыл стабом.
- Накшталт цябе? - хмыкну дзясятнк. - Ды што ты сё шчэрышся, як гуль на мерцвяка? Твая бабка, часам, з нежыццю не гуляла?
Хлапец паматля галавой
- Ды не-е-е, тольк з млынаром, а яго брат прыпадачны. А дзядзьку майго кабыла сп'яна капытом стукнула.