Ён бы╝ народжаны ╝ Царгорадзе, у сям'╕ дробнага чыно╝н╕ка. Яшчэ ╝ малалецтве ён прыня╝ рашэнне прысвяц╕ць сваё жыццё служэнню Госпаду Вышняму. Яго юнацтва прайшло ╝ беламармуровым Н╕ры, горадзе ╝н╕верс╕тэта╝ ╕ храма╝, дзе ён вучы╝ся ╝ сем╕нары╕, спасц╕гаючы Закон Праведн╕ка╝. Атрыма╝шы духо╝ны сан, ён з блаславення Арцыпастыра нак╕рава╝ся ╝ Семгален, варварскае карале╝ства, што ляжала на па╝ночным захадзе Кантынента, пам╕ж Рамейскай ╤мперыяй ╕ Дуумв╕ратам - саюзам заходняга карале╝ства Эверон ╕ па╝ночнага Антра╝м.
Яго служэнне до╝жылася амаль дзесяць гадо╝, ╕ за гэты час ён паспе╝ дасканала вывучыць тутэйшыя норавы ╕ звыча╕. А таксама палюб╕ць гэтую зямлю ╕ гэты народ. Па-свойму палюб╕ць. Нягледзячы на тое, што семгальцы ╝ большасц╕ сваёй был╕ язычн╕кам╕. Вярхо╝ным╕ багам╕ тут л╕чыл╕ся безабл╕чны ╕ безназо╝ны Творца-стваральн╕к сусвета╝, ╕ М╕тра-╬се╝ладар, бажаство ╝ вобразе Сонца ╕ вершн╕ка, узброенага мячом. У пашане бы╝ ╕ Торас-бог навальн╕ц. У Разлогу ╕ ╝ прыморскай Дольнай Зямл╕ распа╝сюджаны бы╝ культ Продка╝, альбо Рода, а паля╝н╕чыя ╕ смалакуры багн╕стай, пакрытай лясам╕ Сумрадз╕ шанавал╕ Урсу, Мядзведз╕цу-Прамац╕. Акрамя таго, у карале╝стве пражывала нямала ╕ншаземца╝, перасяленца╝ ╕ найм╕та╝, як╕я вызнавал╕ ╝ласныя рэл╕г╕╕ ╕ ╝зводз╕л╕ ╕ храмы ╕ кап╕шчы сва╕м багам. Законам Семгалена гэта не забаранялася. А яшчэ был╕ Мройцы. Тыя, каго сёння завуць 'змеепаклонн╕кам╕'. Яны збегл╕ ╝ Па╝ночную Багну дванаццаць год таму, не пажада╝шы прысягаць А╝гусце ╕ Царгораду...
Дно чо╝на заскрыгатала аб пясок водмел╕.
- Усё, прыехал╕. Выходзь, - сказа╝ лодачн╕к.
Нартас к╕╝ну╝ у знак падзяк╕ ╕ працягну╝ яму некальк╕ манет. За свае паслуг╕ лодачн╕к бра╝ зус╕м нядорага. Затым, сышо╝шы на бераг, ён наз╕ра╝, як лодачн╕к адштурхваецца вяслом ад водмел╕ ╕ нак╕ро╝вае човен да сярэдз╕ны рак╕. Не╝забаве ён зн╕к з вачэй, раствары╝шыся ╝ змроку - да слыху Нартаса данос╕лася тольк╕ мернае рыпанне ╝ключын ды ╝дары вёсла╝ аб ваду. На бераг з ц╕х╕м плёскатам набягала хваля. У зарасн╕ках прыбярэжнага чароту нас╕л╕ся прыц╕шаныя шэпты-шоргаты, быццам начны вецер шапта╝ся з соннай ракой. За сп╕ной Нартаса ╝звыша╝ся часты ельн╕к, як╕ ╝ цемры здава╝ся суцэльнай чорнай сцяной. Там, за лесам, пачыналася Багна.
Нартас л╕чы╝ сябе добрым прапаведн╕кам. Ён нёс сваё служэне з пакорай ╕ радасцю. Дзякуючы яго клопатам у Семгалене было заснавана некальк╕ новых параф╕й, збудаваны храм Вышняга ╝ стольным Л╕эндале ╕ адчынены два кляштары - мужчынск╕ ╕ жаночы. М╕с╕янерам Раме╕ тут не чын╕л╕ перашкод. У наступным гэта адыграла фатальную ролю ╝ лёсе кра╕ны. Кал╕ пасля смерц╕ Барыслава пачалася м╕жусоб╕ца пам╕ж яго сынам╕ - М╕раславам ╕ М╕кам Ахм╕стрыньчыкам, А╝густа нак╕равала ╝ Семгален рэгулярныя войск╕. Фармальна - ╝ мэтах абароны сва╕х брато╝ па веры. На справе ж для таго, каб адваяваць трон для 'бялявага варвара', свайго фаварыта. Але тое было ╝жо пазней...
Арцыпастыр за╝важы╝ старанн╕ маладога прапаведн╕ка ╕ ацан╕╝ ╕х па заслугах. Нартас атрыма╝ сан б╕скупа, ╕ не╝забаве пасля гэтага ён бы╝ закл╕каны ╝ Царгорад, у саму Цытадэль. Нартас ме╝ права адмов╕цца. Ён мог застацца тут, у гэтай варварскай кра╕не, несучы святло ╕сц╕ны семгальцам-язычн╕кам. Мог бы. Але ён не выстая╝ перад спакусай. З гэтага часу справы яго пайшл╕ ╝гару. Яго, вядома, бянтэжыл╕ норавы, як╕ панавал╕ ╝ Цытадэл╕ ╕ ╕мператарск╕м палацы - але тольк╕ спачатку. У наступным ён прыня╝ прав╕лы гульн╕. Пал╕тыка. Бруд. Што зроб╕ш. Усё на карысць Дзяржаве. Па вял╕к╕м рахунку, ён усяго тольк╕ сьц╕плы пастыр. Духо╝н╕к А╝густы. А таксама спавядальн╕к Ала╕са, тады яшчэ кесарэв╕ча, спадчынн╕ка прастола. Ала╕с за╝сёды бы╝ нарав╕стым юнаком. Трох╕ на╕╝ным. Затое шчырым. Зал╕шне шчырым. Але х╕ба мог ён ведаць, што таямн╕ца споведз╕ захо╝ваецца далёка не за╝сёды? ╤ што А╝густа кожны раз выслухвае падрабязныя справаздачы свайго духо╝н╕ка? Я яго мац╕, я пав╕нна быць у курсе. ╤ апроч таго, гэта пытанн╕ дзяржа╝най важнасц╕...
Так, вядома. Пахвальна, кал╕ духо╝ная асоба дбае пра дзяржаву. У Цытадэл╕ Нартас навучы╝ся на многае закрываць вочы. У тым л╕ку на тое, што А╝густа ╕лжэ на споведз╕. А кал╕ ╕ не хлус╕ць, то шмат чаго не дагаворвае. Ва ╝сяк╕м выпадку, пра яе сувязь з М╕кам Ахм╕стрыньчыкам Нартас даведа╝ся ад свайго сакратара, не ад яе. Цытадэль по╝н╕лася чуткам╕. А╝густа зблыталася з гэтым варварам, пазашлюбным сынам Барыслава. Удва╕х яны труцяць ╤мператара, падмешваючы яму ╝ ежу тхоос, атрутны м╕нерал, як╕ здабываюць у па╝днёвых пустынях. Тхоос па рэйкавай дарозе даста╝ляюць на жалезныя млыны, дзе з яго вырабляюць самерыт - душу ╕ сэрца цыв╕л╕зацы╕ ╕ аснову магутнасц╕ ╤мперы╕, ╕ млыны гэтыя таксама працуюць на самерыце. Замкнёнае кола...