Мроi Багны (СИ)

Пасля перавароту А╝густа пачала самадзяржа╝на к╕раваць ╤мперыяй. Прычым абсалютна законна. ╤мператрыца-╝дава, якая не мае нашчадка╝, станов╕цца ╝се╝ладаркай ╕ к╕руе да таго часу, пакуль не знойдзе сабе новага мужа. Так╕ бы╝ закон. З апошн╕м, аднак, А╝густа не спяшалася. М╕ка, гэты крэц╕н, напэ╝на, не адразу зразуме╝, што яго абвял╕ вакол пальца. Ён-то разл╕чва╝ ажан╕цца з А╝густай ╕ зраб╕цца валадаром Раме╕. А ╝ вын╕ку замест вянца ╕ парф╕ры яму падсунул╕ кашэль ╕ пугу - рэгал╕╕ Намесн╕ка, а ╤мперыя прырасла па╝ночным╕ прав╕нцыям╕. Нядрэнна для ╤мперы╕, але сумна для карале╝ства Семгален. Яно папросту зн╕кла з мапы сусвету.

У наступным Нартас многа разважа╝ над учынкам А╝густы. Мажл╕ва, яна не жадала смерц╕ ╝ласнаму сыну. Яна хацела тольк╕ адх╕л╕ць яго ад пасады. Адпаведна закону. Строга кажучы, ╤мператарам мог зраб╕цца ╕ варвар, ╕ прасталюдн╕к - пры ╝мове, што яго кандыдатуру ╝хвал╕ць С╕нкл╕т. Выключэнне раб╕лася тольк╕ для калек, сляпых ╕ юродз╕вых, а таксама ╝раджэнца╝ пол╕са Бал-Сах╕р. Л╕чылася, што грамадзяне Бал-Сах╕ра блытаюцца з гулям╕ ╕ людзьм╕ з'я╝ляюцца тольк╕ напалову... Перад пакараннем Ала╕с адмов╕╝ся ад споведз╕: "Мне няма ╝ чым каяцца!' Тады дазволь мне памал╕цца за цябе, Кесар, прапанава╝ Нартас. 'Як жадаеш, - к╕ну╝ той. - Гасподзь не чуе нас больш. Мы сам╕ адвярнул╕ся ад яго. З╕рн╕ на нас, Нартас, хто мы цяпер, што сталася з ус╕м╕ нам╕?'

Потым яго адвял╕ ╝ келлю, а Нартас заста╝ся чакаць у па╝цёмным кал╕доры. Навокал то╝п╕л╕ся салдаты, гарэл╕ цьмяныя алейныя л╕хтары. У глыб╕н╕ кал╕дора пад скляпен╕стай столлю А╝густа, захутаная ╝ дарожны плашч, перашэптвалася з чалавекам, зацягнутым у чорную ╝н╕форму са срэбным╕ нашы╝кам╕. Тайная Канцылярыя. За дзвярыма келл╕ панавала ц╕шыня, тольк╕ аднойчы адтуль данеслася нейкае шыпенне, але н╕ крыка╝, н╕ стогна╝ Нартас не расчу╝. Праз некаторы час з келл╕ выйша╝ кат, апрануты ╝ чорнае з барвовым, да яго паспяшалася манашка-рахманая сястра, трымаючы ╝ руках срэбны паднос, на як╕м стаяла вял╕зная чара з в╕ном. Потым з'яв╕л╕ся два жа╝неры, як╕я цягнул╕ на нас╕лках знежывелае цела. Нартас пазна╝ ╝ ╕м кесара Ала╕са. Ён нерухома ляжа╝ на нас╕лках, абл╕чча яго было закрыта кавалкам ткан╕ны, на якой праступал╕ барвовыя плямы. Ала╕с бы╝ аслеплены, але ╝сё яшчэ жывы. Ён пражы╝ яшчэ тры дн╕, потым А╝густа загадала перадаць яму капсулу з атропасам - смяротным ядам, як╕ заб╕вае ╕мгненна. М╕ласэрны ╝чынак*.

Мажл╕ва, ён бы здоле╝ прыняць свой лёс, зм╕рыцца, кал╕ б не памерла Феафана, ╕ кал╕ б жывое было ╕х дз╕ця. Мажл╕ва. Нартас ╝сё ж паспрабава╝ яго адгаварыць. Закл╕ка╝ да пакоры. Прапанава╝ шукаць суцяшэння ╝ веры. Падрабязна распавё╝ пра ╝се тыя жах╕, што чакаюць у замаг╕льным свеце самагубца╝. Ала╕с тольк╕ засмяя╝ся яму ╝ твар, ╕ страшны бы╝ той смех. ╤ вось тады, стоячы перад гэтым скатаваным, зламаным чалавекам, як╕ страц╕╝ л╕таральна ╝сё, Нартас раптам адчу╝ сябе апошн╕м крывадушн╕кам. ╤ мярзотн╕кам. Ц╕ ёсць апра╝данне таму, што мы дзеем? Гэтае пытанне ён тады зада╝ самому сабе. Упершыню ╝ жыцц╕. Адказу не было. Магчыма, менав╕та тады пачалося яго адступн╕цтва.

Не╝забаве пасля смерц╕ Ала╕са ён добраахвотна зня╝ з сябе еп╕скапск╕ сан, ╕ зраб╕╝шыся простым манахам - апошн╕м з апошн╕х - на до╝г╕я гады зачын╕╝ся ╝ келл╕ манастыра. То было абдуманае ╕ ╝зважанае рашэнне. Царгорад зраб╕╝ся яму аг╕дны. Навучаць язычн╕ка╝ любов╕ ╕ ╝сёдараванню цяпер было бы крывадушнасцю. Ды й вера яго пах╕снулася. Што, кал╕ Ала╕с ме╝ рацыю, ╕ Гасподзь не чуе нас больш? Але мы першыя адвярнул╕ся ад Яго... А потым, быццам кара за грах╕, напаткала яго дз╕╝ная хвароба, ад якой вочы яго пачал╕ блякнуць ╕ выцв╕таць, пакуль не зраб╕л╕ся светлым╕, як у на╝ца. 'Пэ╝на, аслепну не╝забаве, - гавары╝ ён, нявесела пасм╕хаючыся. - Што ж, заслужы╝'. Зрок, аднак ён не страц╕╝. Тольк╕ выглядаць ста╝, як жывы мярцвяк. Цяпер нават манах╕-рахманыя браты ╝н╕кал╕ яго, адчуваючы г╕дл╕васць, баючыся з╕рнуць ╝ гэтыя мёртвыя вочы... Ён усё яшчэ спрабава╝ мал╕цца - з нейкай па╝вар'яцкай надзеяй, што кал╕ не чуе яго Гасподзь, то, магчыма, пачуе хто-небудзь ╕ншы. Мал╕╝ся ён за╝сёды ╝ адз╕ноце, у цеснай капл╕чцы, што размяшчалася ╝ заходняй вежы манастыра. ╤ аднойчы яго пачул╕.

Нартас не веда╝, адкуль узя╝ся той малады манах - высок╕, стан╕сты, захутаны ╝ чорную хлам╕ду з востракутным каптуром, нак╕нутым на твар. Ён з'яв╕╝ся адным золк╕м восеньск╕м вечарам, кал╕ за мурам╕ кляштара л╕╝ халодны дождж, а ╝ св╕нцовых прыцемках стагнал╕ дрэвы пад парывам╕ рэзкага, злога ветру. Бясшумна крочачы, незнаёмец увайшо╝ у капл╕чку, дзе мал╕╝ся Нартас, ╕ апусц╕╝ся на лаву побач з ╕м.

- Ц╕ не жадаеце паспавядаць мяне, святы айцец? - спыта╝ напа╝голасу малады манах. - Бо я, здаецца, зграшы╝.

- ╤ ╝ чым жа твой грэх? - безуважна спыта╝ Нартас.

- Ц╕ка╝насць, святы айцец. Люблю заз╕раць у чужыя мро╕.

Здрыгану╝шыся, Нартас падня╝ галаву ╕ п╕льна з╕рну╝ яму ╝ твар, напалову схаваны пад каптуром - прывабны, але белы, н╕бы крэйда, з бяльмом на правым воку.

Малады манах засмяя╝ся.